فعالان پرنده نگر و محیط زیستی گیلان از کاهش ۵۰ درصدی جمعیت پرندگان مهاجر در تالابها و آبگیرهای استان خبر دادند و گفتند؛ امسال نیمی از پرندگان مهاجر از تالاب های گیلان گذر کرده و به مناطق دیگر رفتند.
پسروی آب خزر وکم بارشی‌ها موجب کاهش سطح آب تالابهای بزرگ در استانهای شمالی کشور و کاهش ۷۰ درصدی مهاجرت پرندگان در ۱۶ سال اخیر به این مناطق شده است
در حالیکه همه ساله از اوایل پاییز تا اواسط زمستان بالغ بر ۲۵۰ هزار گونه پرنده مهاجر در تالابهای و آب بندان‌های گیلان در زیستگاه‌های مهم از جمله تالاب بین المللی انزلی، بوجاق کیاشهر، امیر کلایه لاهیجان، کیا کلایه لنگرود، استیل آستارا، لوندویل، رودخانه‌ها و سواحل زمستان گذرانی می‌کنند، امسال به گفته کارشناسان؛ پسروی آب خزر وکم بارشی‌ها موجب کاهش سطح آب تالابهای بزرگ در استانهای شمالی کشور و کاهش ۷۰ درصدی مهاجرت پرندگان در ۱۶ سال اخیر به این مناطق شده است.
کاهش حضور ۵۰ درصدی پرندگان مهاجر در تالابها و آبگیرهای گیلان درحالیست که شکار پرندگان توسط جوامع محلی به دلیل فشارهای معیشتی ناشی از افزایش قیمت گوشت و مرغ شدت یافته است
در عین حال همزمان شکار و صید، تغییرات جمعیت در مسیرهای پروازی، توسعه فعالیت‌های انسانی و تصرف اراضی ارزش زیستگاهی بسیاری از تالابها و پهنه‌های آبی را کاهش داده است.
پیشتر نیز به گفته «حمزه عشوری» مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان تا اوایل دی ماه، بیش از ۳۰ هزار پرنده آبزی مهاجر شامل ۸۵ گونه پرنده آبزی زمستان گذران از جمله قوی فریادکش، غاز خاکستری، انواع مرغابی‌ها، خودکا و کاکایی برای بقا و ادامه‌ی حیات به گیلان سفر کردند.
کاهش حضور پرندگان مهاجر در تالابها و آبگیرهای گیلان درحالیست که شکار پرندگان از سوی جوامع محلی به دلیل فشارهای معیشتی ناشی از افزایش قیمت گوشت و مرغ شدت یافته است.
در همین رابطه دو فعال پرنده محیط زیست گیلان در گفتگو با مرور از کاهش جمعیت این پرندگان و تداوم شکار آنها به رغم کاهش حضور در تالابها خبر دادند.
کاهش فرود پرندگان، افزایش شکار در تالابها
در این رابطه «فریدون نظیری» عکاس حیات وحش و پرنده نگر محیط زیست گیلان درباره جمعیت پرندگان مهاجر در آبگیرها و تالابهای استان گفت: امسال تعداد کمی از پرندگان در تالابها فرود آمدند.
وی این وضعیت را ناشی از کمبود آب و کاهش عمق تالابها در پی حفاظت ضعیف عنوان کرد و افزود: هر ساله در چنین روزهایی تالابهای جوکندان و استیل آستارا میزبان اردک و پلیکانها بودند که امسال شاهد حضور تعداد کمی از این پرندگان بودیم. حتی عقاب‌های دریایی دم سفید که همه ساله در این مناطق مشاهده می‌شدند امسال کمتر دیده شدند و جمعیت طاووسک در تالاب جوکندان که سالهای گذشته ۴۰ قطعه بود امسال اصلا دیده نشد.
وی با تأکید به اینکه در زمستان جاری به میزان فاحشی تعداد فرود پرندگان مهاجرکمتر بوده تصریح کرد: با این وجود از شکار غیر قانونی پرندگان کاسته نشده. حتی امسال شکار به صورت شبانه روزی بوده و قایق‌هایی به صورت شبانه در تالاب جوکندان حضور داشتند و تورهای هوایی به شکل آشکاری درتالاب‌ها پهن شدند که با گزارش به محیطزیست جمع آوری شدند.
نظیری کاهش حضور پرندگان درسال جاری را یکی از دلایل عدم اجرای پایش‌های محیط زیست از تالابها و آبگیرها عنوان کرد که منجر به افزایش شکار در آبگیرهای تالش و آستارا به شکل تفریحی شده است.
این فعال محیط زیست غرب گیلان با اشاره به نبود نظارت منسجم از سوی محیط زیست، اجرای برخی از طرحها توسط این سازمان را موجب خروج و کاهش آب از تالاب جوکندان دانست و گفت: ایجاد کانال برای خروج آب به منظور استخراج شن و ماسه منجر به کاهش آب از این تالاب شده ضمن اینکه در اراضی حاشیه تالاب به شدت ساخت و ساز در حال اجرا است و این معضلات در کاهش پهنه تالاب و عمق آب و تهدید حیات آبزیان و پرندگان تاثیر گذار بوده است.
تغییرات آب و هوایی و گرمای هوا عامل کاهش فرود پرندگان در گیلان
ماهان مهرو دیگر فعال پرنده نگر گیلان نیز با اشاره به کاهش جمعیت پرندگان مهاجر در استان، دلیل این کاهش به نسبت سالهای گذشته را درگرمای هوا، مقدار کم بارش، تغییرات آب و هوایی، تخریب و تغییر کاربری تالابها و کاهش امنیت بیان کرد.
وی با اشاره به کاهش ۵۰ درصدی حضور پرندگان مهاجر در تالابها و آبگیرهای استان تصریح کرد: کم بارشی‌ها و گرمای هوا موجب شد پرندگان مناطق دیگر از جمله تالاب مره قم را برای مهاجرت و زمستان گذرانی انتخاب کنند.
این فعال پرنده نگرگیلان با تأکید به اینکه امسال از سوی محیط زیست مجوزی برای شکار صادرنشده افزود: با این وجود شکارغیر مجاز پرندگان همچنان ادامه دارد.
وی عدم برخورد و جلوگیری از شکار غیر مجاز را به نبود نظارتها و کمبود نیروهای حفاظتی محیط بان مرتبط دانست و اظهار کرد: فشار معیشتی و افزایش قیمت گوشت و مرغ از دلایل افزایش شکار در حاشیه تالابها و زیستگاه‌های پرندگان مهاجر در استان بوده است.
مهرو همچنین با اشاره به کاهش تعداد جمعیت پرندگان در مناطق مختلف استان اضافه کرد: فعالان پرنده نگر امسال به این دلیل پایشی نداشتند. البته این قبیل پایش ها در حوزه وظایف محیط بانان محیط زیست است که در سال جاری کمتر دیده شده.
وی در خصوص شیوع بیماری آنفولانزای پرندگان گفت: در ناحیه صومعه سرا بیماری پرندگان دیده شد و حتی در منطقه حفاظت شده بوجاق نیز تعدادی لاشه پرندگان مشاهده شد که برای آزمایشات و تأیید بیماری آنفولانزا به دامپزشکی ارسال شدند. از اینرو تاکنون شیوع این بیماری در پرندگان مهاجر تایید نشده است.
لازم به ذکر است؛ طبق آمارهای سازمان حفاظت محیط زیست کشور فقط بیش از پنج درصد پرندگان مهاجر جهان، در ۴۵۰ زیستگاه تالابی، دریایی و پهنه‌های آبی متنوع ایران، زمستان گذرانی می‌کنند. در گیلان بیش از ۳۰ زیستگاه میزبان پرندگان مهاجر است و تاکنون پیش خوتکای ابرو سفید، اردک نوک پهن، سر سبز، اکراس سیاه، بلدرچین، پلیکانو انواع یلوه‌ها در تالابها و محیط زیست گیلان دیده شده است.
