عمارت تاریخی هتل ایران انزلی که چون قوی سپیدی در جوار بوستان ساحلی این شهر آرمیده بود، شامگاه پنج شنبه ۲۳ آذر دچار حریق و آسیب دیدگی شد .بنای این هتل متعلق به دورهی پهلوی اول و از زیباترین هتلهای ایران به لحاظ سازه و منظر، و در بافت تاریخی شهر انزلی واقع است.
درهای هتل ایران که در یکی از بهترین نقاط گردشگری شهر انزلی قرار دارد از حدود دو سال و نیم پیش به روی مسافران مشتاق و شهروندان بسته شده و مردم شاهد جدا شدن پنجرهها و تخریب تدریجی آن بودند. تا آن که پنج شنبه شب آتش به جان این یادگار ارزشمند افتاد که خوشبختانه با تلاش نیروهای آتش نشانی خاموش شد .
روز جمعه مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان به اتفاق رییس یگان حفاظت این اداره کل در محل حضور یافتند و کلیه جوانب مورد بررسی کارشناسان قرار گرفت.
مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان در این باره گفت: بنای هتل ایران انزلی دارای استحکام بسیار خوبی است و طی بررسیهای قبلی نیز هیچ مشکلی در تاسیسات این مجموعه مشاهده نشده بود.
ولی جهانی اظهار کرد: خوشبختانه با توجه به استحکام بنا و تلاش آتش نشانهای انزلی تنها بخشی از بام ضلع جنوبی و طبقهی سوم بنا دچار آسیب شده که برای جلوگیری از تخریب نیازمند مرمت اضطراری است.
وی متذکر شد: موارد مربوط به آتش سوزی این بنا در دست بررسی و پیگیری قرار دارد و نتیجه آن متعاقبا اطلاع رسانی خواهد شد.
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان با اشاره به آتش گرفتن کامل شیروانی و سقف خسارتهای جانبی، هزینه مرمت و بازسازی هتل را در مرحله نخست ۵ میلیارد تومان عنوان و تاکید کرد: مالک و بهره برداران هتل موظف به مرمت و ساماندهی این بنای تاریخی هستند.
جهانی اضافه کرد: در صورت تمایل مالک به واگذاری هتل نیز سرمایه گذاران مختلف برای اجاره یا تملک ساختمان ابرازعلاقه و آمادگی کردهاند.
با توجه به این که در چند روز اخیر وسایل هتل نیز تخلیه شده بود شایعاتی در مورد عمدی بودن آتش سوزی به گوش میرسد که این رسانه آن را تائید یا تکذیب نمیکند.
وزارت مسکن و شهرسازی بر اساس درخواست سازمان میراث فرهنگی طرح حمایت و حفاظت از بافت تاریخی را برای ۱۶۸ شهر کشور تصویب کرد. پیرو درخواست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، در جلسهٔ ۲۷ مهر ماه ۱۳۹۴ شورای عالی شهرسازی و معماری کشور، محدوده بافت فرهنگی- تاریخی ۱۶۸ شهر کشور تعیین و ابلاغ شد و همچنین مقررات عمومی برای محافظت از بافتهای تاریخی شهرهای کشور تعیین شد.
انزلی از شهرهای دارای بافت تاریخی
انزلی جزء ۱۶۸ شهر دارای بافت تاریخی ایران است و قانونا باید در شهرداری مدیر بافت تاریخی وجود داشته باشد .
مدیر کمیسیون فرهنگی گردشگری انجمن طرفداران توسعه انزلی با بیان این مطلب گفت: این هتل با قدمتی همپای بلوار انزلی میزبان اشخاص بزرگی بوده و جزئی از میراث و معماری این شهر است و بهترین چشم انداز بین هتلهای گیلان را دارد .
آرمین صافدل، با ابراز تاسف از آتش گرفتن و وارد شدن صدمه به بنای هتل ایران بیان کرد: با توجه به این که ساختمان قدیمی است و در فصل بارشها قرار داریم برای پیشگیری از تخریب هرچه سریعتر باید نسبت به ترمیم شیروانی اقدام شود .
وی با اشاره به این که اخیرا خبرهایی در مورد فروش بنا از سوی مالک خصوصی شنیده میشد افزود: شاید مالک بخواهد این بنای ارزشمند را که بخشی از هویت معماری شهر انزلی است را رها کند. آیا نهادهای متولی نیز باید نسبت به آن بی تفاوت باشند؟
تخریب بنای هتل ایران انزلی لطمهی شدیدی به منظر بوستان ساحلی بلوار و بافت تاریخی این شهر میزند.
ماده ۱۱۰ قانون شهرداری ها
بر اساس ماده ۱۱۰، شهرداری با تصویب انجمن شهر میتواند نسبت به زمین یا بناهای مخروبه و غیر مناسب با وضع محل و یا نیمه تمام واقع در محدوده شهر که در خیابان یا کوچه و یا میدان قرار گرفته و منافی با زیبایی، پاکیزگی یا موازین شهرسازی باشد، به مالک اخطار کند تا ظرف دو ماه به ایجاد نرده، دیوار و یا مرمت آن که منطبق با نقشه مصوب انجمن شهر باشد اقدام کند اگر مالک مسامحه و یا امتناع کرد شهرداری میتواند به منظور تأمین نظر و اجرای طرح مصوب انجمن در زمینه زیبائی و پاکیزگی و شهرسازی هر گونه اقدامی را که لازم بداند معمول و هزینه آن را به اضافه صدی ده از مالک یا متولی و یا متصدی موقوفه دریافت کند.
مدیر کمیسیون فرهنگی گردشگری انجمن طرفداران توسعه انزلی بیان کرد: با توجه به اهمیت این بنای واقع در بافت تاریخی از متولیان انتظار داریم با همکاری مالک نسبت به ترمیم بنا اقدام کنند تا این عمارت نیز مانند خانهی اقبال نابود نشود و اگر مالک اقدام نکرد خود شهرداری باید نسبت به ترمیم بنا اقدام کند.
انزلی از نقاط مهم گردشگری شمال کشور و یکی از ۱۶۸ شهر دارای بافت تاریخی است.
بافت تاریخی بندرانزلی به دلیل وجود بناهای ارزشمند تاریخی همچون ساختمان دادگستری سابق، کلیسای حضرت مریم، عمارت تاریخی قندچیان، برج ساعت (مناره)، هتل تاریخی گل سنگ، هتل تهران، شهرداری به عنوان قلب تاریخی این شهر بخش مهمی از هویت شهری محسوب و نیازمند توجه ویژه است.
بی توجهی نسبت به حفظ بافت و بناهای تاریخی شهر ساحلی انزلی چشم اندازهای زیبا را از بین برده و آن را از هویت معماریاش تهی میکند.