از چهاردهم مهرماه ۱۴۰۳ که هادی حق شناس به عنوان پنجاه و دومین استاندار گیلان معارفه شد، تا امروز قریب به ۳۸۰ روز میگذرد در این مدت وی بیش از ۲۳ بار در مناسبتهای مختلف درباره بحرانهای محیطزیستی استان به ویژه تالاب انزلی، مدیریت پسماند و فاضلاب سخن گفته است، به نحوی که به طور متوسط هر ۱۵ روز یکبار به این مسائل پرداخته است.
بعید میدانم تاکنون هیچ استانداری یا مسئول اجرایی به این اندازه به موضوع محیطزیست در استان توجه کرده باشد. از روز معارفه خود که بر لزوم حفط تالاب انزلی و مدیریت پسماند و فاضلاب تاکید کرد تا دی ماه ۱۴۰۳ که فیلمی از هشدارهای او درباره خشک شدن تالاب انزلی و پیامدهای آن از جمله مهاجرت اجباری ساکنان رشت و انزلی به دلیل گرد و غبار ناشی از فاضلابهای انباشته شده در تالاب در شبکههای اجتماعی وایرال شد، استاندار همواره بر ضرورت چارهاندیشی فوری بحرانهای محیطزیستی استان تاکید کرده است.
او حتی با ارائه ارقام مشخص، خواستار تخصیص ۳۰۰ میلیون دلار اعتبار برای رفع این بحرانها شده و محیطزیست را اولویت اصلی استان و دولت دانسته است. البته یک بار هم برای پاکسازی نمادین رودخانه زرجوب آستین بالا زده و شخصا با سمنهای محیطزیستی همراهی کرد.
همه تلاشهای استاندار جهت جلب توجه افکارعمومی به موضوع محیطزیست و بحرانهای پیش رو در استان گیلان انجام گرفته است. هادی حق شناس که خود اهل گیلان و متولد روستای اسپند در حاشیه تالاب انزلی است؛ با سابقه مدیریتی و علمی از جمله استانداری گلستان، نمایندگی مجلس و تخصص در دکتری اقتصاد و مهندسی برق با نگاهی کارشناسی و مدیریتی مسئولیت را در یکی از چالش برانگیزترین مقاطع تاریخی اقتصادی استان پذیرفته است.
با این حال همانطور که خود وی در جلسه کارگروه تالاب انزلی در آذر ماه ۱۴۰۳ گفته “پس از ۵ سال از اجرای برنامه ۷ ساله احیای تالاب انزلی وضعیت آن بدتر از ۵ سال قبل شده است. ” زمان برای حل بحرانهای محیطزیستی استان بسیار محدود است و در صورت عدم عملکرد اجرایی مناسب سرنوشت محتوم تالاب انزلی مشابه سرنوشت دریاچه ارومیه خواهد بود.
هرچند اولویت دادن به محیطزیست در کلام از سوی استاندار و تاکید مکرر او بر این موضوع قابل تقدیر است؛ اما با سپری شدن بیش از یک سال از مدیریت وی بهعنوان استاندار گیلان فقدان دستاوردهای ملموس در این حوزه مشهود است. همانطور که خود وی در مراسم معارفه فرماندار انزلی در بهمن ۴۰۳ اشاره کرده “:برای حل مشکلات تالاب انزلی سخنرانی نکنیم و دنبال راهکار باشیم.”
با افزایش اختیارات استانداران از سوی رییسجمهور، انتظار میرود از ظرفیتهای مغفول مانده برای کاهش بحرانهای محیطزیستی استان استفاده شود. اکنون زمان برای نجات تالاب انزلی و رفع معضلات پسماند و فاضلاب کوتاه است و عملکرد استاندار باید از سخنرانیهای پرشور و مصرف واژههای محیطزیستی به اقدامات عملی و نتیجه بخش تغییر کند تا از تکرار فاجعهای محیطزیستی در گیلان جلوگیری شود.
با اینحال اگر استاندار گیلان بتواند از مرحلهی هشدار و بیان دغدغهها عبور کرده و گامهای مشخص و قابل ارزیابی در زمینههایی چون پسماند، تالابها و رودخانهها بردارد، بدون تردید حمایت فعالان محیطزیست، دانشگاهیان و حتی بخش خصوصی را در کنار خود خواهد داشت.
جامعهی گیلان امروز بیش از هر زمان دیگری منتظر نتایج عملی، شفاف و قابل اندازهگیری در حوزه محیطزیست است، نه وعدهها و سخنرانیها.