همزمان با روز بزرگداشت سعدی؛ پژوهشکده گیلانشناسی، میزبان آیین گرامیداشت هوشنگ عباسی بود. مردی که آوازهای سرزمین پدری را در آثار خود بازتاب داده است.
هوشنگ عباسی، شاعر، نویسنده و مردمنگار پرتلاش گیلانی سه دهه از عمر خویش را وقف پاسداری از فرهنگ، زبان و خاطرهی جمعی گیلان کرده است.
این مراسم با رونمایی از کتاب ارجنامه استاد هوشنگ عباسی با عنوان «خاکستری در باد» تالیف دکتر فریدون شایسته و سخنرانی دکتر فیاض زاهد استاد تاریخ، کنشگر سیاسی،فرهنگی و اجتماعی و شعرخوانی تنی چند از شاعران گیلان همراه بود.
شعر شاعران آیینهی گیلان
«فیاض زاهد»، استاد دانشگاه و پژوهشگر تاریخ اجتماعی، در مراسم بزرگداشت این شاعر و پژوهشگر گیلانی با تأکید بر جایگاه شعر در شناخت فرهنگ ایران، از علاقه خود به اقلیم گیلان و لشت نشا سرزمین مادریاش و تاثیر این اقلیم و فضا بر هوشنگ عباسی نویسنده ،روزنامه نگار، شاعر، گیلان پژوه و انسان شناس اهل این دیار سخن گفت.
فیاض زاهد: همانگونه که شناخت ایران در گرو شناخت شعر و شاعران فارسی زبان است، شناخت گیلان نیز بدون شناخت ظرایف شعر گیلکی، بهویژه آثار هوشنگ عباسی، شیون فومنی و دیگر بزرگان شعر گیلان، ممکن نیست.
وی عنوان کرد:همانگونه که شناخت ایران در گرو شناخت شعر و شاعران فارسی زبان است، شناخت گیلان نیز بدون شناخت ظرایف شعر گیلکی، بهویژه آثار هوشنگ عباسی، شیون فومنی و دیگر بزرگان شعر گیلان، ممکن نیست.
هوشنگ عباسی انسانی چندوجهی
«فریدون شایسته» نیز از هوشنگ عباسی به عنوان انسانی چند وجهی یاد کرد که در کارنامه پربارش آثار متعددی در زمینههای ادبی، تاریخی، مردمشناسی و فرهنگی دیده میشود.
وی تصریح کرد: کسی نمیتواند گیلان شناس باشد یا در مورد گیلان کار کند و خود را از آثار استاد هوشنگ عباسی بی نیاز بداند.
فریدون شایسته: کسی نمیتواند گیلان شناس باشد یا در مورد گیلان کار کند و خود را از آثار استاد هوشنگ عباسی بینیاز بداند.
وی با اشاره به اینکه در زمینه جنبشهای دهقانی عصر پهلوی تنها یک نفر کار کرده و او هوشنگ عباسی است اضافه کرد: وی در معرفی نهادهای فرهنگی و اجتماعی گیلان کارهای موثری انجام داده است.
شایسته تاکید کرد: در آثار هوشنگ عباسی دو ویژگی ممتاز وجود دارد یکی ترکیب روش علمی مطالعه کتابخانهای و میدانی و دیگری رعایت امانتداری و ارجاع وی به منابع. وی همچنین یکی از کارهای ارزشمند هوشنگ عباسی را ادامه نشر رهاورد گیل به رغم همهی مشکلات دانست.
خاکستری در باد
«محمد ابراهیم شکری» از شاعران گیلان نیز در این مراسم با ابراز خوشنودی از برگزاری آیین بزرگداشت هوشنگ عباسی و رونمایی از کتاب خاکستری در باد در خصوص علت این نامگذاری گفت: نام کتاب از روی یکی از مقالات استاد عباسی برداشته شده است.
وی عنوان کرد: استاد عباسی در این مقاله نوشته است سیاست سفر در غار تاریک است و امثال من چون خاکستری در باد در یک برهه از زمان در معرض آن قرار گرفتیم. ابراهیم شکری تصریح کرد: به تعبیر بهتر استاد عباسی در این کوره گداخته گردید و چون فولاد آب دیده شد و حاصل آن پژوهشگری دغدغهمند و عاشق فرهنگ و اقلیم گیلان بود.
اثر «آوازهای سرزمین پدری» نیز در زمرهی آثار شاعرانهی اوست که پیوندی عمیق میان احساس، هویت و زبان گیلکی ایجاد میکند. عباسی همچنین یکی از اعضای هیأت مؤسس «خانه فرهنگ گیلان» است؛ نهادی که نقش مؤثری در زنده نگهداشتن میراث فرهنگی، هنری و ادبی استان ایفا کرده است.
هوشنگ عباسی سال ۱۳۳۳ در لشت نشاء گیلان متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در زیبا کنار ، لشت نشا ء و رشت گذراند .سپس به استخدام آموزش و پرورش در آمد و به تدریس ادبیات پرداخت. او فعالیتهای پژوهشی خود را از سال ۱۳۵۵ آغاز کرد و نخستین آثار خود را در نشریات دامون و گیله وا منتشر کرد. وی در تشریات مختلفی قلم زد و مقالات متعددی در زمینهی تاریخ و فرهنگ گیلان منتشر کرد .
عباسی علاوه بر شعر، در زمینه پژوهشهای فرهنگی و مردمشناسی گیلان نیز آثار ارزشمندی بر جای گذاشته است.
از جمله مهمترین آثار هوشنگ عباسی میتوان به کتابهای «شاعران گیلک و شعر گیلکی»، «لشتنشاء، سرزمین عادلشاهان»، «سیمای علی در فرهنگ گیلان»، «فرهنگ دانشوران و مفاخر استان گیلان»، «فرهنگ بازیها و ورزشهای بومی گیلان»، «فرهنگ زنان نامدار و هنرمند گیلان»، «بررسی ساخت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی روستاهای گیلان» و مجموعه مردمنگاریهایی از شهرستانهای رودسر، املش، سیاهکل، آستارا و رشت اشاره کرد.
اثر «آوازهای سرزمین پدری» نیز در زمرهی آثار شاعرانهی اوست که پیوندی عمیق میان احساس، هویت و زبان گیلکی ایجاد میکند. عباسی همچنین یکی از اعضای هیأت مؤسس «خانه فرهنگ گیلان» است؛ نهادی که نقش مؤثری در زنده نگهداشتن میراث فرهنگی، هنری و ادبی استان ایفا کرده است.
او در کنار فعالیتهای پژوهشی، همواره حضوری مؤثر در فضای فرهنگی و اجتماعی گیلان داشته و از مدافعان ثبت و ترویج زبان و فرهنگ گیلکی به شمار میرود. هوشنگ عباسی با نگاهی دقیق به زندگی روزمره مردم، فولکلور، باورهای عامیانه و ادبیات شفاهی، تصویری روشن و زنده از فرهنگ گیلکی ارائه کرده است؛ تصویری که نسلهای آینده را به ریشههای خود پیوند میزند.
آیین تجلیل از هوشنگ عباسی نه تنها بزرگداشت یک فرد، بلکه تجلیل از سالها تلاش بیوقفه برای ماندگاری زبان،شعر و فرهنگ گیلان بود.