شکایت روستاییان سَرَک از تغییر کاربری در مستثنیات جنگلی؛
خوشنشینی غیرمجاز در هیرکانی ادامه دارد
اهالی روستای سَرَک در محور پونل–خلخال نسبت به مجموعهای از تخلفات گسترده در اراضی مستثنیات واقع در محدوده جنگلهای هیرکانی اعلام شکایت کردند.
به گفته اهالی در هفتههای اخیر اقداماتی همچون تفکیک زمین، پیشفروش قطعات، راهسازی، ورود ماشینآلات سنگین، خاکبرداری، قطع درختان و ایجاد بستر برای ساختوساز ویلایی در این محدوده مشاهده شده است. اکنون یکی از نگرانیهای اهالی، سوءاستفاده از عنوان «مستثنیات» برای ساخت ویلا است.
طبق ماده ۱۰ قانون جلوگیری از تغییر کاربری غیرمجاز اراضی زراعی و باغها (مصوب ۱۳۸۵)، مستثنیات حق ایجاد ساختوساز ویلایی در محدوده جنگلی ندارد و هرگونه مجوز بنیاد مسکن خارج از طرح هادی مصوب و بدون ارزیابی محیطزیستی فاقد وجاهت قانونی است.
طبق قوانین موجود، مستثنیات حق ساختوساز شهری یا ویلایی ایجاد نمیکند و تنها در چارچوب طرح هادی مصوب و با رعایت ضوابط امکان ساخت وجود دارد.
همچنین بنابر قوانین ملی، ساختوساز خوشنشینی در مجاورت عرصههای جنگلی هیچگونه وجاهت قانونی ندارد و هرگونه تغییر کاربری باید همراه با ارزیابی محیطزیستی (EIA) و تایید دستگاههای تخصصی باشد.
با وجود اینکه محدوده مورد شکایت داخل بخش (zone) ثبت جهانی یونسکو نیست، اما جزیی از جنگلهای هیرکانی و حریم حفاظتی است و مطابق قوانین، این عرصهها تحت حفاظت ویژه و ممنوعیتهای سختگیرانه قرار دارند.
بر اساس مصوبات هیات وزیران درباره حفاظت از جنگلهای شمال کشور، ورود ماشینآلات سنگین، راهسازی، ویلاسازی و هر نوع توسعه غیرضروری در این اراضی بدون اخذ مجوز از محیطزیست و منابع طبیعی ممنوع است.
اقدامات گزارششده علاوه بر تخلف اداری، مطابق مواد ۴۲ و ۴۸ قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع و نیز ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، مصداق تصرف عدوانی، تخریب اراضی ملی و تغییر کاربری غیرمجاز به شمار میآید و قابلیت پیگرد کیفری دارد.
در پی این تخلفات، اهالی گزارش جامع همراه با مستندات، تصاویر و گزارشهای میدانی را به دستگاههای مسؤول از جمله دادستانی، استانداری و فرمانداری رضوانشهر، بازرسی استان و شهرستان، منابع طبیعی، محیطزیست، بنیاد مسکن، جهاد کشاورزی، میراث فرهنگی، جنگلبانی، دادستانی ارسال کردهاند.
مطالبات و درخواستهای اهالی به شرح زیر اعلام شده است:
۱. توقف فوری عملیات راهسازی و هرگونه ساختوساز غیرمجاز
۲. بازدید کارشناسی فوری اداره منابع طبیعی و اداره کل محیطزیست
۳. ارجاع پرونده تغییر کاربری و تخریب اراضی جنگلی به دادستانی جهت پیگرد قانونی
۴. ابطال تفکیکها، معاملات و مجوزهایی که خارج از ضوابط صادر شدهاند
۵. بررسی سوءاستفاده از عنوان «مستثنیات» و رسیدگی به تخلفات احتمالی اداری مرتبط
۶. تهیه گزارش رسمی و اقدام فوری برای جلوگیری از گسترش ساختوساز در عرصههای جنگلی
اهالی تاکید میکنند؛ ادامه این روند میتواند منجر به تخریب گسترده پوشش گیاهی، تهدید اکوسیستم هیرکانی و آسیب به معیشت و امنیت زیستی منطقه شود و بر همین اساس خواستار مداخله فوری دستگاههای مسؤول شدهاند.
