ایجاد زیرساخت‌هایی مانند پایانه‌های صادراتی جزو لاینفک برنامه‌های حمایت از صادرات و ارزآوری برای کشور است. پایانه‌های صادراتی به عنوان بازوی تسهیل‌کننده به کمک صادرات بخش‌خصوصی، تجار و بازرگانان می‌آیند و زمینه را برای اعتلای آن‌ها فراهم می‌سازند.
ایجاد پایانه صادرات محصولات کشاورزی گیلان هم یکی از همین نیازهای ضروری است که باید به آن توجه شود. معتقدم اگر درصددیم از وجود پایانه صادراتی محصولات کشاورزی در مسیر منافع ملی استفاده کنیم و به صادرات کمک کنیم چنین زیرساخت مهمی باید در مرزهای خروجی کشور جانمایی شود.
بدون شک اگر پایانه‌های صادراتی محصولات کشاورزی در همه گمرکات خروجی و مرزهای کشور تاسیس و راه‌اندازی می‌شد می‌توانستیم روند صادرات را بسیار بهتر و باکیفیت‌تر رصد کرده و کنترل کنیم.
با ایجاد چنین بسترهایی در مرزهای خروجی کشور زمینه برای ارتقا فرآیند بسته‌بندی محصولات صادراتی مهیا می‌شد و محموله‌ها با کمترین خطا و با بهترین کیفیت ممکن به بازارهای هدف انتقال پیدا می‌کرد تا به موجب آن هم اقتصاد کشور و هم صادرکنندگان و تولیدکنندگان ارز بیشتری از محصول صادراتی خود وارد کشور کنند.
در حال حاضر ناوگان حمل و نقل داخلی معیوب و فرسوده است. غیر استاندارد بودن مسیرهای جاده‌ای کار را برای نقل و انتقال و ترانزیت محموله‌های کشاورزی دشوار کرده است. در مواقع بسیاری شاهدیم که پالت‌بندی و بسته‌بندی محصولات کشاورزی از آن حالت استاندارد خارج شده و دچار به هم‌ریختی و در نهایت خرابی محصول می‌شود.
با این حال اگر پایانه‌های صادراتی در مرزهای خروجی تاسیس شوند محصولات کشاورزی صادراتی همه استان‌ها به آنجا انتقال پیدا کرده و محصول با کنترل نهایی و انجام مراحل گمرکی و قرنطینه‌ای با سرعت و کیفیت لازم به بازارهای هدف ارسال می‌شود.
متاسفانه باید گفت؛ در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور، برای راه‌اندازی پایانه‌های صادرات محصولات کشاورزی برنامه مدون، مشخص و دقیقی پیش‌بینی، طراحی و اجرایی نشده است. اگر هم پایانه صادراتی ایجاد شده در مسیری واقع شده که صادرکنندگان و تولیدکنندگان از آن امکانات، نمی‌توانند استفاده بهینه کنند و بیشتر جنبه استفاده شخصی دارد.
نمونه چنین پایانه‌ای در استان مازندران حدفاصل جویبار با امکاناتی بسیار خوب و در وسعت بسیار زیادی راه‌اندازی شده که افتخاری برای کشور محسوب می‌شود اما زیرساخت آن برای بهره‌مندی همه صادرکنندکان، تجار و بازرگانان کشور نیست.
در حالی که اگر همین پایانه صادراتی به جای جویبار در مرزهای خروجی واقع می‌شد درجه تاثیرگذاری آن بسیار فراتر از این‌ها بود و اتفاقات خوبی برای صادرات کشور رقم می‌خورد. موضوع انتخاب مکان احداث پایانه صادراتی محصولات کشاورزی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و لازم است دست‌اندرکاران حوزه‌های اقتصادی با تکیه بر مزیت‌ها به آن توجه کنند.
شهرستان آستارا در غرب گیلان دارای مزیت‌هایی همچون دو مرز و گذر زمینی، دریایی و ریلی است و در صورتی‌که پایانه صادرات محصولات کشاورزی با مشارکت بخش‌خصوصی با مساحتی وسیع در محدوده آن احداث شود طبیعتا تمام صادرکنندگان نه تنها از داخل استان بلکه از اقصی نقاط ایران می‌توانند از امتیازات فوق‌‌العاده آن برای حمل محموله‌های صادراتی و ترانزیت کالا استفاده کرده محصولات‌شان را به بهترین شکل، در بازارهای هدف عرضه کنند.
در این میان حتی در صورت بروز هرگونه مشکل در ناوگان حمل و نقل و روند ترانزیت، با استفاده از سردخانه‌های مجهز و دیگر امکانات مدرن نگهداری تعبیه شده در پایانه، از وارد آمدن آسیب به محموله‌های خود نگرانی نداشته باشند.
لازمه شادابی و تازه‌خوری محصولات صادراتی کشاورزی بعد از برداشت برای تضمین کیفیت و مدت زمان ماندگاری بیشتر آن، کنترل دمای مورد نیاز هر محصول و عرضه سریع آن به بازار هدف با بسته‌بندی مورد درخواست مشتری است.
با توجه به اینکه گیلان و شهرستان آستارا دروازه اصلی بازار کشورهای اوراسیا هستند و حدود ۸۵ درصد صادرات محصولات کشاورزی از این مسیر صادر می‌شود، ایجاد پایانه صادراتی محصولات کشاورزی در مسیر طالش تا آستارا و واگذاری زمین در این مسیر، می‌تواند از مهم‌ترین برنامه‌های راهبردی برای توسعه صادرات غیرنفتی و افزایش ارزآوری محصولات کشاورزی باشد.
*فعال اقتصادی، مدیرعامل شرکت بازرگانی و سردخانه عجم چوبر تالش و رییس انجمن صنفی کیوی استان گیلان
نظرات بسته شده است.