در حالیکه از سال گذشته همزمان با لغو ممنوعیت واردات برنج خارجی به کشور، ده‌ها هزارتن برنج تولیدی استانهای شمالی کشور بروی دست کشاورزان و کارخانجات مانده، حال اینبار نوبت به واردات بی رویه چای سریلانکا به کشور رسیده است. این درحالیست که همچنان چندین هزار تن چای سنواتی در انبارها بلاتکلیف و برداشت برگ سبز چای تابستانه از باغات گیلان و مازندران بزودی آغاز می‌شود.
خبر واردات ۲۰ هزار تن چای در قبال بدهی از سریلانکا در حالی اعلام شد که به گفته مدیر اجرایی سندیکای کارخانه‌های چای شمال، دولت اقدامی برای حفظ باغات چای و جلوگیری از تغییر کاربری آنها انجام نمی‌دهد و تعداد زیادی از باغداران چای کشور، برگ سبز خود را با نرخ قیمت تضمینی عرضه می‌کنند.
«محمد صادق حسنی» با اشاره به اینکه سال گذشته چیزی حدود ۲۶ هزار تن چای خشک ازسوی کارخانجات چای تولید شد به واردات حدود ۹۸ هزار تن واردات چای خشک به کشور اشاره کرد و گفت: نیاز کشور و میزان مصرف سالیانه چای حدود ۸۰ هزار تن است. این در حالیست که در سال ۱۴۰۰ حدود ۷۵ هزار تن چای به کشور وارد کردیم.
وی تخصیص ارز نیمایی به واردکنندگان چای خارجی، پرداخت با تاخیر بهای برگ سبز کشاورزان از سوی دولت و تهاتر و واردات چای به جای بدهی را باعث از بین رفتن صنعت چای و کاهش انگیزه چایکاران داخلی برای کشت عنوان کرد.
نابودی باغات و صنعت چای کشور
درهمین رابطه «هادی امیدی» مدیرعامل اتحادیه چایکاران کشور نیز به مرور گفت: در حال حاضر انحصار واردات چای از دست سازمان چای کشور خارج و با رانت در اختیار و انحصار یک شرکت قرار گرفته است. واردات بی رویه چای در سالی که با افزایش محصول و برداشت برگ سبز همراه بود صنعت چای کشور و باغات چای استانهای شمالی را به نابودی می‌کشاند.
مدیرعامل اتحادیه چایکاران کشور با تأکید به نیاز به واردات چای برای تامین نیاز بازار داخلی وجود دارد اما این واردات باید کارشناسی شده و زیر نظر سازمان چای کشور باشد افزود: از دولت تقاضا داریم تنظیم بازار و واردات چای را به اهل فن و سازمان چای واگذار کند. چرا باید این موضوع در انحصار یک فرد یا شرکت خاص قرار بگیرد که با واردات بی رویه موجب برهم خوردن تعادل قیمت این محصول در بازار و نابودی باغات چای در آینده نزدیک شود. چرا دولت سایر محصولات را از سریلانکا وارد نمی‌کند و تهاتر را فقط برای واردات چای منعقد کرده است؟
امیدی با بیان اینکه واردات چای باید در ماه‌های مختلف سال برای تامین نیاز بازار تقسیط شود اظهار کرد: نیاز سالانه کشور به چای در حدود ۸۰ هزار تن است و امسال از باغات چای کشور چیزی حدود ۶۰ هزار تن برگ سبز چای برداشت شد که روزنه امیدی برای حفظ باغات چای در جلوگیری از تغییر کاربری آنها برای باغدار است اما اقدام اخیر دولت به شدت به صنعت چای،کارخانجات چای و باغات استانهای شمالی آسیب وارد می‌کند.
لازم به ذکر است: حدود ۶۰ هزار باغدار چای استانهای شمالی کشور در سطح ۲۵ هزار هکتار تا سی‌ام اردیبهشت ماه امسال ۵۲ هزار و ۱۵۶ تن برگ سبز چای از باغات چای این ۲ استان برداشت کردند که از این میزان ۴۶ هزار و ۵۰۰ تن برگ سبز چای درجه یک و پنج هزار و ۶۵۶ تن درجه ۲ بود.
۹۰ درصد باغ‌های چای کشور در استان گیلان و ۱۰ درصد دیگر در استان مازندران قرار دارد.
به نظر می‌رسد؛ تهاتر چای با نفت از سوی دولت، تیر خلاصی بر پیکر باغات باقیمانده چای کشور باشد. همانگونه که این اقدام با واردات بی رویه برنج خارجی برای برنج تولید داخلی رقم خورد و درحال حاضر هزاران تن برنج در انبارها دپو شده است.
چای تهاتر سریلانکا در مقابل تولید داخلی نیست
در حالیکه کارشناسان و فعالان صنعت چای کشور از ورود بیش از نیاز چای خارجی به کشور اظهار نگرانی کردند، «گودرز خردادپور» معاون بازرگانی و بازاریابی سازمان چای کشور به باغداران چای اطمینان خاطر داد: چای خارجی تهاتر شده در فواصل زمانی
به کشور وارد خواهد شد و وزارتخانه جهاد کشاورزی با نظارت سازمان چای کشور اجازه نخواهد داد این محموله به یکباره وارد کشور شود تا بازار چای داخلی را تحت تاثیر خود قرار بدهد.
خردادپور به مرور افزود: نیاز سالیانه کشور به چای چیزی حدود ۱۰۰ هزار تن است که فقط ۳۰ هزار تن آن از تولید داخلی تامین می‌شود و مابقی نیاز ما (۷۰ هزار تن)همیشه از کشورهای هند و سریلانکا وارد می‌شد.
وی با تاکید به اینکه در حال حاضر نیز سالانه در حدود ۲۰ هزار تن چای از سریلانکا وارد کشور می‌شود ادامه داد: از لحاظ قیمت گذاری چای خارجی در بازار کشور، قیمت چای خارجی به دلیل قیمت تمام شده واردات بالاتراز چای داخلی است و هیچگاه در مقابل تولید داخلی قرار نگرفته است. از اینرو نگرانی در خصوص واردات این محموله و بروز آسیب به چای داخلی وجود ندارد و محصول باغداران استانهای شمالی با قیمت تضمینی از آنها خریداری می‌شود.
