نارضایتی تجار ایرانی از مبادلات تجاری با بندر اکتائو قزاقستان

شهر بندری آکتائو تنها بندرگاه بین المللی قزاقستان است وعمدتاً ترانزیت کالای عمومی خشک، نفت خام و فرآورده‌های نفتی از قزاقستان از طریق این بندرگاه انجام می شود.

ایران به دلیل همسایگی از طریق دریای خزر با قزاقستان، فرصت قابل توجهی به منظور بهره برداری از بندرگاه بین المللی آکتائو بعنوان یکی ازمراکز اصلی ترانزیت و لجستیک به اوراسیا دارد. ترانزیت کالا، معاوضه (سواپ ) نفت و صادرات محصولات پتروشیمی، انبوه سازی مسکن و صادرات محصولات غذایی و کشاورزی، زمینه‌هایی است که شرکت های ایرانی می‌توانند از ظرفیت های موجود در آکتائو از آن بهره برداری کنند. فاصله این بندر تا بندر انزلی ۳۸۲ مایل، تا بندر نوشهر ۴۳۰ مایل و تا بندر امیرآباد ۴۱۰ مایل است. بندر آکتائو ظرفیت آن را دارد که به یکی از تبدیل شود.

درحال حاضر دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، منطقه‌ای و بین‌المللی همکاری دارند و این همکاری‌ها رو به توسعه است. درحالیکه همزمان با شیوع کرونا ترانزیت کالا میان ایران و برخی از کشورهای منطقه قطع شد، اما قزاقستان تنها کشوری بود که صادرات، واردات و ترانزیت و مبادله کالا با ایران را بدون وقفه ادامه داد.

اما با این حال برخی از فعالین اقتصادی و تجار ایرانی مقیم شهر آکتائو به دلیل تاخیر در تخلیه بارهای ارسالی از ایران و ضرر و زیان های ناشی از این تاخیر در بندر آکتائو ابراز نارضایتی کردند.

درهمین باره «حبیب الله ملکوتی» نماینده سرکنسولگری ایران در محل ساختمان اداری بندر، با رئیس بندر آکتائو«توریکپنبای آبای نوگایف» درخصوص پیگیری موضوع دیدارو گفتگو کرد.

در این دیدار ملکوتی سرکنسول ایران با بیان مراتب نارضایتی تجار ایرانی از تاخیر زیاد در خصوص تخلیه بار دربندر آکتائو به رئیس و معاون این بندر درخواست کرد: کشتی های ایرانی بویژه کشتی های حامل بار محصولات کشاورزی در اولویت تخلیه بار قرار بگیرند.

در ادامه آبای نوگایف در خصوص زمانبر شدن عملیات تخلیه در این بندر اظهار داشت: بدلیل تقسیم کار و اختصاص چند اسکله به زغال سنگ متاسفانه این عملیات با اندکی تاخیر همراه شده که امید می رود به زودی حل و فصل شود.

آبای نوگایف این درخواست را غیر ممکن اعلام کرد و افزود: دراین بندر امکان تفکیک بار کشتی وجود ندارد وهر کشتی بارهای مختلفی از جمله مصالح ساخمانی و محصولات کشاورزی را به صورت یکجا حمل می‌‎کند که عمدتا همه کشتی های چندین پارت محصولات کشاورزی را به همراه خود دارند. همچنین سایر کشتی ها اجازه دراولویت بودن کشتی های ایرانی برای تخلیه بار را نمی‌دهند و این موضوع موجب نارضایتی و اعتراض سایرین می شود. از سوی دیگر در صورت در اولویت قرار گرفتن کشتی های خاص این امر تخلف محسوب شده و باید به مقامات بالاتر پاسخگو باشیم.

در ادامه این نشست با تاکید بر ضرورت اخذ راه حل مناسبی به منظور رفع این مشکل مقرر شد جمعه آینده، در جلسه ای با حضور کارشناسان اقتصادی، تجار ایرانی مقیم، رئیس بندر آکتائو و تعدادی از تجار قزاقستانی مرتبط با ایران، طرفین به رایزنی و همفکری جهت رسیدن به راه حل مشترک بپردازند.

گفتنی است بندرگاه آکتائو دارای ترمینال‌های مخصوص جهت ارائه خدمات به منظور جابجایی کالاهای کانتینری،عمومی و فله تا ظرفیت ۱.۵ میلیون تن و کالاهای نفتی تا ظرفیت ۱۰ میلیون تن در سال است. این بندر به دلیل اتصال به خط راه‌آهن که آن را به جمهوری‌های دیگر عضو CIS وصل می‌کند، دارای اهمیت ویژه‌ای است. در حال حاضر خطوط ریلی آکتائو کشورهای روسیه، ایران، قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان را به هم متصل می سازد .

تحریم های اعمال شده علیه روسیه و محدودیت های ناشی از آن، بندر آکتائو را به یکی از مراکز اصلی ترانزیت و لجستیک اوراسیا تبدیل کرده است.