گیلان، قهرمان بی‌موزه در تاریخ مشروطه

بر همگان روشن است که در انقلاب مشروطه، مشروطه‌خواهان گیلان هر آن‌چه در توان داشتند، برای استقلال و آزادی کشور در طبق اخلاص گذاشتند. به طوری‌که، به‌حق می‌توان‌ گفت آن‌ها از برپادارندگان اصلی این نهضت بزرگ شمره می‌شوند.

جانفشانی‌های گیلانی‌ها از مشروطه‌ی دوم که منجر به فتح تهران، عزل محمدعلی‌شاه مستبد، آزادی زندانیان، برگشت دوباره‌ی مجاهدان به موطن خود و گشایش مجلس دوم شد، از‌جمله اقدامات منحصر‌به‌فردی بود که برای نخستین بار توسط مجاهدان متفکر گیلانی شکل گرفت.

بی‌دلیل نبود که بزرگان مجلس دوم شورای ملی، فرمانده‌ی بی‌بدیل گیلان، یعنی عبدالحسین‌خان معزالسلطان را با شکوه و عظمتی خاص به مجلس دعوت نموده و لقب «سردار محیی رشتی» را که زنده‌کننده‌ی دوباره‌ی مشروطه بود، به او اهدا کردند.

وقتی خبر عزم گیلانی‌ها برای سرنگون کردن بساط استبداد محمدعلی‌شاه به گوش مردم ایران رسید، شور و هیجان فراوانی در مردم پدیدار شد. چنان‌که که از هر سو به گیلان پیام می‌رساندند و اظهار تشکر می‌کردند. همین‌قدر بس که پس از ترور حمکران دست‌نشانده‌ی محمدعلی‌شاه در گیلان، اغلب مجاهدان از اقصی نقاط ایران، به گیلان و رشت آمده و اجتماع بزرگی را تشکیل دادند.

اما جای تاسف که سال‌ها مردم گیلان از مسؤولین ذی‌ربط، تقاضای تاسیس موزه و جایگاهی برای به نمایش گذاشتن آثار مربوطه به مشروطه‌ی گیلان را دارند، اما تاکنون این مهم جامه‌ی عمل نپوشیده است.

پرسش این‌جاست: جانفشانی‌های گیلانی‌ها در مشروطه و پس‌از‌آن برای استقلال و آزادی ایران عزیز، از کدام استان‌ها کمتر بوده است؟ تبریز، مشهد، اصفهان و با حتی تهران، که برای ارج نهادن به ایثارگری‌های مردم آزاده‌‎ی دیار خود موزه‌ای برای حفظ آثار آن دوره بنا نموده تا مردم سرزمین‌ خود از فداکاری‌های پدرانشان در عصر مشروطه آگاه کنند. تا این امر در اذهان همگان بماند که وطن یعنی شرافت و آبروی مردم یک کشور.

نگارنده این نوشتار از مسؤولین وطن‌خواه گیلانی تقاضا دارد که به این خواسته‌ی مردم گیلان توجه نمایند تا گیلان نیز همانند سایر استان‌ها بتواند یادگار‌های خود را بر ضمیرشان بنشاند.

‌