آرشیو برچسب

یادداشت خصوصی

۱۲ روز جنگ تمام شد اما زخمش نه

دوازده روزِ تلخ و پراضطراب که تا سال‌ها در کتاب‌های تاریخ ایران تدریس خواهد شد. رنج روحی و روانی این جنگ برای بسیاری از شهروندان و خانواده‌ها که جان شریفی را از دست دادند، همیشه باقی می‌ماند و افسردگی ناشی از دیدنِ کشته‌ها و زخمی‌ها هیچ گاه از حافظه جمعی این مردم پاک نمی‌شود. شاید هرگز! اگر چه در روزهای ابتدایی، جنگ دور از مردم گیلان به نظر می‌رسید اما پس از حمله موشکی به شهرک صنعتی سپیدرود و متعاقب آن حمله به ساختمان مسکونی در آستانه اشرفیه که منجر به شهادت چندین عضو یک خانواده شد به ما ثابت کرد که جنگ در…

هنر شهری یا انبار موقت؟

اگر از حوالی انبار دخانیات در میدان فرهنگ رشت عبور کرده باشید، حتما چشم‌تان به صفی از مجسمه‌هایی با موضوع مشاغل و فرهنگ بومی گیلان جلب شده؛ مجسمه‌هایی که هرکدام راوی بخشی از هویت کاری و زیستی مردمان گیلان‌اند. این مجسمه‌ها تنها توده‌ای از فلز و سنگ نیستند، بلکه نشانه‌های زنده‌ای از حافظه‌ی جمعی این سرزمین‌اند که در آن نقطه‌ی کور رها شده‌اند. ظاهر ماجرا شاید برای رهگذری ناآگاه، صحنه‌ای موقتی به نظر برسد؛ چیزی شبیه به اسباب‌کشی، یا حتی انبار موقت پیش از بارگیری. اما مسئله این است: این وضعیت موقت نیست. مجسمه‌ها…

فریاد خاموش دانش‌آموزان

چندی پیش تصویری عجیب در قاب تلفن‌های همراهمان نقش بست؛ کتاب‌های درسی که پاره و زیر پا له شدند. برای برخی، این صحنه شاید تنها تداعی‌گر شیطنت دوران نوجوانی باشد. اما اگر کمی دقیق‌تر نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که این رفتار نشانگر رنجی عمیق و اعتراضی خاموش به سیستمی است که قرار بود ما را توانمند کند، اما خسته‌تر و دل‌زده‌ترمان کرده است. بر اساس نظریه‌ی بازتولید اجتماعی «پیِر بوردیو»، مدرسه فقط جای آموزش نیست؛ جایی است که نابرابری‌ها، تبعیض‌ها و فشارها نیز دوباره تولید می‌شوند. در جامعه‌ی ما، آموزش اغلب با کنکور تعریف…

گاری‌کبابی‌ها، از وعده تا ساماندهی

چندسالی است که طرح ساماندهی ون‌کافه‌ها و گاری‌کبابی‌های شهر رشت مطرح است و در طول این سال‌ها بارها فرماندار و شهردار رشت در این باره صحبت کرده‌اند اما تا به امروز عزم جدی برای ساماندهی این اماکن وجود نداشت. از میان طرح‌ها و صحبت‌هایی که انجام شده؛ شهرداری رشت قصد دارد زمینی را در اختیار گاری‌کبابی‌ها قرار دهد تا آن‌ها با استقرار در آن فضا به مشتریان خود خدمات ارایه کنند. اما چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. زیرا هر کدام از این گاری‌کبابی‌ها متراژی نزدیک به ۵۰ حتی ۱۰۰ متر را در اشغال خود دارند و به جهت…

از یاد رفته‌های بحران جمعیت

کودکانی هستند که جهان‌شان تاریک است. کودکانی هستند که آن سوی نگاه نمناک‌شان هیچ رویایی نفس نمی‌کشد. دخترکان و پسرکانی که زود بزرگ شده‌اند و مفهوم پول و معیشت و کار در هزارتوی افکارشان چون تندباد می‌چرخد و پیکر کوچک و نحیف‌شان زیر سنگینی بار زندگی خمیده است. حضور کودکان کار در جامعه با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی، امری دور از ذهن نیست. لابد شما هم کودکانی را دیده‌اید که به جای بازی و تحصیل ناچارند کار کنند. آنها پشت چراغ قرمز تلاش می‌کنند گل بفروشند. یک وقت‌هایی در پیاده رو دنبال‌تان راه می‌افتند تا آدامس یا کارت دعا…

میل یا وسوسه‌های مبهم گودرزوند؟

سوم اسفند ۱۴۰۰، در یک حرکت برق‌آسا، فراقانونی و کاملا غافلگیرکننده، کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت از فضای مجازی، کلیات این طرح جنجالی را با وجود مخالفت‌های زیادی که در سطح جامعه بر علیه آن بود تصویب کرد. طرحی که بوی محدودیت‌هایش از کیلومترها آن‌طرف‌تر هم به مشام می‌رسید و جامعه ایران را در بهت و حیرت فرو برد. اگرچه این طرح در خلال سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ با وقفه‌ها و اعتراضات فراوانی همراه شد؛ اما سرانجام با تغییراتی، بخش‌هایی از آن به اجرا درآمد. کندی سرعت اینترنت، گسترش فیلترینگ، محدودیت کلیه پلتفرم‌های خارجی و…

«مو»، تصویر ناتمام عصیان و فروپاشی

این روزها تماشاخانه‌ی نارون رشت، میزبان اجرایی تازه از نمایشنامه‌ی «مو» اثر سالی کلارک است؛ روایتی تلخ و خیره‌کننده از زنی در دل مناسبات نابرابر قدرت و جنسیت که به سوی فروپاشی و ازهم‌گسیختگی روانی کشیده می‌شود. محمد پورجعفری، طراح و کارگردان این اجرا، با بازنویسی دیالوگ‌ها و نگاهی تازه به متن اصلی، این نمایش را در مرز میان واقعیت و خیال به صحنه برده و  مخاطب را با خود همراه کرده است. «مو»، اثر شاخص سالی کلارک، نمایشنامه‌نویس کانادایی، از 16 خرداد به کارگردانی محمد پورجعفری در تماشاخانه‌ی نارون روی صحنه رفته است؛…

جان ارزان محیط‌بانان ایران

هنوز خبر شهادت دردناک کاظم مصدق عزیز در جنگل‌های گلستان از یادمان نرفته بود که ناگهان خبر شلیک گلوله بر سینه  هدایت‌الله دیده‌بان محیط‌بان کهگیلویه و بویراحمد موجب بهت و‌ اندوه جامعه محیط‌زیست ایران شد. نمیدانم شاید خدای نکرده هفته بعد یا هفته‌های بعد هم خبری در کار باشد خبری که باز هم از گلوله و تفنگ و سینه محیط‌بانان مظلوم محیط‌زیست خبر می‌دهد. مسؤولین؟! هم همه آماده‌اند مصاحبه‌های کلیشه‌ای عکس‌ها پیام‌های تسلیت و قول‌ها ... به زودی خبر دستگیری متخلفان هم می‌آید که به سزای عمل‌شان خواهند رسید! اما…

از فروپاشی زبان معیار تا ظهور یک زبان موازی

کافی‌ست چند دقیقه در توییتر، اینستاگرام و دیگر شبکه‌های مجازی بگردید تا با انبوهی از واژه‌ها، اصطلاحات و شوخی‌هایی روبه‌رو شوید که نه در کتاب‌های ادبیات آمده‌اند، نه در رسانه‌های رسمی دیده می‌شوند. اصطلاحاتی چون: «خفن بودن»، «زنگیدن» «ترند شدن»، «دیت»، «تاکسیک» «اکس»،«نکس»، «سیس»، «تایپ»، «فاز گرفتن»، «ضدحال شدن»، «اوت کردن» و مانند آن که بخشی از زبان روزمره‌ی کاربران فضای مجازی شده‌اند. اما این زبان تنها برای صحبت، خنده و یا سرگرمی نیست؛ بلکه نشانه‌ای‌ست از یک فرهنگ تازه که به‌تدریج در حال شکل‌دادن…

کلاس درس از روبرت واهانیان

دوران کارشناسی ارشد و مصاحبه شفاهی با روبرت واهانیان فرصت خوبی بود برای آموختن از مردی دقیق و درخشان با نثری عالی و زبانی صریح که از ایشان بسیار آموخته‌ام. در ویدئوهایی که در فضای مجازی منتشر کرده‌ام دلسوزانه پیام داده‌اند و نکاتی اضافه کرده‌اند. حتی از تماشا کردن وی هنگام نوشتن می‌توان دقت و سخت‌کوشی را آموخت. شاید گزاف نباشد اگر بگویم او یکی از تأثیرگذار‌ترین انسان‌های رشت است. آقای واهانیان طی سال‌ها سر وکار داشتن با قلم در بسیاری عرصه‌ها کار کرد. شاید اگر کتاب ایشان منتشر نمی‌شد، مرمت برج ساعت…