زبان گیلکی

نشست رونمایی و معرفی کتاب سادات گیلان، یکشنبه سی شهریور ماه در سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان، برگزار شد. در این برنامه در ابتدا دبیر نشست «علی امیری» به فقر پژوهشگر تبارشناسی در گیلان اشاره کرد. وی افزود: حکام محلی گیلان معایب و مزایایی داشتند. از جمله مزایای سادات کیا می‌توان به توجه به زبان گیلکی، نگارگری شاهنامه کیایی و تاثیرگذاری در به قدرت رسیدن صفویه اشاره کرد. او اضافه کرد: این کتاب می‌تواند مورد توجه اوقاف در تبارشناسی سادات نیز قرار گیرد. زیرا به عمد یا سهو اکثر سادات گیلان به امام موسی…

شهریورماه، سال‌روز خاموشی بانویی است که زندگی‌اش در میان آواز، فرهنگ و کنش‌های اجتماعی معنا یافت؛ فهیمه اکبر، بانویی که از رشت تا واشنگتن، رد پای تلاش‌های فرهنگی و اجتماعی‌اش باقی مانده است. او نه‌تنها آواز خوش داشت بلکه یک پژوهشگر پرکار، و بانویی پیشرو در روزگار خویش بود. فهیمه اکبر، با نام واقعی فهیمه یمین اسفندیاری، در آذر 1296خورشیدی در تهران چشم به جهان گشود. پدر وی از سیاستمداران برجسته دوره پهلوی بود و مدتی نیز به‌عنوان سرکنسول ایران در باکو به خدمت مشغول بود. همین ماموریت پدر موجب شد که این بانو کودکی…

زبان گیلکی، به‌عنوان یکی از زبان‌های ایرانی، به درازنای تاریخ ایران، حداقل از دوره اشکانیان و پهلوی میانه تاکنون سابقه و رواج دارد. طبیعی است این زبان باستانی بعد از آمدن اعراب به ویژه در دوره علویان و زیدیان کم‌کم با عربی درآمیخت و دچار تحول شد. قدیمی‌ترین متن بازمانده به این زبان در قرون اولیه اسلامی ‌تفسیری از قرآن و در قالب شعر، دیوان معروف پیرشرفشاه دولایی، شاعر و عارف قرن هشتم ﻫ .ق است. بعد از جنگ جهانی اول و ظهور بلشویسم و کمونیسم و تغییر سیاست در کشور و در نتیجه بسته‌شدن دروازه‌های اروپا بر روی گیلان،…

«نیازی ندارد!»؛ این جمله را زنی 43 ساله که فرزندی 8 ساله دارد درباره زبان گیلکی می‌گوید. او معتقد است وقتی زبان گیلکی قرار نیست برای فرزندش کاربردی داشته باشد چرا با او باید گیلکی صحبت کند؟ او می‌گوید از تمسخر فرزندش در آینده‌ای نه‌چندان دور می‌ترسد. مریم ما را به کلاس‌های آنلاین در دوران کرونا ارجاع می‌دهد. می‌گوید بسیاری از بچه‌ها با لهجه غلیظ گیلکی صحبت می‌کردند. «من دوست ندارم فرزندم وقتی بزرگ شد و نقشی اجتماعی پیدا کرد موجب خنده دیگران شود.» تکرار چنین جمله‌هایی را از زبان چند پدر و مادر دیگر گیلانی هم می‌شنوم. آن‌ها…

گیلان جان می وطن، تی سر سلامت بمانه امه مییان ان علامت اگر اونسانم تیره ای قدم من بوکونید فردا زاکان مر ملامت این پیشانی نوشت «گیله وا» است، نشریه ای که «محمد تقی پور احمد جکتاجی» از 30 سال پیش با عشق و تلاش مداوم برای مردمان شمال ایران منتشر کرده است . نشریه ای که هدف خود را خدمت به فرهنگ بومی گیلان و مازندران نهاده و سردبیرش آن را چون مدرسه ای انگاشته که همه رشته های دانشی در آن تجربه می شود و استاد و شاگرد به تعلیم و تعلم مشغولند. مدرسه ای که به حق همانگونه که جکتاجی در نخستین شماره اش بر آن عهد بسته در این سه دهه…

کرونا مانع از راه‌اندازی کارگاه‌های زبان مادری در مدارس ابتدایی گیلان شد. «پرویز فکر آزاد» نویسنده، پژوهشگر و برگزار کننده کارگاه‌های آموزش زبان گیلکی به مناسبت روز جهانی زبان مادری به مرور گفت: طرح پیشنهادی کارگاه زبان مادری در مدارس که قرار بود به صورت قصه گویی، خوانش داستان و شعر گیلکی قابل فهم برای کودکان مقطع ابتدایی استان اجرایی شود به دلیل تداوم بیماری کرونا عملا مسکوت باقی ماند. این پژوهشگر گیلانی با اشاره به اینکه این طرح در سال 98 مورد موافقت آموزش و پرورش وقت قرار گرفته بود افزود: طی این طرح قرار بود برای تعدادی…