مشروطه گیلان

روز دوشنبه، 24 مرداد 1401 نشست بزرگداشت روز مشروطه با حضور جمعی از اهالی فرهنگ استان گیلان در خانه میرزا خلیل رفیع، خانه مشروطه گیلان، برگزار شد. دکتر عباس پناهی و دکتر فریدون شایسته دو تن از کارشناسان و پژوهشگران تاریخی سخنرانان این برنامه بودند. تجار طرفدار انگلیس، علیه روس‌ها  نخستین سخنران این نشست دکتر فریدون شایسته بود. او از پژوهشکده گیلانشناسی و شورای شهر رشت برای برگزاری چنین نشست‌هایی تشکر کرد. موضوع سخنرانی شایسته بورژوا ملاک‌ها در دوران مشروطه بود. او  گفت: در دوران ناصرالدین شاه به دلیل مشکلات مالی تصمیم…

دو سال پیش بود که رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان خبر از ایجاد خانه موزه مشروطه گیلان با همکاری شهرداری رشت و میراث فرهنگی داد.  منابع مالی این طرح از طریق شهرداری رشت، میراث فرهنگی و کمیته برنامه‌ریزی فرمانداری و مساعدت سازمان مدیریت برنامه‌ و بودجه اختصاص داده می‌شد؛ البته ایجاد این موزه در این مدت با هیچ پیشرفتی همراه نبود. چندی پیش در مراسم آغازین نمایشگاه اسناد بلدیه رشت، حسن اکبری، مجموعه‌دار مشروطه گیلان به گلایه از موانع بر سر راه قرار گرفته برای ایجاد این موزه پرداخته بود. لجبازی‌های شخصی مانع یک موزه…

پیشینه‌ی نشر مطبوعات در ایران به عهد محمدشاه قاجار بر می‌گردد؛ به سال ۱۲۱۶خورشیدی، با انتشار نشریه‌ای بی‌نام (بعدها موسوم به کاغذ اخبار) به مدیریت میرزامحمد صالح شیرازی کازرانی. میرزاصالح، منشی لیندسی بیتون (فرمانده هئیت نظامی انگلیسی در ایران) بود و با تدبیر عباس میرزا، به همراه کلنل دارسی (قولونل‌خان) که آن‌زمان افسر توپخانه‌ی تبریز بود برای تحصیل در رشته‌ی زبان و مترجمی، به انگلستان رفت و هم او بود که فنون روزنامه‌نویسی را از فرنگی‌ها آموخت و در بازگشت، روزنامه‌نگاری‌ ایرانی را بنیان گذاشت. ظهور مطبوعات در گیلان، پیوندی…

اگرچه نهضت جنگل برجسته ترین موضوعی بود که طی زمانه طولانی نزدیک به چند دهه، ذهن و توان افشین پرتو را به خود مصروف داشت؛ اما او در نخستین اثر مهم تاریخی اش پیرامون گیلان به سروقت «تاریخ گیلان از آغاز تا برپایی مشروطه» رفت. بعد از آن برای فهم بهتر زمینه های پدید آیی رخداد عظیم جنبش جنگل به «مشروطه گیلان» نظر انداخت و سپس مهمترین اثر خود یعنی «گیلان و خیزش جنگل» را به رشته تحریر درآورد. پرتو دیروز گیلان را کاوید تا امروز را بفهمد و از این دریچه بود که به بینش های عمیقی درباره تاریخ، فرهنگ و ساختار اجتماعی گیلان دست یافت و…