آرشیو برچسب

نقد کتاب

بردگان غریزه

«حصار و سگ‌های پدرم» اثر شیرزاد حسن، نویسنده‌ی کردی است و داستان خانه‌ای را روایت می‌کند که در خود پسران، دختران و زنانی را جای داده است و سرور این حصار، مردی است که فرزندان و زنان خود را در این قلمروی محدود زندانی کرده و کسی حق بیرون رفتن از آن را ندارد. حصاری که به‌نوعی تنها منطقه‌ی شناخته‌شده‌ی افرادِ درونِ آن (به‌جز پدر) است و کسی نمی‌تواند از قوانین سرپیچی کند. پدر، فرزندانش را گماشتگان حیوانات خود کرده است و از نظر او، آنها تنها برای نگهداری از حیوانات وجود دارند. در سراسر کتاب سایه‌ی سنگین پدر (چه قبل و چه بعد از…

لبه‌ی تیز دیوانگی در عشق

هتل آنایورت رمانی است که در سال 1973 و به قلم یوسف آتیلگان منتشر شد. نویسنده‌ی این کتاب را در ترکیه با کامو مقایسه کرده‌اند و بی‌شک مقایسه‌ای به‌حق است. این رمان داستان مردی به نام زبرجد را روایت می‌کند که متصدی هتلی است و کار همیشگی‌اش، نگهداری از هتل و عشقبازی همیشگی با خدمتکار. ولی روزی زندگی‌اش با آمدن زنی جوان دگرگون می‌شود. این زن تنها یک شب را در یکی از اتاق‌های هتل او می‌گذراند و قول می‌دهد به‌زودی برگردد؛ ولی وقتی زبرجد هفته‌ها در انتظار بازگشت او به سر می‌برد، به افکار و اندیشه‌های لگام‌گسیخته‌اش مجال فرمانروی…

وحشت عظیم

داستان «آدم‌خواران»، دومین کتاب نویسنده‌ی فرانسوی، ژان تولی است که امسال نشر چشمه منتشرش کرده است. این کتاب روایتگر اتفاقی واقعی است که در سال 1870 و در دهکده‌ای واقع در جنوب فرانسه رخ داده و خود نویسنده برای فراهم کردن مواد تاریخی، چندین بار با ساکنانش به گفتگو نشست. این داستان، روایتگر زمانی است که فرانسه دیگر توان جنگ نداشت ولی پروس، به رهبری بیسمارک خواهان گسترش ممالک خود بود و به همین دلیل وقتی دو کشور مقابل هم قرار گرفتند، پادشاهی فرانسه سقوط کرد و آلمان یکپارچه پدید آمد. در بحبوحه‌ی همین اتفاقات بود که یکی از…

جمعیت فرهنگ؛ پیش از میرزا، پیش از رضاخان

کتاب: جمعیت فرهنگ 1310ـ1296 نویسنده : محمدحسین خسروپناه انتشارات: شیرازه کتاب ما سال:1396 ص:272 کتاب «جمعیت فرهنگ» اثر محمدحسین خسروپناه از پژوهشگران نحله چپ ایران، مربوط به یکی از جریان های فکری شاخص در مقطع جنگ جهانی اول و پس از سال های مشروطه خواهی روشنفکران گیلان است که تاکنون پیرامون آن نوشته های بسیار محدود و روایت های نادقیقی برجای مانده است. جریانی که با نگاه معطوف به توسعه فرهنگ، ادبیات، هنر و بهسازی جامعه در سال های پیش  و پس از ظهور رضاشاه بیشتر به تعمیق و بهبود روابط اجتماعی می اندیشید و خود را از…

اتمسفری سیال و رئالیسم جادویی

چهارشنبه، 20 آذر، ساعت 17، نقد و بررسی مجموعه داستان «آمیخته به بوی ادویه ها»، اثر «مریم منوچهری» با حضور «سیامک واعظی»، منتقد ادبی در کتابفروشی اردیبهشت رشت همراه با جمعی از ادب دوستان برگزار شد. این نویسنده در ابتدای برنامه بیان کرد که این دومین کتاب و اولین مجموعه داستان او است و بعضی از آنها در همشهری داستان سابق منتشر شده است. خواندن این مجموعه هم به صورت منفک امکان پذیر است به هم صورت اپیزودیک. یعنی با شروعی از یک نقطه در داستان اول و پایانی در داستان هشتم که باعث می شود سیکل متلاطمی را برای ما روایت کند. کتاب اولش…

احیای گذشته

«طوطی فلوبر» نه کتابی روایت محور است و نه کتابی داستان محور. به بیان دیگر نه با داستانی خطی مواجهیم و نه با شخصیت هایی که به پیشرفتش مددی رسانند. کتاب توجه اش معطوف به «گوستاو فلوبر»، رمان نویس معروف فرانسوی و طوطی ای است که در «ساده دل» از آن استفاده کرده است. راوی هر چه سعی می کند بیشتر با زندگی فلوبر آشنا شود، بیشتر دچار سردرگمی می شود؛ حتی در بخشی، بیوگرافی کاملی از نویسنده ارائه می دهد تا بر غیر قابل دستیابی بودن اطلاعات اصلی داستان تأکید کند. رمانی که داستان خدمتکاری به نام «فلیسیته» را روایت می کند که بیشتر عشق خود…

مرد آتشین

رمان «پدرکُشی» اثر املی نوتومب، نویسنده ی فرانسوی، داستان زندگی پسر نوجوانی را روایت می کند که در 14 سالگی بنا به جبر و درخواست مادرش، خانه را ترک می گوید و  مدتی را در هتلی زندگی می کند و پس از آن که با یکی از بزرگ ترین شعبده بازهای «رینو» آشنا می شود، مسیر زندگی اش  دگرگون می شود و تصمیم می گیرد کاری را که سال ها برای آن زحمت کشیده و خون دل ها خورده، نزد این استاد بزرگ به کمال فرا گیرد بلکه بتواند آن چه را در فکر خود دارد عملی کند. جو ویپ که کودکی استثنائی در شعبده بازی است، مادرش «کاساندرا» در 14 سالگی از او می خواهد…

شب از نیمه گذشته بود

ما در شعر در جست و جوی چه هستیم؟ اندیشه ای که ما را به تفکر وادارد و یا تخیلی که ما را به تحرک؟ در این دو راهی کدام یک را برمی گزینیم؟ آیا می توان گفت شعر باید در حفظ تخیل بکوشد و اندیشه را از اطراف خود پس براند؟ قطعا نمی شود با اطمینان این سؤال را پاسخ گفت. چه بسا کسانی منکر تخیل شوند و اندیشه را پاس بدارند و یا بر عکس. بنابراین در حفظ یکی از این دو، دیگری باید فدا شود؟ یا می توانیم از هر دو برای پیشبرد شعر مدد بجوییم؟ شاعر می تواند با اندیشه، اصول و عقیده های خودش را به ما بشناساند و با تخیل، به ما کمک کند که تنها به عنوان…

پلی ست میان دو اندوه؛ زندگی!

شعر تعریف مشخصی ندارد؛ همه­ مان سعی می­کنیم در زندگی روزمره با بیان حالات متفاوت خود از طریق کارکردی مانند زبان که به آن جلوه و معنایی منفرد می­ دهد، به نوعی شعر بیافرینیم. صحنه­ ای تک افتاده از جهان بیرون که در قاب کلام جاودانه می ­شود. از این رو بیان اینکه شعر، تجربه­ ای فردی از خلال ماجراهای متوالی زندگی است، پُر بیراه نیست. حال چه عنصری این تجارب را شایسته­ ی جاودانه بودن می ­سازد؟ بی­ شک هر انسانی با «آن­»های متفاوتی در زندگی­اش روبه­ رو می­ شود که از نظر او زود به فراموشی سپرده می­ شوند و دیگر هیچگاه به خاطره چهره نمی…

وقتی همه راه ها بن بست است

کتاب: زندگی روزمره تهیدستان شهری نویسنده: علیرضا صادقی ناشر: آگاه سال 1397 کتاب حاضر کند وکاوی است در باره ی زندگی روزمره ی تهیدستان شهری در سال های پس از «انقلاب اقتصادی» در ایران (عمدتا سال های 1390 ـ1392) دورانی که زیست اجتماعی و معیشتی گروههای فرودست جامعه با شدت و حدت در معرض تهاجم بازار قرار گرفت. در اواخر دهه هشتاد خورشیدی بود که موج جدیدی از پوپولیسم جامعه را برای یک دگرگونی سریع و ضربتی بسیج کرد. لفظ «انقلاب» را مردم گرایان نولیبرال به کار گرفتند تا در سطح ملی «شوک درمانی» را به مثابه ی رخدادی…