یادداشت ویژه

برگزاری نشست‌هایی با عنوان‌های پرزرق‌وبرق مانند «اجلاس سازندگان و توسعه‌گران کشور» اگرچه در ظاهر تا حدودی می‌تواند فرصتی برای تبادل دانش و هم‌افزایی میان طراحان و معماران باشد، اما در عمل اغلب به پوششی برای نوعی «توسعه‌گرایی شتاب‌زده» بدل می‌شود؛ توسعه‌ای که نه با ظرفیت‌های بومی سازگار است و نه با حساسیت‌های محیط‌زیستی مناطق میزبان هم‌خوانی دارد. وقتی شفافیت در روند اخذ مجوز، انتخاب سخنرانان و حضور نهادهای علمی و محلی کم‌رنگ باشد، چنین رویدادهایی بیش از آن‌که گفت‌وگوی سازنده‌ای درباره پایداری باشند، به تریبونی برای تبلیغ…

زمانی که از وظایف ما، یعنی معماران و شهرسازان، سخن به میان می‌آید، در پس هر طراحی و مجوزی، سایه‌ی سنگین فاصله افتادن از روح زیست‌بوم خودنمایی می‌کند. ما شاهد ویرانی تدریجی و بی امان شمال ایران، از گیلان تا مازندران، هستیم. این تخریب دیگر یک خطای ساده نیست؛ یک تراژدی تمام‌عیار است که با توجیه‌های "توسعه" و "رشد" پوشانده می‌شود، یا با عبارات زیبایی چون "پایداری" بزک می‌شود. این‌ها تنها بازی با کلمات و یک امر نمایشی است و در پس آن‌، هیچ توسعه واقعی و متوازن و هیچ هم‌سویی با نیازهای بومی در کار نیست. ما داشته‌های…

تدوین دانشنامه فرهنگ و تمدن بومی، به‌ویژه در استان‌هایی مانند گیلان، نه‌تنها یک اقدام فرهنگی ارزشمند که زیرساختی حیاتی برای ارتقای کیفیت محتوا در دانشنامه‌های ملی و بین‌المللی به شمار می‌رود. تجربه تیمی به سرپرستی هادی میرزانژاد موحد در رشت که طی حدود بیست سال، هشتاد مدخل را در قالب کتاب‌های کوچک در انتشارات ایلیا منتشر کرده‌اند، با موضوعاتی مانند رودهای گیلان، بازی‌های سنتی، صنایع دستی، باورهای محلی و ... ، نمونه‌ای ملموس از اهمیت تلاش محلی است. سهم دانش بومی در تکمیل پیکره دانش ملی دانشنامه ملی اگر…

غروب روز پنج‌شنبه، هفدهم مهر۱۴۰۴ خورشیدی، شاهد به بار نشستن زحمات گروهی علاقه‌مند به تاریخ و فرهنگ و تمدن گیلان بودم که بی‌حب و بغض، با دل‌هایی سرشار از عشق پس از دودهه تلاش طاقت‌فرسا، پژوهشگران و نویسندگان گیلان و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ ایران عزیز را دور هم جمع کردند و جناب علی دهباشی به الگو بودن این دانشنامه در سراسر استان‌های ایران اشاره کردند و دیگران نیز به تعریف و تمجید. جناب محرم رضایتی نیز آن را پژوهش‌نامه‌هایی نامید که امروز به‌صورت دانشنامه در خانه‌های مردم منتظر مطالعه هستند. دیدار اساتید و…

مکانیزم ماشه، سازوکاری است که در توافق هسته‌ای(برجام) تعریف شد تا در صورت نقض تعهدات از سوی یکی از طرف‌ها تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران به‌طورِ خودکار بازگردد. این موضوع از ابتدا در شرایط فشار و تحریم‌ها سنگین بر ایران متحمل شد و کشورمان ناچار به پذیرش آن شد. اکنون، با خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و نقض تعهداتش، برخی اعضای باقی‌مانده همچنان از ایران می‌خواهند به مفاد توافق پایبند باشد این در حال است که به گفته کارشناسان ناقض اصلی توافق آمریکا بوده و دوره زمانی اجرای واقعی آن نیز گذشته است. موضع بازیگران…

ما متعلق به نسلی هستیم که لاکچری‌ترین اسباب بازی‌مان عروسکی بود که وقتی می‌خوابید، پلک‌هایش بسته می‌شد. فرزند شهردار و رفتگر شهر در یک مدرسه درس می‌خواندند، از مدارس هوشمند و لبوبو و بازی‌های آنلاین خبری نبود. فاصله‌‌ طبقاتی هم آن‌چنان محسوس نبود. یک پدر کارگر کم‌سواد با حداقل حقوق هم بعداز چند سال کار و پس انداز می‌توانست خانه کوچکی بخرد، فرزندانش اگر دل به درس می‌دادند می‌توانستند در دانشگاه‌های معتبر دولتی تحصیل کنند و صاحب شغل و منزلت اجتماعی و خانواده بشوند. کودکی ما هیچ چیزش…

برخلاف همیشه این بار همه‌چیز روشن است. قرار است قربانی بعدی شعار «توسعه پایدار» استان گیلان باشد. شاید روزگاری این طمع سوداگرانه به این استان سرسبز و ساحلی معنا داشت اما امروز که از رودسر تا آستارا و از رودبار تا بندرانزلی در وضعیت بحرانی قرار دارند، برگزاری نشستی تحت عنوان «گیلان؛ پایتخت جدید ساخت‌وساز در شمال» یعنی فشار بر دولت و فشاری مضاعف بر مردم صبور استان تا با ریختن اندک منابع‌طبیعی باقی‌مانده به پای رشد عمودی ساختمان‌ها، مراتع، زمین‌های کشاورزی و عرصه‌های طبیعی را سراوان‌سازی کنند. عجیب اما این‌که چنین…

معامله‌گران در دنیای بورس با اصطلاحات این حوزه همواره زندگی می‌کنند؛ از جمله خرس‌ها(Bears) همان فروشندگان و بدبین‌ها به آینده و گاوها (Bulls)که نماد معامله‌گران خوشبین هستند، در بورس پرحاشیه ایران نیز این روزها در جدالی نفس‌گیر به سر می‌برند. فارغ از اوضاع رکود و زیان ده بورس ایران بویژه در قیاس با بازارهای رقیب چون بازار طلا و ارز و بانکی، بعد از اعمال مکانیزم ماشه یا همان "اسنپ بک"(Snapback) که روز جمعه 4 مهر در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید و بعد از ده سال تحریم‌های چندگانه سازمان ملل را از سوی کشورهای…

از پرتال اداره کل ارشاد گیلان، مطلع شدیم که مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان از «کافه کتاب» لنگرود بازدید کرده و از تلاش‌­های «محمدمحمدی بندری» برای تغییر کاربری کتابخانه شخصی خود به یک مرکز فرهنگی برای عموم، تقدیر کرده است. کتابخانه‌­ای با 12هزار جلد کتاب که حدود 14 سال پیش دچار حریق شد و 6 هزار جلد کتاب از بین رفت و صاحب کتابخانه شخصی دوباره آن را با هزینه خود سرپا کرد. بازتاب خبر این کتاب‌سوزی، بعدها دستور رئیس جمهور وقت را در پی داشت تا با اعطای 6 هزار جلد کتاب، ضایعه آتش‌سوزی جبران شود. به روایت بندری،…

پیش از رونمایی از سخنران‌ها، طرح بیان آن از طریق رسانه‌ای به نام "صما" در گیلان حاشیه‌ساز شده و پس از رونمایی از سخنرانان، نگرانی‌ها صد چندان شده است تا صرفا بحث‌برانگیز و مورد نقد قرار گیرد.  اجلاسی که پس از گذشت یک ماه از اولین اطلاعیه، هیچ نهاد و سازمان مرتبطی از آن مطلع نبوده و همچنین ابهامات مشهودی در اخذ مجوز آن دیده می‌شود. سخنرانان این اجلاس پرحاشیه گیلان، تیمی از معمارانی‌اند که بیشتر در پروژه‌های "توسعه ناپایدار" شهری در تهران و چند شهر مهم با حساسیت محیط‌ زیستی نقش داشته‌اند؛ این تیم اکنون قصد دارد با…