یادداشت ویژه

آب که سربالا برود، قورباغه ابوعطا می‌خواند. و اگر قرار باشد مردمی به خاک سیاه ننشینند، چه آوازی خوش‌تر از ابوعطا خواندن قورباغه؟ نخستین منطقه‌ای که چای ایرانی در آن کشت شد، زمینی در محله چای‌خانسر لاهیجان بود. این اتفاق در سال ۱۲۸۰ هجری شمسی و به همت مرحوم کاشف‌السلطنه (پدر چای ایران) رقم خورد. اما در این ۱۲۴ سال، چه مصیبت‌ها که این صنعت تجربه نکرد! چندین نوبت کشت چای به ‌کلی رها شد و باغات از بین رفت. باز هم دلسوزی یک شیر پاک‌خورده لازم بود تا این صنعت، دست‌کم در گیلان، نمیرد. از افتضاح خجالت‌آور…

در روزهای گذشته، در شبکه‌های اجتماعی و محافل فرهنگی، سیاسی و رسانه‌ای واکنش‌های گسترده‌ای به دریافت نخل طلای جشنواره کن توسط جعفر پناهی، دیده شد. از چهره‌های هنری تا کنش‌گران سیاسی، همه با واژگانی آمیخته به احترام، تحسین و امید از این موفقیت یاد کردند. در سطح بین‌المللی نیز سیاست‌مداران و داوران جشنواره، اهدای این جایزه را نه‌تنها پاسداشت هنر، بلکه ادای احترام به ایستادگی و مقاومت در برابر سرکوب دانستند. بسیاری از کسانی که  درباره این رویداد هنری نوشتند، بر شیوه ابراز شادی جعفر پناهی تاکید داشتند: لحظه‌ای دستانش را بالا…

لاهیجان در جمعه گذشته با برگزار سومین جشنواره چای نشان داد، می‌تواند الگویی موفق برای سایر شهرهای استان گیلان در جذب گردشگر و توریسم باشد. به لاهیجان زیاد می‌روم. شاید ماهی یک بار. شهری تنیده در طبیعت سبز که همیشه یکی از مقاصد گردشگری من برای فرار از غروب دلگیر جمعه‌های رشت بوده و آرامش تعطیلی پایان هفته را با عطر شیرین کلوچه، طعم گس چای و خنکای استخر گره می‌زنم.   جمعه هفته پیش هم طبق روال ماهیانه، پارک‌های تاریک و خیابان‌های بی‌روح رشت را به مقصد لاهیجان ترک کردیم. اما در بدو ورود با شهری…

مدیریت پسماند روستایی در ایران، به‌ویژه در نواحی شمالی کشور، به یکی از دغدغه‌های اصلی توسعه پایدار تبدیل شده است. بحران شیرابه، افزایش زباله‌های غیرقابل بازیافت، و ناکارآمدی مدل‌های متمرکز و پرهزینه مانند سراوان، نیاز به الگوهای جایگزین را بیش از پیش نمایان کرده است. در این میان، برخی روستاها توانسته‌اند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی، مشارکت اجتماعی و رویکرد تدریجی، تجارب موفقی را رقم بزنند. اما پرسش کلیدی این است: اگر قرار باشد مدلی ملی در این زمینه شکل گیرد، چه الزامات اقتصادی، ساختاری و مشارکتی باید رعایت شود؟ …

زیرساخت‌های تولید، انتقال و توزیع برق کشور فرسوده است. دلیل فرسودگی آن هم این است که در سال‌های اخیر و شاید یک دهه اخیر، سرمایه‌گذاری‌های لازم برای تعویض و اصلاح زیرساخت‌های شبکه برق انجام نشد. با توجه به این وضعیتی که برشمردیم، همزمان با گرم‌تر شدن هوا، دو اتفاق مهم در حوزه شبکه برق کشور رخ می‌دهد. اول اینکه تجهیزات صنعت برق، تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرند و راندمان نیروگاه‌های کشور کاهش پیدا می‌کند. به بیان دیگر توان و ظرفیت تولید، انتقال و توزیع شبکه برق کشور با افزایش دمای هوا در فصول گرم سال، دچار افت شدیدی…

در لابه‌لای سطرهای یک گزارش رسمی، واقعیتی هولناک خودنمایی می‌کند: حدود ۳۰ درصد از دختران دبیرستانی در ایران به مدرسه نمی‌روند. این آمار را شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس، منتشر کرده و شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز با اشاره به آن، هشدار داده است که ما با یک بحران بی‌صدا، اما عمیق در حوزه‌ی آموزش روبه‌رو هستیم؛ بحرانی که نه‌تنها آینده‌ی یک نسل را می‌بلعد، بلکه ریشه‌های توسعه‌ی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور را نابود می‌کند. با توجه  به آمار ۱۰.۵ میلیونی نوجوانان کشور، باید به ضرورت پوشش تحصیلی همگانی و…

چند سالی است جلسات شورای عالی مسکن گیلان که هر ماه به ریاست استاندار برگزار می‌شود، بر مباحث رفع کمبود زمین در پروژه‌های مسکن ساز دولتی نهضت ملی مسکن، مسکن روستایی و مسکن محرومین تاکید دارد و هم و غم مسوولان حوزه مسکن استان بر افزایش آمار ساخت و ساز مسکن در گیلانی که با کمبود زمین مواجه است قرار گرفته است. دو روز پیش نیز استاندار گیلان در یکی از این جلسات با دیگر بر بلندمرتبه‌سازی در حوزه مسکن بخصوص در پروژه‌های نهضت ملی مسکن تأکید کرد. جدای از تبعات و تهدیدات اجتماعی و مهاجرت‌های آتی که با اجرای…

در عمق 10 هزار متری اکسپلور، آنجا که می‌خواهیم از سر تفریح تنها یک نگاه گذرا بیاندازیم و همزمان مراقبیم‌اندیشه‌مان فاسد نشود؛ زردنامه عشق ابدی در حال زور زدن است شاید مخاطب زرد بیشتری جذب کند. در آن سوی جامعه جدیدا مد شده همه خواهرانه، برادرانه، مادرانه و پدرانه توصیه می‌کنند اگر کسی دختر یا پسر مجردی می‌شناسد او را به سایت قانونی همه چیز تمام همسریابی هدایت کند. مروجان این طرح با افتخار می‌پرسند؛ چرا خجالت می‌کشید؟ و توصیه می‌کنند تابوهای زرد این‌چنینی را کنار بگذاریم. مروجان این تفکر که تا اتاق…

مرگ، گاهی تنها پرده‌ آخر یک سکوت بلند است؛ سکوتی که سال‌ها پیش، خودخواسته آغاز شده بود. ابراهیم رهبر، نویسنده‌ی آرام و منزوی دهه‌های اخیر، در ۸۷ سالگی از دنیا رخت بربست، بی‌آنکه هیاهویی در میان باشد. اما اگر زندگی را در لابه‌لای واژه‌ها بجوییم، اگر حقیقت یک نویسنده را نه در جایگاه‌های رسمی که در جنس نگاهش به آدم‌ها و دردهایشان دنبال کنیم، باید بگوییم: ابراهیم رهبر همچنان زنده است. رهبر از نسل نویسندگانی بود که نوشتن را با زیستن گره زد؛ اما  نه برای شهرت، که برای شهود. در دهه‌ی ۱۳۴۰خورشیدی، زمانی که…

اکوسیستم‌ها به طور کلی پدیده‌های پیچیده‌ای هستند و تالاب‌ها در کنار دریاچه‌ها، دریاها و اقیانوس‌ها جزو پیچیده‌ترین اکوسیستم‌ها محسوب می‌شوند. یکی از معضلاتی که ما نه فقط در بین عوام بلکه حتی در بین متخصصان با آن مواجهیم این است که بعضاً تنها با نگاه به یک مسأله از هزاران مسأله که در تالاب تاثیرگذاراست نسبت به آن اظهارنظر می‌کنند. ادعایی که اخیرا در مورد تالاب انزلی مطرح شده؛ اینکه به طور مثال فلان قدر کیلومتر مربع از تالاب آب دارد و معجزه شده و یک اتفاق بی‌سابقه در تالاب انزلی رخ داده است دقیقا از همان دست…