قرار بود «امین حق ره» پژوهشگر اجتماعی در نشستی با عنوان،”ملوان سرگرمی عمومی یا هویت بومی” به گفت و گویی با «رضا فلاح» روزنامه نگار ورزشی پیشکسوت انزلی و نگارنده کتاب “از کلنی تا قوی سپید” و معرفی این اثر بپردازد.
باشگاه ملوان، اداره تربیت بدنی و حتی هیئت فوتبال انزلی از خرید کتابی در مورد تاریخ جامع فوتبال این شهر و روند شکل گیری و رشد باشگاه ملوان خودداری کرد
در مسیر گمان می‌کردم با این همه هوادار ملوان، به سختی جایی برای نشستن در جلسه پیدا می‌کنم. هنگامی که رسیدم اما در کمال شگفتی شمار حاضران به تعداد انگشتان دو دست بود. گرچه مرکب راهوار عشق، (مهرعلی سامی) از نخستین بازیکنان تیم کلنی انزلی را در ۸۹ سالگی به جلسه آورده بود .
از کلنی تا قوی سپید، کتابی جامع و مستند و جذاب در مورد تاریخچه‌ی تیم محبوبی چون ملوان که عنوان پرافتخارترین تیم فوتبال شهرستانی کشور را با خود دارد و یک شهر و یک استان به نامش می‌بالد.
هنگامی که رضا فلاح در این جلسه از رنج نامه اش و صرف بیش از ۹ سال تلاش مستمر برای نوشتن کتاب “از کلنی تا قوی سپید” و بی التفاتی به آن گفت، بیشتر شگفت زده و متاثر شدم. باور کردنی نبود که حتی باشگاه ملوان، اداره تربیت بدنی و حتی هیئت فوتبال انزلی از خرید کتابی در مورد تاریخ جامع فوتبال این شهر و روند شکل گیری و رشد باشگاه ملوان خودداری کرده باشند !
آن هم کتابی جامع و مستند و جذاب در مورد تاریخچه‌ی تیم محبوبی چون ملوان که عنوان پرافتخارترین تیم فوتبال شهرستانی کشور را با خود دارد و یک شهر و یک استان به نامش می‌بالد. اما دریغ، آنجا که حاصل این تلاش به بار می‌نشیند دستی نیست تا آن را برچیند .
*از کلنی تا ملوان
بندرانزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی اش، از نخستین شهرهای ایران است که با پدیده فوتبال آشنا شد. اسناد دقیقی از تشکیل تیم کلنی انزلی در دست نیست اما شنیده‌های سالخوردگان و شواهد حاکی از این است که حتی در سال ۱۲۸۶ شمسی فوتبال در انزلی رایج بود و تیم کلنی انزلی علاوه بر بازی با تیم‌های فوتبال سایر شهرها و استان‌ها با توجه به بندری بودن و مراودات خارجی در اوایل دهه ۲۰ شمسی (جنگ جهانی دوم) تجربه بازی با تیم‌های اروپایی چون انگلستان، لهستان و روسیه را داشت.
رضا فلاح همانگونه که در مقدمه کتاب آورده است: با توجه اشراف نسبی به فوتبال انزلی به ویژه از اواخر دهه چهل شمسی و گردآوری مطبوعات ورزشی و یادداشت های شخصی در این زمینه و با توجه به فقدان هرگونه پیشینه و سابقه مکتوب و قابل استناد مربوط به فوتبال انزلی (قبل از سالهای ۰ ۱۳۱)، از تابستان ۱۳۸۸ تا سال ۱۳۹۷ به طور بی وقفه و گاه شبانه روزی به جمع آوری اطلاعات و تهیه، تنظیم و نگارش مطالب این کتاب پرداخته است. حاصل کار بالغ بر ۷۰ عنوان مطلب در دو بخش فوتبال در بندرانزلی و تشکیل و تاسیس تیم فوتبال ملوان و کارنامه آن از ابتدا تا امروز است.
عیار اطلاعات سالهای دور، پیشکسوتان را با اسناد و مدارک موجود در مطبوعات آن دوره سنجیده و تنظیم نموده است. برای تهیه اطلاعات دقیق مورد نیاز و مصاحبه و تحقیق از قدیمی‌های فوتبال انزلی نه تنها به در دکان و پاتوق برخی از افراد رفته بلکه برای اطمینان از تاریخ تولد و مرگ بازیکنان قدیمی حتی به گورستان شهر سر زده است .
فلاح چنان که روایت می‌کند، در این راه بی مهری دیده، گاهی برای دسترسی به مطلبی در حد دو یا سه سطر، مجبور به خرید مجله یا روزنامه‌ای قدیمی با قیمتهای گزاف شده اما دست از تلاش برنداشته است.
رضا فلاح نگارنده اثر می‌گوید: تاریخچه حاضر بر مبنای واقعیت تهیه و تدوین گردیده و قصد نگارنده، تاریخ سازی و آوردن مطالب غیرواقعی نبوده و نیست و در آن به همه افراد به دید ورزشی نگریسته شده است و فقط خواسته‌ام راوی صادقی برای دوستداران امروز و فردای فوتبال انزلی و تیم ملوان باشم .
من این کتاب را به عشق ملوان نوشته‌ام و منتی بر سر هیچکس نیست. موقعی که خواستم کتاب را منتشر کنم ۵۰۰ عدد قبض چاپ کردم هر قبض ۵۰هزار تومان و قرار شد بعد از چاپ کتاب مبلغ مابه التفاوت محاسبه و کتاب به خریداران تقدیم شود. به سختی ۱۲۵ کتاب را پیش فروش کردم که از این بین شاید ۱۰۰ جلد کتاب آن هم با تلاش بهمن صالح نیا خریداری شد و اگر ایشان نبود اصلا این کتاب چاپ نمی‌شد.
با توجه به هزینه‌های زیاد به غیر از سه تن از دوستانم هیچ نهاد، اداره و باشگاهی، حاضر به کمک مالی جهت چاپ و نشر این اثر نشد!!
رضا فلاح با تالیف این کتاب کارش را برای تاریخ و بخشی از هویت شهر انزلی انجام داده است .
یک جلد از کتاب را نیز برای رییس سابق اداره تربیت بدنی و رییس هیئت فوتبال انزلی بردم ولی آنها با بیان این که ما اکنون در پرداخت هزینه‌های آب و برق اداره هم مانده ایم از خرید حتی یک جلد خودداری کردند.
فلاح با تمام این دشواری‌هایی که تحمل کرده در پایان این نشست ابراز امیدواری کرد، محققان جوان و با ذوق با دیدن این کتاب بر سر شوق آمده و تاریخ جامعه ورزش بندرانزلی و نیز تاریخچه فعالیت باشگاه قدیمی گیو را به همراه معرفی بنیانگذار آن تیم‌ها و ورزشکاران رشته‌های گوناگون و مسابقات آنان، به رشته تحریر در آورده و افتخارات ورزشی این شهر کوچک اما پیشتاز را از بوته فراموشی بدر آورند.
*ملوان بخشی از هویت شهر انزلی است
امین حق ره، پژوهشگر اجتماعی و مجری این نشست با اشاره به اهمیت بعد اجتماعی ورزش فوتبال و باشگاه ملوان بندرانزلی خاطرنشان کرد: رضا فلاح با تالیف این کتاب کارش را برای تاریخ و بخشی از هویت شهر انزلی انجام داده است .
وی در خصوص محبوبیت این باشگاه در بین مردم انزلی تصریح کرد: درتاثیر فوتبال بر مسائل اجتماعی در انزلی موارد متعددی را می‌توان برشمرد. یکی این که بر پایه‌ی اظهارات مسؤولان انتظامی شهرستان در سنوات گذشته، حضور ملوان در سطح اول رقابت‌های فوتبال، همواره در کاهش ارتکاب جرایم نیز مؤثر بوده است. در واقع در روزهای برگزاری مسابقات به دلیل تعلق خاطر اکثریت جوانان به این تیم، شهر شاهد کمترین میزان بزه و ارتکاب جرایم بوده است .
انزلی به دلیل ارتباط با سایر کشورها به واسطه دریا و بندری بودن با رویدادهای مدرن در تماس بوده است. این مراودات و آشنایی نه تنها در ورزش بلکه در سایر رشته‌ها مانند هنرهای تجسمی، سینما، تئاتر و موسیقی نیز تاثیرگذار بوده و این شهر کوچک را به یکی از اولین شهرهای بهره مند از این آثار تمدن و فرهنگ نوین تبدیل کرده است.
