حدود یک ماه پیش در صفحه شخصی خود تصویری منتشر کردم که یک خانه تاریخی دیگر که عناصر معماری اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول را دارد، درست در مرکز رشت در حال تخریب است. و امروز باوجود هشدار دوستداران میراثفرهنگی برای جلوگیری از ادامه تخریب، همچنان شاهد چشمپوشی متولیان میراثفرهنگی گیلان بر تخریب اندک خانههای باقی مانده در مرکز شهر رشت و نزدیک به سبزهمیدان هستیم.
«سبزهمیدان» از ۱۲۴۰ شمسی طبق مصوبه «مصلحتخانه» رشت- که کارکردی مشابه انجمنهای بلدیه و شورای شهر فعلی را داشت- تفرجگاه مردم رشت بود. باوجود تغییر نامهای متعدد، سبزهمیدان همچنان همان نام فراگیر قبل و بعد از انقلاب باقی ماند.
«سبزه میدان» وقتی زیباتر میماند که هنوز عمارتهایی همچون؛ مدرسه مظفریه، سینما خورشید، بوتکایی بلدیه (دکه مطبوعاتی)، زورخانه سلامت بخش، مدرسه سعادت نسوان حمام کیاب و … باقی میماند. اما در خوابخوش متولیان میراثفرهنگی و شهرداری رشت، هر روز شاهد تخریب اندک بناهای باقیمانده تاریخی هستیم که تنها ارزشافزوده زمین را میبینند.
یک ماه پیش به معدود خانههای باقیمانده در سبزهمیدان رشت اشاره کردم و تصویری از خانه تاریخی «مشکات» درست روبهروی فروشگاه نجم، که سقف آن را برچیدهاند و هشدار دادم که بهزودی این خانه زیبا هم تخریب خواهد شد. اما پاسخ برخی متولیان این بود که قرار است سقف را تعمیر کنند و این خانه اصلا ارزش معماری ندارد!
اولا باید گفت، در این بیتدبیری مگر چند خانه دوره قاجار و با ارزشهای معماری برای این شهر باقیمانده که ما به این یکی توجه نکنیم؟ ثانیا با کدام مجوز صادر شده از شهرداری، مالک قصد تعمیر دارد؟
باتوجه به اینکه بر بدنه این ساختمان پردهای مبنی بر تعمیر و یا نوسازی نصب نشده است، آیا باید تخریب خانه تاریخی «مشکاتی» را هم چشمپوشی عمدی از سوی متولیان امر ببینیم؟! و پاسخ بعدی مسئولان که مالک شبانه تخریب کرده است؟
سبزهمیدان بخشی از مسیر هفت کیلومتری پیادهراه فرهنگی رشت است که از سام و پیرسرا شروع شده و بعد از سبزهمیدان و شهرداری به خواهر امام و ساغریسازان ختم میشود. اما در ده سالی که از تصویب طرح پیادهراه میگذرد نه تنها هنوز بناهای دولتی طول مسیر مانند خانه قدیری و مریضخانه بلدیه، برای بازدید عمومی باز نشده است بلکه محدود زیباییهای بصری مسیر نیز در سکوت متولیان در حال نابودی است.