همزمان با اجرای طرح تنفس جنگلهای شمال از اواخر سال ۹۶ ، ۴۰۲ نیروی قرقبان جهت حفاظت از جنگلهای هیرکانی در گیلان به کار گرفته شدند. قبل از اجرای این طرح، یک سوم از جنگلهای استان توسط طرحهای جنگل داری، بهره برداری و مورد حفاظت قرار میگرفت.
با این حال گرمای شدید، بارانهای شدید و سیلاب، چرای دام، آتش و حریق و قطع درختان توسط قاچاقچیان همواره از مهمترین عوامل تخریب جنگلها در گیلان به شمار میروند.
با توجه به اینکه در حال حاضر طرحهای جنگلداری در ۵۶۵ هزار هکتار از جنگلهای هیرکانی گیلان متوقف شده و براساس قانون از ابتدای سال ۱۴۰۰ طرح مدیریت پایدار جنگلهای هیرکانی آغاز شده، آیا حفاظت ازاین جنگلها که به ثبت جهانی نیز رسیدهاند با اعتبارات دولتی امکان پذیراست؟
زمستان گذشته «حامد اختری» مدیرکل منابع طبیعی گیلان، نگهداری و بهرهبرداری از جنگلهای هیرکانی را براساس پتانسیلهای موجود در هر منطقه اعلام و گفته بود: حفاظت و نگهداری از جنگلها با اعتبارات دولتی نیز در دستور کار است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان افزود: در این طرح برای جنگل هر منطقه براساس پتانسیل همان جنگل از لحاظ گردشگری، آبخیزداری، گیاهان دارویی و غیره برنامهریزی شده و جنگلهای دارای پتانسیل مالی مثبت خودگردان اداره میشوند. در غیر این صورت با اعتبارات دولتی آنها را نگهداری میکنیم تا به مرحله پتانسیل مثبت مالی برسد.
در همین رابطه «محمد رضا شکوری» معاون برنامه ریزی، توسعه مدیریت و منابع اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان به مرور تأکید کرد: برای سال ۱۴۰۰ هنور بودجه جدید حفاظت ابلاغ نشده و به همین خاطر قراردادهای سال ۹۹ قرق بانان را به مدت دو ماه تمدید کردیم.
وی با بیان اینکه بودجه حفاظت از جنگلهای گیلان در سال گذشته ۲۸ میلیارد تومان بود گفت: با توجه به افزایش هزینهها وحقوق و احتمال جذب نیروی قرق بان جدید انتظار داریم بودجه امسال ۴۰ درصد رشد داشته باشد.
شکوری تأکید کرد: گیلان به لحاظ تراکم جمعیتی و برخورداری از سطح وسیعی از جنگلهای هیرکانی نیازمند نیروی حفاظت بیشتری است. درحال حاضر تعداد قرق بانان استان ۴۰۲ نفر است که در صورت تامین اعتبار این نیروها افزایش پیدا میکنند.
شکوری از تصمیم سازمان جنگلها و منابع طبیعی برای واگذاری حفاظت جنگلهای گیلان به سپاه خبر داد و گفت: این موضوع از سوی سازمان کشوری فعلا در دست بررسی و انعقاد تفاهم نامه قرار دارد. اما در صورت عدم تفاهم برای امسال اداره کل منابع طبیعی گیلان قصد دارد مناطقی از جنگلهای تالش و استارا را برای حفاظت در اختیار سپاه قرار دهد.
شکوری در خصوص تخصیص اعتبار بودجه حفاظت در بخشهای مختلف گفت: این اعتبار برای پرداخت حقوق قرق بانان، اجاره ۴۰ دستگاه خودرو و موتورسیکلت و سایر هزینههای جاری حفاظت صرف میشود.
گفتنی است بر اساس نرم جهانی برای هر هزار هکتار جنگل یک قرقبان و به ازای هر ۲ هزار مرتع نیز به یک نفر قرقبان نیاز است. در گیلان ۵۶۵ هزار هکتار جنگل و حدود ۲۴۴ هزار هکتار مرتع وجود دارد. در حال حاضر ۴۰۲ نیروی قرقبان برای حفاظت از جنگلهای هیرکانی گیلان حضور دارند که در این بخش با کمبودی حدود ۲۰۰ نفر مواجه است.