مرمت عمارت تاریخی، بدون چشم‌انداز روشنی برای نمایش اسناد؛
میراث مشروطه گیلان باز هم بی‌پناه ماند
هادی حق شناس، استاندار گیلان، یک روز پس از آنکه به او یادآور شده بودند که سالروز فتح تهران بدست مشروطه خواهان گیلانی بوده است، به یاد آورد که ساختمانی به نام موزه مشروطه نیز در رشت وجود دارد و تصمیم گرفت از این عمارت تاریخی که اکنون در حال مرمت است، بازدید کنند.
عمارت میرزا خلیل رفیع فیلدهی، پسر شریعتمدار و امام جمعه منصوب از سوی ناصرالدین‌شاه که مورخان تنها نقش او را همراهی در واقعه باغ مدیریه و قتل آقابالاخان، آخرین حاکم گیلان، نوشته‌اند، بعدها بصورت ۱۵ سال غیر متوالی شهردار رشت می‌شود.
حق شناس، در جمع مدیران شهرداری، برای نخستین بار در یک کارگاه مرمتی حاضر شد تا همچون دانای کل یادآور شود که ۲۲تیر سالروز فتح تهران توسط مجاهدان گیلانی بوده و گیلانی‌ها باید برای پایان‌دادن به استبداد صغیر به خود افتخار کنند…
او که برای بازخوانی تاریخ مشروطه، عمده داده‌هایش را از Chat GPT گرفته بود، از نقش مجاهدان گیلانی فاتح تهران گفت و ارزش بنایی که سال‌هاست قرار است موزه مشروطه شود.
اما استاندار گیلان، نگفت بعد از مرمت این عمارت اواخر دوره قاجار، قرار است چه چیزهایی به نمایش درآید و فرزندان گیلان باید به کدام داشته‌های تاریخی خود افتخار کنند؟! او به این پرسش پاسخ نداد که چرا هنوز برای خرید و نگهداری و حفاظت از اسناد تاریخی مشروطه گیلان، اقدامی نشده است.
حق شناس، نه از مجموعه اسناد و عکس‌های تاریخی حسن اکبری مطلع بود و نه اینکه او یک مجموعه‌دار شخصی است و برای خرید این اسناد باید اعتباری تخصیص پیدا کند و چه کسی بهتر از شخص استاندار که فراموشی ما را به یاد آورده بود و حالا می‌باید لااقل در نقش بزرگتر استان و میانجی، به اداراتی همچون سازمان اسناد و میراث فرهنگی که متولی امر هستند، دستور دهد موضوع خرید و حفظ اسناد مشروطه را پیگیر باشند و برای راه‌اندازی موزه مشروطه به کمک شهرداری بیایند.
اسنادی که با کوتاهی متولیان فرهنگی از زمان تصویب موزه مشروطه از سوی شورای شهر در سال ۹۷ تاکنون، بخشی از آن‌ها از گیلان رفت.
اگر هادی حق شناس به ما یادآور شد که ۲۲ تیر سالروز فتح تهران به دست مجاهدان گیلانی بوده و گیلان بود که باعث شد مجلس شورای ملی دوباره بازگشایی شود، ما هم به او یادآور می‌شویم در همین ساختمان که امروز کارگاه مرمتی است و او برای نخستین‌بار به دیدنش رفته، مجموعه اسناد مشروطه دوبار طی سال‌های ۹۷ و ۹۹ در قالب نمایشگاه اسناد مشروطه در معرض دید عموم قرار گرفت و مورخان پیرامون نقش مجاهدان گیلانی ساعت‌ها سخنرانی کردند.
تصاویر اورجینال از فاتحان گیلانی و بمب‌سازان گرجی در قشون مشروطه خواه گیلان که بلافاصله پس از فتح تهران در میدان بهارستان گرفته شده است، در همین ساختمان بنمایش درآمد.
آلبومی که یک زاده تهران از بازماندگان یک عکاس ارمنی و با هزینه گزاف خریداری کرده بود تا عشقش را به سرزمین نیاکانش ثابت کند. و عکاس ارمنی، پا به پای قشون از گیلان تا تهران را عکس گرفته بود.
آلبومی که حسن اکبری ناچار شد بخاطر هزینه‌های درمانش آن را بفروشد و با اندوه به خودش بگوید؛ عشق و علاقه به میراث گذشتگان تا وقتی کارساز است که بتوانی در شرایط اسفناک اقتصادی و بدون پست دولتی و بیمه، زندگی خود و خانواده‌ات را تامین کنی.
استاتدار محترم! فراموشی ما را ببخش که سالروز فتح تهران را بخاطر نیاوردیم، در عوض نگذار فرزندان ما هم فراموش کنند. همت هادی حق شناس برای خرید اسناد مشروطه را فراموش نخواهیم کرد، همانطور که کوتاهی مسولان قبلی را فراموش نخواهیم کرد.
آن‌هایی که عکس‌های یادگاری با اسناد مشروطه گرفتند و با ژست‌های فرهنگی، پله‌های ترقی را طی کردند.
