نشست علمی اقتصاد آل بویه با تاکید بر تولید و تجارت ابریشم در پژوهشکده گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان در رشت برگزار شد.
در این نشست که امروز ۲۳ شهریورماه ۱۴۰۴با حضور پژوهشگران و علاقه‌مندان حوزه تاریخ اجتماعی و اقتصادی برگزار شد؛ “نادیا ره”، دبیر نشست، با اشاره به کم‌توجهی تاریخ‌نگاری سنتی به جنبه‌های اقتصادی ابریشم در گیلان گفت: آل بویه که در منابع تاریخی به عنوان فرزندان دیلم و گیل معرفی شده‌اند در واقع نام خود را از این واژه وام گرفته‌اند که در شرق گیلان به معنای ابریشم است. این امر نشان می‌دهد که آنان از ابتدا بر جایگاه ابریشم واقف بودند و آن را پایه اقتصاد حکومت خود قرار دادند و به همین دلیل مطالعات تخصصی فراوان بر روی این موضوع انجام گرفته است.
به گفته وی؛ آل بویه با درک تقاضای بالای بازار جهانی، شهرک‌هایی صنعتی برای تولید منسوجات ابریشمی در سراسر قلمرو خود ایجاد کردند. از خراسان و نیشابور تا شوشتر، دامغان و سمرقند، انواع پارچه‌های ابریشمی تولید می‌شد که حتی آثار آن در شواهد تاریخی هم قابل‌ملاحظه است.
این پژوهشگر با اشاره به نخستین تجربه‌های «برندسازی»در صنعت نساجی ابران تصریح کرد:به‌دلیل بروز تقلب در بازار، مقرر شده بود نام تولیدکننده و محل تولید بر حاشیه پارچه‌ها نقش شود تا اصالت کالا تضمین شود.
وی اضافه کرد: ابریشم در دوره آل بویه تنها کالایی تجملی نبوده بلکه از آن برای تهیه البسه طبقات اجتماعی، زره‌های جنگی و حتی تزئینات خانگی طبقه بالا جامعه نیز استفاده می‌شد. این اقلام ابریشم را به یک کالای با ارزش بالا تبدیل کرده بود که هم در مسائل سیاسی هم در زندگی روزمره نقش مهمی را ایفا می‌کرد.
وی همچنین به تلاش حاکمان آل بویه برای دریافت مالیات از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان ابریشم اشاره کرد و افزود؛ تلاشی که هر چند با مقاومت طبقه اشراف روبه رو بود اما در نهایت به ایجاد نظام نظارتی برای مبادلات مالی و تاسیس صرافی‌ها در آن زمان انجامید و این عامل یکی از مهمترین دلیل پیوند ایران با اقتصاد جهانی قرون میانه بود.
در پایان این نشست، پژوهشگران با تصریح بر تجربه آل بویه در مدیریت اقتصاد مبتنی بر ابریشم تاکید کردند؛ این موضوع الگویی ارزشمند برای مطالعه تاریخ اقتصادی ایران است.
لازم به‌ذکر است در این نشست تخصصی دو کتاب؛ نقش و کارکرد بویه‌یان در گستره ایران و جهان اسلام و صنعت نوغان گیلان در مسیر جاده ابریشم معرفی شدند.
