« پیربازار» روستایی درنزدیکی شهرستان رشت که به دلیل اتصال آبراه پیربازار به مرداب انزلی و غازیان انزلی ، عنوان اولین و پررونق ترین بندرتجاری دریای خزر در گیلان را به نام خود زده است بار بعد از سالها مورد توجه و بازآفرینی قرار گرفته است.
وجود بندر و عبوراولین خط راه آهن از پیربازار و اتصال آن به مرکز شهر رشت، تا دویست سال گذشته امکان تردد کالا و بار از این آبراه تاریخی را از رشت به تالاب انزلی و در نهایت به اروپا امکانپذیرکرده بود. کاسته شدن عمق تالاب انزلی وکم آبی رودخانه پیربازار در چند دهه گذشته امکان تردد قایق و کشتی های تجاری به سمت دریای خزر را غیرممکن کرد وچندین دهه این بندر تجاری رو به افول گذاشت. اما اکنون آبراه تاریخی پیربازار و موقعیت تجاری گذشته رشت با امضای تفاهم نامه سه جانبه ای بین شهرداری رشت ، اداره حفظ و نگهداری اسناد وزارت امور خارجه و معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری باززنده سازی می شود.
« ناصرحاج محمدی » شهردار رشت در این باره گفت: بندر پیربازار در گذشته شاهراه انتقال کالاها ازطریق مرداب انزلی، دریای خزر به اروپا بوده است. باززنده سازی پیربازار ضمن اینکه می تواند به اقتصاد شهری کمک کند، برای نسل جدید و همه کسانی که درآن منطقه زندگی می کنند قطعاً پیوند عمیقی با گذشته آنها برقرار می کند.
وی افزود: براساس این تفاهم نامه اسناد و مدارک بندر پیربازارتهیه شده و پژوهشهای لازم روی آنها صورت گرفته و به کتاب تبدیل می شود.همچنین از طریق شهرداری رشت زمینه های سرمایه گذاری برای توسعه اقتصادی و گردشگری منطقه فراهم می شود.
شهردار رشت گفت: بر اساس این تفاهم نامه با توجه به ضرورت ایجاد زمینه های احیای میراث فرهنگی بندر تاریخی پیربازار با هدف احیای موضوعات تاریخی در راستای توسعه گردشگری کلانشهر رشت، اسناد تاریخی این بندر به منظور بسترسازی برای ایجاد و رونق ارزشهای تاریخی آن، توسعه کارآفرینی و کسب و کار گردشگری در منطقه احصا شده و مورد استفاده قرارخواهد گرفت.
درهمین رابطه «خیراله خادمی» معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در دیداربا رییس هیات مدیره سازمان منطقه آزاد انزلی گفت: با ساخت خط ریلی میان مجتمع بندری کاسپین تا ایستگاه پیربازار رشت مسیر ترانزیتی ریلی جدیدی میان بنادر شمالی و جنوبی کشورایجاد می شود و این مسیر یکی از مهمترین مسیرهای ریلی کشور تبدیل خواهد شد. بهره برداری از خط ریلی بندر کاسپین به نفع اقتصاد کشور است.
خادمی با تأکید بر اهمیت تسریع درعملیات اتصال بندر کاسپین به راه آهن رشت افزود: از شروع به کار همزمان در دو سوی مسیر از سوی دو طرف استقبال می کنیم و این را در راستای سرعت بخشیدن به پروژه قلمداد کرده و براین باوریم که بهره برداری از این خط ریلی، به نفع اقتصاد و اشتغال کشور است.
« محمد ولی روزبهان» رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان نیز گفت: اتصال منطقه آزاد انزلی به شبکه ریل سراسری، احداث این پروژه مهم ملی دارای بازخوردهای بین المللی و برای کشورحائز اهمیت است.
روزبهان افزود: تا پیش از سال ۱۴۰۰ مجتمع بندری کاسپین به شبکه ریلی کشور وصل می شود تا زمینه ایجاد مسیر جدید ریلی میان دریای خزر و بنادر جنوبی ایران در خلیج فارس فرآهم شود.
براساس تفاهم نامه همکاری مشترک سازمان منطقه آزاد انزلی و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، که در سفر بهمن ماه سال ۹۷ هیأت دولت به ریاست، رییس جمهور به استان گیلان میان دو سازمان منعقد شد، طرفین در خصوص ساخت خط اتصال راه آهن رشت انزلی به بندر کاسپین به طول ۱۰ کیلومتر در محدوده پیر بازار رشت توافق کردند.
اتصال خط ریل سراسری از ایستگاه پیربازار رشت به منطقه به طول حدود ۱۱ در اتصال کریدور چین، قزاقستان، ایران از اهمیت زیادی برخوردار است.
گفتنی است پروژه احیای ابراهه پیر بازار رشت با هدف لایروبی و تغییر سطح مقطع آبراه پیربازار بهمنظورعبور حجم بیشتر آب از سال ۹۵ و با همکاری مدیریت شهری ، فرماندلری و سازمان آب منطقه ای در دست اقدام قرار گرفت. با احیای تالاب انزلی و آبراهه پیربازار، علاوه بر حوزه گردشگری، درحوزه تجاری و حمل کالا و بار نیز پیربازار رونق گذشته خود را بازمی یابد.