از تلنگر تا تغییر؛ کارکردهای نشست‌های فرهنگی در گیلان؛
نشست‌های فرهنگی؛ راهی برای پیوند، امید و آگاهی
عصر سه‌شنبه، ۱۱ شهریورماه، فرصتی دست داد تا در نشستی با عنوان «نقش زنان گیلان در شهریور ۱۳۲۰» در مرکز اسناد و کتابخانه‌ی ملی گیلان شرکت کنم.
وجود این نوع نشست‌ها موجب می‌شود تلنگری به خود و دیگران بزنیم که ای دل غافل در بطن جامعه‌ی به‌نظر صامت وساکت، عده‌ای در جوش وخروش و در حال نقش‌آفرینی بوده و هستند باید باید چشم‌ها را شست و دید.
این نشست مانند همه‌ی نشست‌ها، همایش‌ها وگردهمایی‌ها، دارای نقاط قوت وضعف بود که باید در راه تقویت نقاط مثبت وکاهش نقاط منفی گام برداشت. قبل از هر چیز باید سپاسگزار برگزارکنندگان چنین نشست‌هایی بود، چرا که برگزاری نشست‌های فرهنگی چالش‌های خود را به دنبال دارد.
در این مجال با به چند نکته برای برگزاری همایش‌های پربار اشاره کرد:
– موضوع همایش: از برگزاری نشست‌ها با موضوعات تکراری پرهیز شود، حتی در انتخاب نام همایش هم باید دقت نمود. موضوعات باید تازه و نو باشد تا مخاطبان را ترغیب به شرکت در همایش کنند.
-زمان و مکان همایش: زمان و مکان همایش برای شرکت‌کنندگان مهم است. به‌عنوان مثال اگر همایش در صبح و ایام تعطیل یا آخر هفته برگزار شود، کم‌رونق خواهد بود، چرا که در هریک از این زمان‌ها عده زیادی از شرکت‌کنندگان درگیر زندگی و کار روزمره‌ی خود هستند و به این شکل فرصت شرکت در برنامه را نخواهند داشت.
مکان نشست‌ها نیز از جهت دسترسی به وسیله حمل و نقل عمومی و پارکینگ برای ماشین‌های شخصی مهم است. ضمن آن‌که خود مکان همایش نیز باید از جهت نور، سرمایش وگرمایش، سیستم صوت، نوع صندلی‌ها و ظرفیت آن، نقش مهمی دارد. به واقع بعضی از سالن‌های همایش، مکان مناسب برای پذیرایی از مدعوین نداشته و دارای دالان‌های تنگ وباریک حتی راه پله‌های فروان هستند.
– یکی ازمهم‌ترین دلایل کم‌رونقی بسیاری از نشست‌ها اطلاع‌رسانی ضعیف است. امروزه نقش تبلیغات در هر امری، اساسی و تاثیرگذار است.
– به تجربه برایم ثابت شده است که نقش سخنران، نقش بی‌بدیلی در جذب مخاطب دارد. اطلاعات و تخصص لازم در موضوع سخنرانی و همچنین فن‌بیان موارد مهمی برای یک سخنران محسوب می‌شود.
– برگزاری نمایشگاه کتاب و عکس مرتبط با موضوع می‌تواند رونق بخش یک همایش یا نشست باشد که در بسیاری ازنشست‌ها مغفول واقع شده و یا هیچ سنخیتی با موضوع ندارد.
-اگر امکان آن بود تا فضایی مجازی مانند: تلگرام، واتس‌آپ و مانند آن، برای نقد همان نشست ایجاد می‌شد، بسیار سودمند بود، چرا که مخاطبان قادر بودند، نقد و نظرات خود را در آن‌جا به سمع و نظر یرگزارکنندگان برسانند و البته آن‌ها نیز خود را ملزم کنند تا نظرات و پیشنهادات مناسب را در نشست‌های بعدی لحاظ نمایند.
استقبال کم از نشست روز قبلا در مرکز اسناد گیلان، بیش از هرچیز در نوع و شکل تبلیغات بوده است. به‌عنوان مثال: هریک از بانوان شرکت‌کننده و مطلع می‌توانستند نقش مؤثری در تبلیغات و همراه کردن دیگر بانوان در این نشست داشته باشند.
شکل ظاهری سالن مرکز اسناد برای برگزاری خیلی مناسب نیست و البته دراین مورد نمی‌توان کاری کرد. تجهیز وسایل صوتی و بصری قبل از شروع همایش باید مورد دقت بیشتری قرار گیرد .با تمام این مسائل برگزاری این نشست‌ها با همه‌ی کمی‌ها و کاستی‌ها چند نقش اساسی دارد:
-اطلاع رسانی: یکی از دلایل بازار کم در بخش رونق نشر، عدم اطلاع از بازار آن است. به‌عنوان مثال، همین نشست باعث شد کتاب «جمعه سیاه لاهیجان» اثر علی امیری به مخاطبان معرفی شود در صورتی‌که از انتشار آن حدود چهار سال می‌گذرد.
– برقراری ارتباط محققان و نویسندگان باهم که متأسفانه هرکدام کنج عزلتی گزیده و در حال تحقیق و تفحص هستند، بدون این‌که با هم ارتباطی داشته باشند. چنان‌که در یکی از نشست‌ها این اتفاق افتاد و حتی عده‌ی زیادی مطلع نبودند که آن محقق و نویسنده ساکن استان گیلان است.
-متأسفانه جامعه در یاس و ناامیدی به سر می‌برد. وجود و برگزاری چنین نشست‌هایی باعث می‌شود تا حداقل در بازه‌ی زمانی مشخص، مردم جدا از دغدغه‌های روزمره، نفسی تازه کنند و این مهم را می‌توان در پایان هر نشست در سیمای تک‌تک شرکت‌کنندگان دید.
– ترغیب شرکت‌کنندگان به این‌که خود به‌اندازه‌ی توان در زمینه‌های مختلف مولف شوند. آن‌چه امروز بیش از همه کمبود آن احساس می‌شود، سستی اراده برای انجام کار است، وگرنه هر کاری انجام شدنی است.
به‌قول حافظ که:
همتم بدرقه‌ی راه کن ای طایر قدس/ که دراز است ره مقصد و من نوسفرم