تجربه‌ای که مردم رشت با شوراهای شهر دارند، به قدری دچار فراز و نشیب شده است که می‌توان به عنوان تجربه ای ملی از آن یاد کرد. هدف اصلی شوراهای شهر خدمت به مردم بود، اما متاسفانه شورای شهر رشت سال هاست این مهم را فراموش کرده و درگیر منازعات سیاسی شده است. در واقع، فضای کاری شورای شهر تبدیل به بستری برای جدال قدرت شده تا جناح‌ها با هم روبه‌رو شوند، نقاط ضعف یکدیگر را آشکار کنند، بر علیه هم یارکشی کنند و قدرت سیاسی و ریاست کمیسیون‌ها را در دست گیرند. بنابراین در این جدال سیاسی، خدمت به مردم شعاری بیش نیست.
پروژه‌ی احداث بی.آر.تی در خیابان امام خمینی (ره) و جریان جمع آوری آن در این شهر، نشان‌دهنده آن بود که مسئولان وقت ما برای تصمیمات خود توجیه فنی نداشته اند. گفته می‌شود که این تصمیمات در کمیسیون های شورای شهر اتخاذ می‌شود، اما پرسش اصلی این است که در کمیسیون ها چه می‌گذرد؟ چه موضوعاتی را بررسی می کنند و چه کسانی در آن حضور دارند؟ البته هر از چند گاهی اساتید و دوستانی به جلسات شان دعوت شده و آن ها نیز حق جلسه خود را دریافت می‌کنند. اما در واقع اعضای اصلی همه کمیسیون‌ها، چهار یا پنج نفر از اعضای شورای شهر هستند، پس تصمیم گیری نهایی در کمیسیون‌ها هم توسط اعضای شورای شهر اتخاذ می‌شود.
شاید به نظر بیاید بسیاری از تصمیمات نا‌به‌جا از شورای قبلی بر جا مانده است، اما ۵ نفر از شورای قبلی در شورای پنجم نیز حضور دارند.
در روزهای ابتدایی حضور شورای پنجم، فعالیت اصلی شورای شهر رشت تعیین و انتخاب شهردار بود. پس از کشمکش ها و فراز و نشیب ها، بالاخره یک شهردار از استان همجوار انتخاب شد و پس از یک سال، با یک پست بالاتر از شهر خارج شد. پس از تلاش ها و یارکشی‌های فراوان و بر خلاف ضوابط وزارت کشور، دو نفر از اعضای شورا را نامزد کردند که نتیجه‌ای جز رد صلاحیت بهمراه نداشت و در پایان پس از اخطار فرمانداری و استانداری، شهرداری را از شاهرود به روی کار آوردند. هرچند تا به حال قدم اساسی و گام موثری برنداشته است. مگر فیلم تبلیغی از او در حال مطالعه کتاب با عینک دودی در داخل اتومبیل و تلاش برای جا‌به‌جایی پرسنل و نامه نگاری به شهرداری واشنگتن!
حال در این ایام که ویروس مرگبار کرونا به جان مردم افتاده و اتفاقات شومی را در نقاط مختلف کشور رقم زده است، مسئولان ما شانس بزرگی را به دست آورده‌اند. برای شورای شهر ما که عملا هیچ فعالیت سازنده‌ای ندارد، چه بهانه‌ای بهتر از یک ویروس همه‌گیر؟ البته خیابان‌ها را ضدعفونی می‌کنند که ارزیابی آن را به متخصصین واگذار می کنیم.
از حوالی شروع سال نو نیز به جان کوچه ها افتادند تا آسفالت خیابان ها را مرمت کنند. شیوه کار هنوز همان فرغون و بیل است، حال آنکه در شهر باران‌های نقره‌ای هستیم و هر روز اگر هم باران نبود، خیابان از باران روزهای گذشته خیس بود. نتیجه این مرمت را دو ماه دیگر می‌بینیم.
در نتیجه، همانگونه که پیشتر گفته شد، مسیر بسیار پرسنگلاخی که شورای شهر رشت تا به امروز طی کرد، تجربه‌ای تاریخی برای کشور ماست. خوب است که تمامی صورت جلساتِ ضبط شده و شرح فعالیت و هزینه‌ها را در اختیار محققین و کاردانان قرار دهیم تا بررسی شوند و نتایج فعالیت‌هایشان به طور دقیق سنجیده شود. هرچند مردم نیز از حقوق شهروندی برخوردارند و باید در جریان کار شورای شهر قرار گیرند.
چندی پیش طی انتشار نامه‌ای از شورای شهر درخواست کردیم تا بیلان مالی خود را از مجاری رسانه‌ها به مردم گزارش دهند و بگویند همه این هزینه‌ها صرف چه اموری شده اما هیچ پاسخی دریافت نکردیم. اگر روزی شخصی بخواهد این پرسش را از یکی از اعضای شورای شهر بپرسد باید از سد منشی‌های او عبور کند، مگر جز اینست که شورای شهر از مردم و برای مردم است؟ این در حالیست که همه ما می‌دانیم ۴۰ درصد از پرسنل اداری عملا کارکردی ندارند و بسیاری از استخدام ها صرفا هزینه ای بر دوش مردم ماست.
شورای شهر در هر شهری می‌تواند کارکرد‌های بسیار مهم ایفا کند، اما این کارکرد‌ها در صورتی محقق می‌شوند که افراد بر اساس دانش، تجربه و جدیت برای حل مشکلات انتخاب شوند نه برای احقاق مقاصد و مسائل سیاسی.
بنابراین، هرگونه عمران و آبادی نیازمند بودجه مادی است. حال که با تحریم دست و پنجه نرم می‌کنیم و همه ارگان‌ها و شهرداری‌ها با فشار مالی رو به رو هستند، نقش مدیریت پررنگ‌تر از همیشه خود را به ما نشان می‌دهد. بودجه‌ی محدود نیازمند مدیریت شایسته و برنامه‌ریزی دقیق است تا فرآیند‌ها با حداقل هزینه و بیش‌ترین بازدهی انجام شوند.
نکته‌ی آخر آنکه، علاوه بر مشکل مدیریت، مشکلی که در شهر رشت و دیگر نقاط استان در زیر پوسته شهر ریشه دوانده، فقدان یک برنامه کلان و استراتژیک است. با ارائه برنامه کلان و تعیین اهداف میان‌مدت، کوتاه‌مدت و بلند مدت و سپس برنامه‌ریزی‌های مالی برای نیل به چنین اهدافی، می‌توانیم مسیری برای توسعه پایدار شهر ترسیم کنیم تا افراد جدید با شیوه‌ها و ایده‌های جدید، شهر را برای نیل به اهدافش یاری کنند. در غیر این صورت، با هر چرخشی که در جایگاه مدیریت صورت می‌گیرد، تمامی فرآیند‌ها از صفر آغاز می‌شوند.
