گیلان که در لغتنامه دهخدا از آن به عنوان استان یکم یاد شده از نخستین جاهایی بود که ویروس تاجدار از ووهان چین برای سیر و سیاحت بدانجا پای گذاشت.
کسی نمیداند که مسبب شیوع شتابان کرونا ویروس در این خطه تجارت و حمل و نقل چه بود. استانی که با توجه به جغرافیای تجاری، سیاسی و گردشگری مسیر پر رفت و آمدی محسوب میشود. هرچه بود این ویروس مهلک از بهمن ۹۸ کوه و دشت و جلگه و ساحل گیلان را در پی میزبان گشت و بسیاری را مبتلا و قربانی و خانواده هایشان را سوگوار کرد.
با گذشت یک سال و هفت ماه از گسترش این ویروس و تولید واکسن و ورود آن به کشور انتظار میرفت همانگونه که گیلان از نخستین استانهای درگیر بود از اولین نقاط برای دریافت واکسن نیز باشد. خاصه که شمار ابتلا و مرگ و میر در آن بالا بود و همچنان نیز ۱۲ شهرستان از ۱۷ شهرستان آن به دلیل تعداد بالای بیماران قرمز محسوب میشود.
دکتر انوش برزیگر عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور در این نامه تصریح کرد:«متأسفانه اخبار غیررسمی منتشر شده نشان میدهد رویه واکسیناسیون در شهرستان رشت به دلیل تخصیص کمتر واکسن نسبت به جمعیت از روند بسیار کندی برخوردار است و بسیاری از شهروندان رشت نتوانستهاند طبق اولویت سنی واکسینه گردند و بعضا به سایر شهرستانهای استان مراجعه و واکسینه میشوند.
به گفته رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، گیلان جزو اولین استانهای درگیر بیماری کرونا بود و از ابتدای شیوع کرونا تا هفته اول شهریور ۱۴۰۰ حدود ۶۰ هزار بیمار کوویدی در بیمارستانهای استان بستری شدند.
اما بر خلاف انتظار، روند لاکپشتی دریافت واکسن از مرکز و تلقیح واکسن به جمعیت گیلان نه تنها گلایه مردم و اصحاب رسانه و فعالان اجتماعی بلکه انتقاد رییس ستاد کرونا سازمانهای نظام پزشکی استان را نیز در آورده است.
درخواست شفاف سازی روند واکسیناسیون
رییس ستاد کرونا سازمانهای نظام پزشکی گیلان روز هشتم شهریور در نامهای خطاب به دکتر حیدرزاده معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان خواستار شفاف سازی روند واکسیناسیون در استان شد.
دکتر انوش برزیگر عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور در این نامه تصریح کرد:«متأسفانه اخبار غیررسمی منتشر شده نشان میدهد رویه واکسیناسیون در شهرستان رشت به دلیل تخصیص کمتر واکسن نسبت به جمعیت از روند بسیار کندی برخوردار است و بسیاری از شهروندان رشت نتوانستهاند طبق اولویت سنی واکسینه گردند و بعضا به سایر شهرستانهای استان مراجعه و واکسینه میشوند. خواهشمند است دستور فرمایید ضمن ارائه آمار واکسیناسیون استان به تفکیک شهرستانها به این سازمان مشخص گردد چنانچه مشکل خاصی برای تامین واکسن استان خصوصا شهرستان رشت وجود دارد با تلاش جمعی و همفکری این معضل برطرف گردد.»
رییس ستاد کرونا سازمانهای نظام پزشکی گیلان ضمن اعلام آمادگی برای همکاری در واکسیناسیون افزود: مقتضی است دستور فرمایید در این خصوص اقدامات عاجل مبذول گردیده و نتیجه جهت اطلاع به جامعه پزشکی استان و همین طور شهروندان محترم به این سازمان اعلام گردد .
ناکارآمدی سامانه ثبت نام واکسیناسیون کرونا
یکی از مشکلات مهم در رابطه با واکسیناسیون در گیلان ناکارآمدی سامانه ثبت نام واکسیناسیون کرونا است به نحوی که اغلب افراد از طریق این سامانه موفق به نامنویسی و اخذ تاریخ برای تلقیح واکسن نشدهاند.
به عبارتی سامانه ثبت نام از همان روزهای نخست به گیلانیها روی خوش نشان نداد و افراد هنگام انتخاب منطقه برای مراجعه جهت دریافت واکسن با این پاسخ مواجه میشد:”در محل انتخابی شما پایگاه واکسیناسیون با ظرفیت خالی وجود ندارد یا ظرفیت آن قبلا پر شده است. لطفا مجددا طی روزهای آینده امتحان کنید، یا در صورت تمایل شهرهای مجاور را چک کنید.”
این در حالی است که براساس پروتکلهای اعلامی توسط خود متولیان، این بهترین شیوه برای پذیرش افراد جهت واکسیناسیون و پیشگیری از ازدحام جمعیت و ایجاد خطر شیوع ویروس کرونا بود.
مهناز ممبری بانوی گیلانی در اینباره میگوید: پس از این که موفق به ثبت نام نشدیم ۱۹ مرداد همراه خواهر شوهرم از ساعت ۱۰ صبح به چند مرکز مراجعه کردیم. مسجد امام هادی مسکن مهر واکسن نداشت، هنرستان چمران بسیار شلوغ بود و سرانجام از ساعت ۱۱ در استخر نیروی دریایی منتظر ماندیم تا ساعت ۲ بعد از ظهر واکسن سینوفارم دریافت کردیم.
نگین ویشکایی از شهروندان رشت به مرور میگوید: روزهای متوالی برای ثبت نام مادر بزرگم تلاش کردم اما در سامانه اعلام میشد که هیچ یک از پنج منطقه رشت ظرفیت خالی وجود ندارد.
وی میافزاید: حالا هم که به پایگاه مراجعه کردیم میگویند دوز دوم را میزنیم. پس تکلیف آنهایی که دوز اول را نزدهاند چیست؟
محمد فرد کارمند یکی از ادارات رشت اظهار میکند: علاوه بر ثبت نام در سامانه دریافت واکسن با مرکز بهداشت رشت تماس گرفتم گفتند واکسن نیست هر وقت آمد به شما پیامک میدهیم.
واکسیناسیون در ازدحام جمعیت
و اما افرادی که تاکنون در رشت واکسینه شدهاند میگویند پس از ناامیدی از ثبت نام اینترنتی شخصا به مراکز تلقیح واکسن مراجعه کرده و پس از ساعتها حضور در انبوه متقاضیان، واکسن دریافت کردهاند. روایتهای آنها حاکی از شلوغی مراکز، عدم مدیریت بر روند واکسیناسیون در رشت و برخی شهرهای دیگر گیلان است.
مهناز ممبری بانوی گیلانی در اینباره میگوید: پس از این که موفق به ثبت نام نشدیم ۱۹ مرداد همراه خواهر شوهرم از ساعت ۱۰ صبح به چند مرکز مراجعه کردیم. مسجد امام هادی مسکن مهر واکسن نداشت، هنرستان چمران بسیار شلوغ بود و سرانجام از ساعت ۱۱ در استخر نیروی دریایی منتظر ماندیم تا ساعت ۲ بعد از ظهر واکسن سینوفارم دریافت کردیم.
فریبا مقدم نیز از دیگر شهروندان رشتی اظهار میکند: همراه شوهرم به چند مرکز در رشت مراجعه کردیم ولی به دلیل شلوغی ترجیح دادیم برای زدن واکسن به صومعه سرا برویم که اتفاقا خلوت بود و به راحتی واکسن زدیم. اما مجبور شدیم مسافت طولانی از شهر خارج شویم.
واکسیناسیون ۳۲ درصد از جمعیت هدف
رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان جمعیت هدف واکسیناسیون در استان را حدود ۲ میلیون نفر اعلام و اظهار کرد: تاکنون ۳۲ درصد آنان را در برابر ویروس کرونا واکسینه شدهاند.
ارسلان سالاری روز هشتم شهریور در گفت و گوی مطبوعانی با بیان اینکه یک میلیون و ۷۰ هزار دوز واکسن کرونا وارد استان گیلان شده است، بیان کرد: تاکنون ۶۵۰ هزار دوز در نوبت اول و ۳۴۰ هزار دوز در هر دو نوبت تزریق شده است.
وی با اشاره به فعالیت ۱۸۰ مرکز واکسیناسیون در گیلان افزود: هم اکنون ۲۳ مرکز در شهرستان رشت فعال است که طی روزهای آینده ۲۳ مرکز دیگر نیز به این تعداد اضافه خواهیم کرد و راه اندازی مراکز محله محور واکسیناسیون در اولویت است.
سالاری با بیان اینکه ۷۰ درصد واکسن هایی که طی هفته گذشته وارد استان گیلان شده را به نوبت دوم اختصاص دادیم، تصریح کرد: افرادی که یک ماه از تزریق نوبت اول آنان می گذرد، باید نوبت دوم واکسن را دریافت کنند؛ در غیر این صورت اثرگذاری واکسن از بین می رود.
وی همچنین از تخصیص ۲۰ درصد واکسن ها به نوبت اول و ۱۰ درصد به دستگاه ها خبر داد و به رسانهها گفت: افراد در نوبت دوم حتما همان واکسن نوبت اول را دریافت کنند؛ همچنین در صورت تشخیص کرونا، تماس با فرد مبتلا به کرونا و بروز علائم بالینی برای تزریق دوز اول یا دوم بین چهار تا شش هفته صبر کنید.
بر اساس آخرین آمار تا صبح روز نهم شهریور یکهزار و ۵۱۶ بیمار در بیمارستانهای گیلان بستری و از این میان ۱۹۲ نفر در بخش مراقبتهای ویژه بستری هستند. این در حالی است که پس از موج سوم کرونا و اتمام طرح سپهبد شهید قاسم سلیمانی که مبتنی بر پایش خانه به خانه بود، تاکنون آماری از تعداد مبتلایانی که در خانه هایشان با بیماری کووید ۱۹ دست به گریبانند موجود نیست.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان هفتم شهریور در نشستی با گروههای جهادی استان درباره واکسیناسیون گفت: معضل استان ما نیرو و مکان برای تزریق واکسن نیست. گیلان توانایی تزریق هشت هزار دوز واکسن کرونا را در هر ساعت دارد.
دکتر آبتین حیدرزاده افزود: آنچه که گیلان را در واکسیناسیون محدود کرده تعداد واکسنی است که به این استان اختصاص داده میشود.
زیرساختهای معیوب و ضعیف درمانی و تخت بیمارستانی به اذعان خود متولیان دانشگاه علوم پزشکی گیلان، کمبود نیرو، کمبود دستگاه اکسیژن، دارو در حال حاضر نیز بیماران را رنج میدهد.
آمار رسمی از مرگ در اثر کرونا در گیلان ارائه نمیشود اما شواهد به روشنی حاکی از جان باختن هر روزه شماری از مردم اعم از پیر و جوان در این استان مظلوم است.
بی شک با تلاش برای جذب میزان کافی واکسن، برنامه ریزی درست و نظارت دقیق میتوان جلوی مرگ و میر عزیزان بسیاری را گرفت.
گیلان با ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جمعیت چشم انتظار مایه کوبی به موقع برای مقاومت برابر این ویروس مهلک است.