آرشیو برچسب

یادداشت ویژه

خشونت کلامی، بازتاب فرسودگی جمعی

شبکه‌های اجتماعی قرار بود میدان گفت‌وگوی آزاد باشند؛ فضایی که در آن انسان‌ها بتوانند بدون سانسور، تجربه و نظر خود را به اشتراک بگذارند. اما امروز همان فضا بیش از آن‌که شبیه گفت‌وگو باشد، بوی جدل و پرخاش می‌دهد. خشونت کلامی چنان گسترده شده که گویی بخش رسمی زیست دیجیتال ماست؛ رفتاری که نه تنها به چشم کسی عجیب نمی‌آید، بلکه برای بعضی‌ها تبدیل شده به ابزار هویت‌سازی. پرخاشگری در این فضا محصول یک سوءتفاهم جمعی نیست، یک چرخه‌ی پایدار است؛ نمایه‌ای از جامعه‌ای که خسته، مضطرب و بی‌صبر شده است و عصبانیت‌اش را در…

جان ارزان

حدود یک ماه از شیوع ویروس جدید آنفلونزا در کشور می‌گذرد و این ویروس با ۳۵.۷ درصد، در صدر ویروس‌های تنفسی کشور جای دارد. این‌روزها بار دیگر تخت همه مراکز بیمارستانی استان بار درمان بیماران پرخطر آنفلونزایی را بر دوش می‌کشند که برای زندگی در تقلا هستند. شاید یکی از دلایل این اتفاق توزیع نامناسب و به موقع واکسن‌ها بود که آن‌طور که باید به موقع توزیع نشدند و به دست داروخانه‌ها و مردم نرسیدند و شاید از همه مهم‌تر، شکست زمان‌بندی تعطیلی مدارس در کنترل این ویروس جدید بود که از دست مسؤولان استانی هم خارج شد. …

تبرِ سودجویی بر سکوت هزارساله‌

در دل نوار سبز شمال ایران، جنگل‌های هیرکانی چون سندی زنده از میلیون‌ها سال تکامل بر جای مانده‌اند؛ زیست‌بومی کم‌نظیر که ریشه‌هایش به دوران پیش‌یخچالی می‌رسد و امروز همچون یک آزمایشگاه طبیعی، تنوعی شگفت از گیاهان و جانوران را در خود جای داده است. این جنگل‌ها تنها مجموعه‌ای از درختان کهنسال نیستند؛ تنظیم‌کننده‌های اصلی چرخه‌ آب، تکیه‌گاه پایداری اقلیم منطقه و سپری در برابر فرسایش خاک و رانش زمین‌اند. هر لایه از خاکشان، حاصل هزاران سال انباشت مواد آلی و تعامل پیچیده‌ ریشه‌ها، میکروارگانیسم‌ها و بارش‌های مرطوب خزری…

افسارگسیخته یا مهارشده؟

تورم در اقتصاد ایران به یکی از پایدارترین و نگران‌کننده‌ترین پدیده‌های اقتصادی بدل شده است. بر اساس آخرین گزارش‌های رسمی، نرخ تورم سالانه در آبان ۱۴۰۴ حدود ۴۱ درصد و تورم نقطه‌به‌نقطه نزدیک به ۵۰ درصد گزارش شده است. این ارقام نشان می‌دهند که موتور تورم همچنان با قدرت در حال حرکت است و فشار هزینه‌ای بر خانوارها، به‌ویژه دهک‌های پایین درآمدی، به‌شدت افزایش یافته است. تحلیل­گران اقتصادی کسری بودجه شدید دولت، رشد نقدینگی و چاپ پول(خلق اعتبار از هیچ!)، تحریم‌­های اقتصادی و رکود اقتصادی را به‌عنوان چهار نشانگر یا دلیل اصلی تورم در…

ما دوست داریم پاک باشیم!

در دوماهه اخیر (آبان و آذر) که بسیاری از مناطق کشور درگیر شرایط آلودگی هوا بود و هشدارهای لازم برای آن صادر شد، اتفاقاتی در استان گیلان رخ داد که بیشتر از آن که مساله آلودگی را در استان گیلان تحت‌الشعاع قرار دهد، به گونه‌ای دیگر توجه‌ها را به خود جلب کرد. مساله آلودگی هوا در ایران در سال 1404، سه جنبه قابل‌توجه داشت: اول: گستردگی جغرافیایی و درگیری بخش مهمی از مناطق مختلف شهری کشور، از غرب به شرق، شمال به جنوب. دومین مساله تسرّی قارچ‌گونه آن از کانون‌های شناخته‌شده به مناطق پیرامونی بود. به‌عنوان مثال، امسال شاهد شکل‌گیری یک…

بازنگری راهبردی آماده‌سازی نوروزی شهرها

آخرین ماه های سال ایرانیان همواره در تکاپوی نوروز و ورود به سال جدید هستند. آماده‌ شدن برای نوروز و آغاز سال جدید در ایران مجموعه‌ای از آیین‌ها و رفتارهای اجتماعی است که ریشه در تاریخ، اسطوره‌شناسی و ساختارهای فرهنگی ایرانیان دارد. این فرایند، علاوه بر جنبه‌های نمادین و آیینی، کارکردهای روان‌شناختی، اجتماعی و بهداشتی نیز ایفا می‌کند و به همین دلیل در پژوهش‌های انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و مطالعات فرهنگ عامه مورد توجه قرار گرفته است. در بسیاری از پژوهش‌های روان‌شناختی، نوروز به‌عنوان یک «نقطه توقف و…

شکست انحصار واردات نهاده‌های دامی

مردمی‌سازی اقتصاد به معنای شکست انحصار در واردات و بازار نهاده‌های دام و طیور است. واقعیت این است که تامین مناسب نهاده‌های دام و طیور باعث ثبات بازار مرغ و تخم‌‌مرغ می‌شود. مردمی‌سازی اقتصاد با واگذاری به تشکل‌ها و بخش خصوصی بدین معناست نیست که بخش خصوصی از اعتماد دولت سوء‌استفاده کند و یا تامین نهاده در انحصار یک یا دو شرکت خاص خصوصی انجام شود. بلکه شرکت‌های دولتی نیز باید در کنترل و جلوگیری از التهاب بازار نهاده‌های دامی و ضرر و زیان تولیدکننده نقشی موثر و مداخلات هدفمند و به‌موقع داشته باشند. …

اکسپلورِ چای

جَرِد دایموند پژوهشگر و نویسنده آمریکایی تالیفات مهمی در مورد وضعیت جوامع مختلف از ابتدا تاکنون دارد که چند کتاب از ایشان به فارسی ترجمه شده است. وی در طرح مساله کتاب آشوب خود، حدود یک فصل را به تشریح دقیق واژه بحران می‌­پردازد و برای تمییز دقیق کلمه بحران از اطلاق کردن هر شرایط سختی به بحران پرهیز می‌­کند. چون احتمالا باعث تلطیفِ مشخصاتِ بحران واقعی خواهد شد و بحران را به هرگونه دشواری در هر سطحی تنزل نمی‌­دهد. در ادامه بحران را به بحران­‌های فردی و ملی تقسیم‌­بندی می­‌کند و تلاش دارد ابتدا هر بحرانی را از دیدگاه فردی مورد…

کتابخانه یا قرائت‌خانه‌ی کنکور؟!

حالا در آستانه پنجاه‌سالگی، باغ محتشم برای من بیشتر به انباشت خاطره می‌ماند تا باغی که فقط در آن دار و درخت و سرسبزی باشد. خدا رحمت کند استاد کریم کوچک‌زاد را که تاریخ زنده رشت بود. می‌گفت در روز بازگشایی رسمی این پارک در تابستان سال ۱۳۴۰، حدود هزار نفر از میهمانان به‌صرف بستنی فاسد پذیرایی شدند و از بیمارستان‌ سر درآوردند. هم‌ او بود که سقوط ساواک رشت در بهمن ماه سال ۵۷ را برایم با آب‌و‌تاب واگویه کرد. اتفاقاتی که کام باغ محتشم با آن تلخ شد، جزئیاتش را نمی‌گویم تا اوقات خوانندگان محترم مکدر نشود. به‌خاطر…

گیلانِ بولبول پرا گیفت

ناصر مسعودی مرد صدا‌ مخملی گیلان در سال 1314 خورشیدی دیده به جهان گشود. او قدیمی‌ترین خواننده اشعار زبان گیلکی بود که آثاری چون: گل پامچال، بنفشه‌گول، کوراشیم، موسیقی تیتراژ سریال میرزا‌ کوچک‌ جنگلی و ...از وی منتشر شد. بعد از انقلاب اسلامی ایران، سال‌ها انتشار آثار او ممنوع بود و این ممنوعیت به ده سال به طول انجامید. به گفته ایشان: «من ممنوع‌الصدا نبود‌م، از من خواسته بودند تا سرود بخوانم که گفتم اگر تا الان در آثار من، نشانی از سرود می‌بینید، حتما این‌کار را خواهم کرد.» همین موضوع کافی بود تا…