آرشیو برچسب

جامعه

پدیده‌ای به نام کتاب‌سازی

از نخستین سنگ‌نوشته‌ها و لوح‌ها، تا نسخه‌های خطی و چاپی، «کتاب» در تمدن بشری نه فقط ابزار انتقال اطلاعات، بلکه ظرف اندیشه، زبان، تفکر و ذخیره‌گاه حافظه‌ی تاریخی انسان بوده است. در ایران، سنت تألیف و نگارش، سابقه‌ای دیرینه دارد؛ از گذشته، تألیف، کار اندیشه‌ورزان و حاصل سال‌ها تحقیق، آزمون، نگارش و بازنگری بوده است. کتاب، خانه‌ی محتوا بود؛ تجلی جست‌وجوی حقیقت. در گذشته، تألیف کتاب نه تنها یک فعالیت علمی، که یک رویداد فرهنگی و اجتماعی به شمار می‌رفت. نویسنده، ماه‌ها و گاه سال‌ها در جست‌وجوی حقیقت، گردآوری داده‌ها،…

نمایش زوال و اخلاق فرو تباران

خیلی وقت بود کسی مرا به سینما دعوت نکرده بود آن‌ هم بجای نهار! پرونده‌ای دارم که شش ماه آزگار در حال رسیدگی است و هر بار که جلسه دادگاه تشکیل می‌شود، گویی باید دوباره از بای بسم‌الله شروع شود و جایی در همان ربع نخست الفبا، دادگاه خسته می‌شود و سر و ته جلسه را هم می‌آورد و روز از نو روزی از نو. قرار نیست داستان پیش برود و ما محکومیم چون افسانه‌ی سیزیف درجا بزنیم. دو نفر از ذینفعان دعوی در اثنای رسیدگی عمرشان را به شما داده‌اند که از قضا یکی از آن زنده یادان، سوپر استار تئاتر و سینمای ایران بود. امیدوارم آنقدر…

روایت «زخم‌های خاموش» در خانه فرهنگ گیلان

نشست تخصصی «زخم‌های خاموش؛ روایت تأثیر جنگ بر میراث‌فرهنگی شهر» عصر هشتم مرداد ماه با حضور پرشور معماران، فعالان فرهنگی و علاقه‌مندان در عمارت خانه فرهنگ گیلان برگزار شد. در این رویداد، با مدیریت دکتر مهسا دلشاد از گروه معماری خانه فرهنگ و سخنرانی دکتر مصطفی پورعلی و دکتر قلی‌نژاد پیر بازاری، ابعاد چند لایه تأثیر بحران‌هایی چون جنگ بر حافظه جمعی و هویت شهری مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدای برنامه، دکتر «مهسا دلشاد»، عضو هیات اجرایی گروه معماری خانه فرهنگ گیلان، تأکید کرد: میراث‌فرهنگی فراتر از کالبد…

ستون نامریی تاب‌آوری جوامع در بحران

در دنیای امروز، آنچه یک جامعه را در برابر بحران‌ها مقاوم می‌سازند، صرفا منابع مادی یا توان نظامی نیست بلکه "سرمایه اجتماعی" مردم یک سرزمین نیز نقش مهمی در تاب‌آوری جوامع بحران ‌زده دارد. سرمایه اجتماعی یعنی اعتماد، انسجام، مشارکت و شبکه‌های ارتباطی میان افراد یک جامعه است. هرچه این سرمایه بیشتر باشد جامعه در برابر بحران‌هایی همچون جنگ، تحریم و بلایای طبیعی یا تحولات سیاسی، تاب آورتر خواهد بود. این سرمایه نادیدنی اما لمس شدنی می‌تواند به سادگی حتی با یک شایعه متزلزل شود. به شخص خودم بر این باور بودم…

فریاد خاموش دانش‌آموزان

چندی پیش تصویری عجیب در قاب تلفن‌های همراهمان نقش بست؛ کتاب‌های درسی که پاره و زیر پا له شدند. برای برخی، این صحنه شاید تنها تداعی‌گر شیطنت دوران نوجوانی باشد. اما اگر کمی دقیق‌تر نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که این رفتار نشانگر رنجی عمیق و اعتراضی خاموش به سیستمی است که قرار بود ما را توانمند کند، اما خسته‌تر و دل‌زده‌ترمان کرده است. بر اساس نظریه‌ی بازتولید اجتماعی «پیِر بوردیو»، مدرسه فقط جای آموزش نیست؛ جایی است که نابرابری‌ها، تبعیض‌ها و فشارها نیز دوباره تولید می‌شوند. در جامعه‌ی ما، آموزش اغلب با کنکور تعریف…

از یاد رفته‌های بحران جمعیت

کودکانی هستند که جهان‌شان تاریک است. کودکانی هستند که آن سوی نگاه نمناک‌شان هیچ رویایی نفس نمی‌کشد. دخترکان و پسرکانی که زود بزرگ شده‌اند و مفهوم پول و معیشت و کار در هزارتوی افکارشان چون تندباد می‌چرخد و پیکر کوچک و نحیف‌شان زیر سنگینی بار زندگی خمیده است. حضور کودکان کار در جامعه با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی، امری دور از ذهن نیست. لابد شما هم کودکانی را دیده‌اید که به جای بازی و تحصیل ناچارند کار کنند. آنها پشت چراغ قرمز تلاش می‌کنند گل بفروشند. یک وقت‌هایی در پیاده رو دنبال‌تان راه می‌افتند تا آدامس یا کارت دعا…

ما گفتیم شما گوش نکردید

«ارزیابی تاثیرات اجتماعی»(social impact assessment) به زبان ساده، پیش‌بینی آثار اجتماعی یک پروژه یا تصمیمی معین (قبل از اجرا) است. در ایران این نوع ارزیابی‌ها را غالبا با عنوان «پیوست اجتماعی»، در مواردی «پیوست فرهنگی» و در مواردی نیز «پیوست اجتماعی-فرهنگی» می‌شناسند که در دنیا با همان عنوان «ارزیابی تاثیرات اجتماعی(SIA) شناخته می‌شود. ارزیای تاثیرات اجتماعی معمولا در سه مرحله از یک پروژه انجام می‌شود یا می‌تواند انجام شود: نخست قبل از اجرا یعنی در فاز صفر پروژه: در این مرحله چشم‌اندازی از آثار و پیامدهای…

دختران جامانده از تحصیل در سایه‌ی فقر و سنت

در لابه‌لای سطرهای یک گزارش رسمی، واقعیتی هولناک خودنمایی می‌کند: حدود ۳۰ درصد از دختران دبیرستانی در ایران به مدرسه نمی‌روند. این آمار را شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس، منتشر کرده و شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز با اشاره به آن، هشدار داده است که ما با یک بحران بی‌صدا، اما عمیق در حوزه‌ی آموزش روبه‌رو هستیم؛ بحرانی که نه‌تنها آینده‌ی یک نسل را می‌بلعد، بلکه ریشه‌های توسعه‌ی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور را نابود می‌کند. با توجه  به آمار ۱۰.۵ میلیونی نوجوانان کشور، باید به ضرورت پوشش تحصیلی همگانی و…

مرگ در این ساختمان پرسه می‌زند

دوم فروردین ۱۴۰۴ خبر خودکشی یک دختر جوان در رسانه‌های محلی آستارا منتشر شد. (س _پ )چهارمین نفری بود که در سال‌های اخیر با سقوط از ساختمان مرگ به زندگی‌ خود پایان می‌داد. کمتر از دو هفته بعد، نفر ‌پنجم هم خودش را از بالای این ساختمان پرت کرد و فوت شد. (ش_ع)، سی ساله و مادر یک فرزند. این مجتمع تجاری هشت طبقه‌ که در تب تجاری‌سازی‌های دهه‌ی هشتاد با تخریب بناهای تاریخی ضلع شمالی پارک معلم آستارا شروع به ساخت کرده و از آن زمان نیمه‌کاره رها شده است، بالاترین ارتفاعِ داخل شهر را در دسترس عموم افراد قرار می‌دهد.…

آرزوها را دریابیم

آدمی با آرزوهایش زندگی را تاب می‌آورد. شکوفه‌های سپید آرزو که بر نهال قلب مرد یا زنی پدیدار می‌شود، نسیم امید وزیدن می‌گیرد و ستاره‌ باران رویا آسمان خیال را روشنی می‌بخشد.‌ کسی نیست که نداند، انسان‌ها می‌توانند ساعت‌ها، روزها و سال‌های تیره را با اندیشه‌ی به‌ثمر نشستن رویاها و آرزوها تاب بیاورند.‌ گاهی بندهای رنج و اندوه چنان گرداگرد جان من یا شما می‌پیچد که ممکن است، حتی برخاستن از بستر به وقت بامداد آسان نباشد، اما آنچه از امید و آرزو در ما نهفته است، آوای برپاخیزی می‌شود که به آغاز روزی دیگر فرا می‌خواندمان.…