کار ما نوشتن است، اما کسی ما را نمیخواند. این جمله میتوانست از زبان آخرین گروه انسانها در آخرین روزهای وجود حیات بر روی کره زمین شنیده شود. اما اکنون من مینویسمش، در دو سال مانده به آغاز سدهای جدید، در عصر سلطهی تکنولوژی و ارتباطات، در مقام یک روزنامهنگار و در پراتفاق ترین روزهای اقلیمی که به آن «وطن» میگویم و همه چیز درحال خالی شدن خود، از معنایش است.
از چند خط ناله و شکایت که بگذریم باید بیاییم سراغ همین یک موضوع؛ «وطن کوچکی که بازیهای بزرگتری از آن، در آن اتفاق میافتد و ما به عنوان یک روزنامهنگار از بسیاریشان نمیتوانیم چیزی بنویسیم.» این روزهای وطن پر از بازی است و بازی با معناها خطرناکترینِ این بازیها. انگار سرعت و کثرت اتفاقها ما را به سمت خالی شدن همه چیز از معنایش میبرد. خالی شدن معنای سیاست از خود، معنای روزنامهنگاری با آنچه که بوده است، معنای دانشجو با آنچه که شنیدهایم، معنای سوگواری آنچنان که شایستهی اندوه است و معنای ما، از آنچه که قرار بود باشیم.
این روزها که هر خبر نهایتا دو روز بعد جایش را به خبر بعدی میدهد تا بخش زیادی از زندگی ما را به خود مشغول کند، همیشه به این بازیها فکر میکنم و به بازی سیاست بیشتر از همه.
بازی سیاست معنای همه چیز را وارونه کرده است. از سیاستِ ساختارمند نهادهایی مثل شورای نگهبان که انگار در حال عرضه معنای جدیدی از انتخابات است تا سیاست عجیب برخی روزنامهنگاران، دانشجویان و فعالان دیروز که امروز معنای دیگری از «حمایت» ارائه میکنند. غول سیاست درحال فربه شدن است و در بازی «فرصتطلبی» و «مصلحت» فضا را آشفتهتر میکند و معنا را از واژههایی مانند انتخابات، مطبوعات و حتی کلمهی بیجانی مانند «اصلاحطلب» میدزدد تا آنها را هرجا که لازم بود، در معنای پرسودتری به کار ببرد.
حقیقت این است که ما همان اندازه از بازیهای «انتخابات» ترسیدهایم که ویروس «کرونا» ما را ترسانده است. کرونا و انتخابات هر دو کلیدواژههای پنهانکاری در روزگار ما هستند که برای درمانشان هنوز واکسنی کشف نکردهایم. از ورود یکی به کشور در سکوت خبری میترسیم و نمیدانیم پس پردهی دومی چه کسی درحال بازی کردن با روزهای بعد از دوم اسفند ما است تا خودش سود بیشتری ببرد.
همزمان متوجه میشویم که دو مدرس چینی برای مسابقات بینالمللی جام نامجوی به ایران آمدهاند یا یک مورد خیلی مشکوک از ابتلا به کرونا در اصفهان شناسایی شده یا هنوز تبادل مسافر به چین از طریق حمل و نقل هوایی متوقف نشده که در همین حین خبر میرسد پس از موج جدید تایید صلاحیتها بسیاری از فعالان دانشجویی و فعالان سیاسی با چنان سرعتی از یک ستاد به ستاد دیگر کوچ کردهاند که از پنهانکاری های آنسوی پرده و گم شدن خطر کرونا زیر این اخبار پرسرعت و آفت این حمایتهای انتخاباتی به وحشت میافتیم.
باز هم تکرار میکنم که معنای بسیاری از چیزها گم شده است. معنای خطر ابتلای فراگیر به ویروس کرونا، معنای انتخابات و سازوکار مردمیاش برای نیل به سمت اهداف غیرشخصی، معنای سیاست، معنای سوگواری که در سرعت خبرها گم میشود و معنای مطبوعات، روزنامهنگار و ما، که نمیتوانیم از گم شدن بسیاری از معناها بنویسیم و بازیهای پشت پردهی کرونا و سیاست را برای دیگران روشن کنیم. پس، کار ما نوشتن است اما نباید تعجب کنیم اگر کسی ما را نمیخواند.