یادداشت های خصوصی

تالاب‌ها از یک سو ذاتا بوم سازگان‌هایی پیچیده و َچند وجهی هستند و متغیرهای متعددی بر وضعیت آنها تاثیرگذار است و از سوی دیگر می‌توانند دچار چالش‌ها و بحران‌هایی انسان ساز یا طبیعی شوند که آنها را نیازمند پایش دائمی و تصمیم گیری دقیق و اقدام فوری می‌کند. از این رو حفاظت و نگهداری از آن‌ها نیز سخت و پیچیده است و منطق حکم می‌کند که ساختار مدیریتی آنها به گونه‌ای تعریف شود که هم از توان و اختیار کافی برخوردار بوده و هم چابکی لازم را در تصمیم گیری و اقدام دارا باشد. شوربختانه در ایران شکل ساختاری ارگان‌های متولی در این زمینه به…

تلخ است، اما گمان بسیاری از ناظران تحولات اجتماعی ایران این است که ما، برخلاف ظرفیت‌های موجود، هر روز که می‌گذرد از مسیر توسعه دورتر می‌شویم! چرا؟ البته که این به سیاستگذاری‌های کلان کشور در حوزه‌های گوناگون معطوف است و تشریح‌اش مجال و مقالی وسیع‌تر می‌طلبد. اما پاسخ هرچه باشد پوشیده نیست که توسعه‌ی همه جانبه تنها با آگاهی جمعی و دسترسی آزادانه‌ی عموم به اطلاعاتِ واجد ارزش و روزآمد (در همه‌ی عرصه‌ها) به دست می‌آید. و البته که پرواضح است آگاهی و داناییِ جمعیِ منتج به تولید مؤثر هم (در هر زمینه‌ای) تنها در بستری با ثبات…

گیلان، استانی با تنوع غذایی کم نظیر و شگفت‌انگیز است. غذاهایی با عمری شاید به بلندای تمدن مارلیک و املش. میراثی ماندگار که از گذشته‌ای دور و از نسلی به نسل دیگر انتقال داده شد تا امروز به ما رسیده است و در کنار کارکرد اصلی‌اش باعث رونق گردشگری، فضای مجازی و برخی ژست‌های هویت‌خواهانه شده است. اما به راستی غذا؛ به عنوان یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان برای تداوم زندگی، دارای چه توانایی و جایگاهی است؟ بازگشت به ریشه‌های عمیق و تاریخیِ خوراک بومی و بازسازی سفره اقوام، متناسب با اقلیم و مردمان آن، دارای چه ارزش‌ها و تخریب و نابودی…

در علوم ارتباطات به خبرهایی که فاقد ارزش‌های فوری هستند و جدیتی در آن‌ها وجود ندارد که مخاطب بخواهد در لحظه از آن مطلع شود، نرم‌خبر گفته می‌شود. در مقابل سخت‌خبرها به همه چیزی که از لحظه‌ی حال ریشه گرفته باشد می‌پردازند. خبرهای جنگ، قحطی، مرگ افراد مشهور، بلایای طبیعی و ... همگی در دسته‌ی سخت‌خبرها هستند. در سال‌های گذشته در چند یادداشت پراکنده سعی کردم خبررسانی رسانه‌های داخلی و خارجی را در ملتهب‌ترین سال‌های یک دهه‌ی گذشته بررسی کنم و حالا در این یادداشت تلاش می‌کنم همه‌ی آن داده‌ها را کنار هم بگذارم. داده‌هایی که به ما…

  آدم‌ها با رویاهاشان اندوه جهان را تاب می‌آورند و درخششِ همیشه‌ی ملوان، رویای جمعی یک شهر است.  آنها که در سایه‌سار آسمان انزلی زیسته‌اند، می‌دانند که ضربان قلب یک شهر چگونه  در مستطیلی سبز می‌تپد و چگونه  پر و بال گشودن قوی سپید می‌تواند تجلی غرور شکوهمند مردم یک شهر باشد. و اما  نخستین آدینه از خرداد ماه قرن  برای مردم این  شهر از امید نشان داشت.  آنها که شش سالِ سخت،  چشم انتظار بازگشت تیم محبوبشان به جایگاه واقعی‌اش بودند، سرانجام  شامگاه ششم خرداد،  شاهد به ثمررسیدن این خواسته بودند. شامگاهی که چشم‌ها هم از گرانباری…

مدادِ نصفه‌، نیمه‌اش را بر می‌دارد و بر آخرین برگ از تقویم اردیبهشت، کلمات و اعداد را آرام، آرام می‌نویسد. هر چند دقیقه یک بار تهِ مداد را به درون دهان می‌برد، چشم‌هایش را می‌بندد و به فکر فرو می‌رود. او که یک زن  سرپرست خانوار است، از سال پیش گوشت قرمز و ماهی را از سبد مصرف حذف کرده و حالا به  سفره‌ای فکر می‌کند که ازمرغ، تخم‌مرغ، روغن، ماکارونی، شیر، ماست و پنیرِ کمتری نشان داشته باشد. او هم زمان به شغل دوم هم فکر می‌کند تا شاید بتواند با استفاده‌ی  بهتر از وقتش، اندکی از فشاری که بر زندگی‌اش تحمیل شده، بکاهد. هزینه‌ها و…

فضای رسانه، تنها تصویر وقایع رخ داده را برایمان بازتولید می‌کند. رفتار جامعه در برخورد با این فرصت، چالشی جدی و تأمل برانگیز است. بازی با کلمات و مدعی بودن در حوزه‌های مختلف، اظهار نظرغیر کارشناسی، بی‌پروایی درانگ زدن، احساساتی شدن و واکنش نشان‌دادن نسبت به هر نوع رویدادی، تبدیل به امری رایج شده‌است. با تحول در حوزه‌ی فناوری‌های ارتباطی و اطلاعات، آموزش کاملا از انحصار نظام آموزشی خارج و به یک امر اجتماعی تبدیل شده‌است. به‌طوریکه کودک از همان شیرخوارگی درگیر آن می‌شود. برای آموزش چنین کودکی باید سیستم آموزشی آنچنان قوی و…

سال ۱۴۰۰ برای بسیاری از ما ایرانی‌ها سالی پر از فراز و نشیب بود. سالی که همزمان با نوسانات قیمت نفت و انرژی، تحریم‌های بین المللی و رشد قیمت دلار به سان دیگر سالها همراه شد. به همین ترتیب معیشت و سفره‌ی خانوارها کوچک‌تر از قبل و کسب و کارها راکد شد. حتی برخی از نیازهای اصلی اما ثانویه چون مسکن و دیگر نیازها تحت تاثیر مخارج و کالاهای اساسی قرار گرفت و سرمایه‌گذاری را به محاق برد. با این همه وضعیت گیلان نیز متاثر از جو عمومی کشور شد. 36.7 درصد جمعیت گیلان در روستاها ساکن بوده و جزو حلقه‌های تولید محسوب می‌شوند. اما وقتی…

همه‌ساله در ایران، از اواسط زمستان تا قبل از بهار، موسم درخت‌کاری آغاز می‌شود که این مقوله به‌تدریج تبدیل به یک عمل تشریفاتی رسمی با صرف هزینه‌های فراوان شده است. هرسال، تنها شاهد کاشت انبوهی از نهال‌های مختلف در نقاط شهری و جنگلی هستیم و خبری از سرنوشت آن‌ها به دستمان نمی‌رسد. اما در این میان، این ظهور بیابان‌ها است که همچنان یکه‌تازی می‌کند و ارقام منتشر شده از کاهش پوشش جنگلی و فضای سبز کشور ثابت می‌کند که هنوز موفقیتی در این زمینه کسب نکرده‌ایم. در دنیای مدرن امروز، توجه به این مقوله ضروری است که قبل از هرگونه…

یکی از ویژگی‌های اقلیمی استان گیلان وجود بادهای گرم و خشک است. همه‌ی گیلانی‌ها این بادها را دیده و لمس کرده‌اند بادهایی که برای من در کودکی نوید روزهای برفی را می‌دادند اما اکنون  ترس و وحشت را در دلم و لرزه بر اندامم می‌اندازند. نه اینکه بادها بد و نحس باشند، خیر آنها ویژگی منحصر به فرد طبیعت ما هستند و ترس من ناشی از بی­تدبیری مسوولان و بی تفاوتی مردم است. متاسفانه هیچگونه دوراندیشی و تدبیری برای آتش­سوز‌ی‌های پاییزی جنگل­های هیرکانی در گیلان وجود ندارد با وجود اینکه این دانش وجود دارد این آتش سوزی­های سالانه حتمی است، به…