تخریب جنگل‌های هیرکانی در رده جنایات جنگی

زیست بوم هیرکانی، نوار سبز ایران که بازمانده از ابتدای دوران سوم زمین شناسی (حدود ۴۰ تا ۶۰ میلیون سال پیش) در ۱۹ تیرماه ۱۳۹۸ برابر با ۱۰ جولای ۲۰۱۹ در چهل و سومین گردهمایی جهانی یونسکو در کشور آذربایجان، شهر باکو به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

 از سال ۹۸ به دلایل زیادی از جمله گم توجهی مسولان کشوری به این موضوع، همه گیری ویروس کرونا، مافیای چوب و… فرآیند مطالعات، حفاظت و بهره برداری پایدار از منطقه بسیار کند و نامحسوس بوده است به طوری که تنها در استان گیلان یکی از پنج استان دارای سایت ثبت شده در یونسکو (مازندران، گلستان، خراسان شمالی و سمنان)پایگاه محلی آن تاسیس شده است که به طور حتما آن هم با همت دغدغه مندان داخل استان است.

در راستای حمایت از این میراث جهانی و برای تسریع فعالیت‌های آن اقدام به برگزاری نشست با تشکل‌های مردم نهاد فعال در حوزه‌ی جنگل، خیریه‌های علاقمند به حمایت و برخی سازمان‌های مرتبط کرد. در این نشست فریبا بابایی سیستانی مدیر پایگاه جنگل‌های هیرکانی در استان گیلان گفت: ثبت جنگل‌های هیرکانی پس از بیابان لوت دومین اثر طبیعی کشور ایران در میراث جهانی یونسکو است، این ثبت پس از ۱۵ سال بصورت مشترک با آذربایجان به ثبت رسیده است.

در حال حاضر نه همه‌ی منطقه هیرکانی بلکه تعدادی سایت از ۵ استان در پرونده ثبت شد که در گیلان مناطق حفاظت شدا سیاهرود رودبار، گشت رودخان فومن و لیسار آستارا در این پرونده به ثبت رسید.

به گفته وی، از مزایای ثبت در این فهرست حمایت کشورهای عضو کنوانسیون آثار جهانی از حفاظت آن است و همچنین در هنگام جنگ و هرگونه نزاع تخریب هر متر از این مناطق از جنایات جنگی محسوب می‌شود. از دیگر مزایای ثبت در این فهرست معرفی سایت‌ها به عنوان یکی از مقاصد گردشگری یونسکو است که می‌توان با برنامه ریزی درست گردشگری پایدار را توسعه و رونق اقتصادی ناشی از حضور گردشگران طبیعت دوست خارجی را افزایش داد.

همچنین دکتر بابایی از تشکیل کمیته‌ی اتاق فکر این دفتر خبر داد که نمایندگانی از سازمان‌های میراث فرهنگی و گردشگری، جنگل ها، مراتع و آبخیزداری استان در آن عضو هستند و از تشکل‌های غیردولتی مردم نهاد دعوت کرد تا با حضور خود در این اتاق فکر زمینه ساز برنامه ریزی‌های بهتر برای حمایت و حفاظت از جنگل‌های هیرکانی شوند.

در این نشست دکتر دهدار درگاهی با موضوع ضوابط گردشگری سایت‌های ثبت شده و دکتر نیما فرید مجتهدی با موضوع تغییر اقلیم و اثر آن بر جنگل‌های هیرکانی صحبت کردند و معرفی یک پروژه احیای جنگل مردمی به نام بانی جنگل که در جنگل‌های سیاهکل انجام می‌شود نیز انجام شد.

در بخش پایانی نمایشی به کارگردانی آقای فرضی نژاد ارائه شد که می‌توان گفت استفاده از پرفورمنس و فعالیت‌های هنری می‌تواند گام اثرگذاری در آگاهی رسانی این حوزه باشد.