در سال‌های گذشته، با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی‌های پی‌درپی، سینماهای کشور با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کردند. اگر چه نزدیک به یک سال است که دیگر خبری از تعطیلی‌های حاصل از کرونا نیست اما در دو ماه گذشته نیز وضعیت سیاسی و اجتماعی کشور عادی نبوده است.
چند روز از شروع اعتراضات گذشته بود که سیدحسن کاروان‌کش مسئول امور سینمایی حوزه هنری استان خبر از خرید این سینما توسط موسسه بهمن سبز داد و اعلام کرد استان گیلان بیست و سومین استانی است که حوزه هنری کشور در آن صاحب سینما می‌شود. هر چند اعلام این خبر، در میان فوج اتفاقات اجتماعی و سیاسی این روزهای کشور گم شد.
شهر رشت از جمله شهرهای پیشتاز در اعتراض به مرگ مهسا امینی بود. از این رو تمام مراکز هنری از جمله سینماها با استقبال بسیار کمی روبه‌رو شدند. برای درک بهتر این موضوع کافیست نگاهی به آمار فروش بلیط سینماهای استان گیلان به قبل و بعد اعتراضات بکنیم. تا قبل از شروع اعتراضات(۲۹ شهریور)، سینماهای استان گیلان موفق به فروش ۵۲۵ میلیونی از مجموع ۲۵۰۴۶ نفری شده بودند. این در حالی است، از زمان شروع اعتراضات، این رقم به ۱۷۲ میلیون کاهش پیدا کرد و مخاطبان سینماها نیز ۸۴۳۳ نفر اعلام شد.
مشکل اصلی سینماها در رشت چیست؟
حال بد سینماهای شهر رشت محدود به این روزها نمی‌شود. پس از کرونا سینماهای میرزاکوچک و سپیدرود از پس هزینه‌های ایجاد شده برنیامدند و ناچار به تعطیلی شدند. بهنام بروجردی کارگردان و نویسنده سینما در این خصوص گفت: پس از تعطیلی‌های مداوم، سینما سپیدرود تمام نیروهای خودش را بازنشسته کرد و پتانسیل پخش فیلم نداشت. همزمان با آن سینما میرزاکوچک نیز، به دلیل مشکلات مدیریتی و اتخاذ سیاست‌های اشتباه توان فعالیت نداشت. همچنین سینماها بابت پخش فیلم در گذشته بدهی‌هایی به دفاتر پخش سینمایی داشتند. از طرفی دستگاه‌های پخش فیلم نیز پس از آن که مدتی کار نمی‌کند فرسوده می‌شود.
مالک تمام سینماهای شهر رشت خصوصی هستند. از این رو هیچ نهاد دولتی اجازه ورود به مسائل خرید و فروش این مراکز را ندارد. اداره فرهنگ و ارشاد استان به عنوان تنها متولی فرهنگی استان نیز، تنها در سازماندهی امور مختلف و پوشش رسانه‌ای ورود می‌کند.
او ادامه داد: پیش از تعطیلی سینماها بلیط فروشی به صورت سنتی انجام می‌شد. از زمان بازگشایی مجدد سینماها، فروش بلیط در سامانه سمفا صورت میگرفت. اگر یک سینما حتی مبلغ کمی به یک پخش‌کنننده بدهکار باشد، تا زمانی که آن را تسویه نکند، آن سامانه باز نمی‌شود و هیچ سینمایی حتا سینماهای تعطیل از این قانون مستثنا نیستند.
نخواستن یا نتوانستن؛ نهادهای دولتی کجا هستند؟
مالک تمام سینماهای شهر رشت خصوصی هستند. از این رو هیچ نهاد دولتی اجازه ورود به مسائل خرید و فروش این مراکز را ندارد. اداره فرهنگ و ارشاد استان به عنوان تنها متولی فرهنگی استان نیز، تنها در سازماندهی امور مختلف و پوشش رسانه‌ای ورود می‌کند.
در مواردی می‌توان ردپای عدم همکاری سازمان‌های دولتی با سرمایه‌گذاران اقتصادی را مشاهده کرد. سینما انقلاب نزدیک به ۶ سال است که توسط علی سرتیپی، تهیه کننده سینما و سرمایه‌گذار، خریداری شده است اما همچنان بنای این سینما مخروبه است. بروجردی در این باره تشریح کرد: ایشان بعد از خرید سینما، چندین سینما در سطح کشور راه‌اندازی کرده‌اند اما در شهر رشت به دلیل عدم همکاری سازمان‌ها ایشان موفق به انجام کاری نشدند. وضعیت اقتصادی کشور بسیار بهتر بود، حالا تمام آن هزینه‌ها باید ۸۰ برابر گرانتر انجام شود.
بهنام بروجردی مشکلات سینماهای سعدی و آبشار را بسیار جدی می‌داند. او در خصوص تعطیلی طولانی مدت سینما آبشار گفت: مشکل سینما آبشار کمی متفاوت است. سرقفلی آن سینما برای سازنده بنا است و زمین برای شخص دیگری است. این اساسی‌ترین مشکل سینما آبشار است و خریدار جدید نمی‌داند باید با چه کسی معامله کند.
بروجردی، آموزش و پرورش استان را یکی از نهادهایی می‌داند که می‌تواند نقش به‌سزایی در حمایت از سینماها ایفا کند. او افزود: آموزش و پرورش استان علی‌رغم داشتن مجوز برای دعوت دانش آموزان به سینماها، اقدام به چنین کاری نمی‌کند. این در صورتی است که در بسیاری از استان‌ها چنین اتفاقی می‌افتد. دلیل آن پیگیری سایر نهادها نیز است. ارشاد باید برای حمایت از سینماداران این درخواست را از آموزش و پرورش استان داشته باشد و این اداره باید به تمام مدارس استان ابلاغ کند. نتیجه این عدم همکاری، اکران بیهوده سه فیلم ژانر کودک است.
به سعدی و آبشار امیدی نیست
بهنام بروجردی مشکلات سینماهای سعدی و آبشار را بسیار جدی می‌داند. او در خصوص تعطیلی طولانی مدت سینما آبشار گفت: مشکل سینما آبشار کمی متفاوت است. سرقفلی آن سینما برای سازنده بنا است و زمین برای شخص دیگری است. این اساسی‌ترین مشکل سینما آبشار است و خریدار جدید نمی‌داند باید با چه کسی معامله کند. متاسفانه سینماها که تعطیل می‌شوند، فرد مسئولی پیدا نمی‌شود.
او افزود: سینمای سعدی و آبشار عملن تخریب شده‌اند و امیدی برای بازگشت آن‌ها نیست. سینما سعدی سقفش خراب شده و بازگشت آن به چرخه اکران فیلم بعید است.
