یادداشت های خصوصی

در ماشین نشسته بودم که خانمی از همسایگانش بخاطر عدم رعایت سبک زندگی آپارتمانی گله می‌کرد، اینکه آن‌ها اصلا علاقه‌ای به مرتب کردن باغچه مجتمع‌شان و کاشت و گل و گیاه ندارند. می‌گفت؛ حتی وقتی با آن‌ها صحبت کرده اکثرشان گفتند که برای آماده‌سازی باغچه پولی پرداخت نمی‌کنند و او مجبور شده خود به تنهایی دست به کار شود و باغچه را سرو سامان دهد. ظاهرا حتی همسایگانش در امر آب دادن به گل و گیاه نیز علاقه‌ای به مشارکت نداشتند. این روزها روی بالکن هچکدام از خانواده‌های آپارتمان‌نشین بجز دو تا سه خانوار حتی یک گلدان گل هم نیست. این مساله…

سپهر عمومی شهر، باید صاف و آفتابی باشد و ابر، جز پاره‌هایی پنبه‌گون که آراستگی و زیبایی و سایه‌هایی دل‌انگیز می‌آفرینند، در آن نباشد تا بتواند روح‌افزا و گره‌گشا باشد؛ امّا مسئله‌ی مهم آن است که آیا اهداف حوزه ‌‌‌عمومی در رابطه با تصمیم‌سازی و ایفای نقش اجتماعی در شهر من اساساً اهدافی عمومی است؟ پاسخ به این سوال به تعداد دانش و بینش شهروندان شهر می‌تواند متفاوت باشد؛ولی می‌توان ریشه‌هایی یافت که در اکثریّت مشترک‌اند. یکی از این ریشه‌ها که خشکیده به نظر می‌رسد، شهروند‌ بودن است، همان چیزی که در شهر من، جایش را به شهرنشینی…

(نگارنده این یادداشت، بین "سازنده و سرمایه‌گذار ساختمان" با "بسازبفروش و سوداگر ساختمان" تمیز قائل است و سازنده و سرمایه‌گذار ساختمان را کسی می‌داند که به قوانین التزام دارد و در چارچوب قوانین درصدد کسب منفعت اقتصادی است و لکن بساز بفروش و سوداگر ساختمان را کسی می‌داند که به هر قیمت به کسب منفعت اقتصادی می‌اندیشد). با نگاه به ساختار فعلی کشور، موقعیت‌ها و گلوگاه‌هایی پیدا می‌شوند که بستری بِکر برای شکل‌گیری و تقویت انواع مفسده است و با قرارگیری انسان در آن بستر، عقل ابزاری انسان یاغی و سرکش می‌شود و بی‌مهابا می‌تازد و تعادل…

زورآزمایی در تراژدی شاید از چالش برانگیزترین عرصه‌های کارنامه‌ی یک هنرمند باشد. در مقیاسی جهانی بازیگران و کارگردان‌هایی که در ژانر تراژدی مقام‌ساز بوده‌اند، هماره در حافظه‌ی تاریخی هنر آن سرزمین ماندگارند. تراژدی ویترین پرجلالی از بالندگی و کمال هنرمند است. مرز باریک تجربه‌ی تراژیک با سانتی‌مانتالیسم و احساسات‌گرایی، تنها با کارآمدی و توانش دراماتیک هنرمند به انجام می‌رسد. از دیگرسو، توان جذب مخاطب در تراژدی در مقایسه با کمدی همواره بازدارنده است. شوخ و شنگی و فضای مفرح در کمدی همسوی شادی‌طلبی ذاتی تماشاگر است. اما در…

بی تردید بعد از دوران حاکمیت کرونا بر مناسبات داخلی و خارجی کشورمان، برگزاری نمایشگاه ایران اکسپو، به مهمترین رویداد نمایشگاهی و تجاری ایران تبدیل شده؛ موضوعی که در صدق مدعای آن می‌توان به مولفه‌هایی چون افتتاح آن که با حضور عالی‌ترین مقام اجرایی جمهوری اسلامی ایران انجام شد و مشارکت فعال وزارتخانه‌های صمت، امور خارجه، اقتصاد، راه و شهرسازی، جهاد و کشاورزی و نهادهای تابعه آنها به همراه سازمان‌هایی چون مناطق آزاد و اتاق‌های بازرگانی و هلدینگ‌های بزرگ خصولتی و خصوصی کشور اشاره کرد و در همین راستا نیم نگاهی نیز به حضور و بازدید…

بانک‌داری اسلامی، بانک‌داری بدون ربا، بانک‌داری تعاونی. اینها همه چیزهایی است که درباره سیستم بانکی در ایران می‌شنویم. اما آنچه که در ظاهر می‌بینیم بنگاه‌داری بانک‌هاست که مقوله جدیدی نیست. هر کدام از نهادها و سازمان‌های دولتی از دیدگاه مسوولیت و اختیارات خود به نقد بنگاهداری بانک‌ها پرداخته‌اند. در سال‌های اخیر بانک‌ها به حدی در بنگاه‌داری سرعت گرفته‌اند که عملا تعادل بازار و سرمایه را بهم ریخته‌اند. بانک‌ها با سرمایه‌ی انبوهی که در اختیار دارند، در واقع می‌توانند نظم رقابت‌پذیری هر بازاری را به هم بریزند و با ورود…

حمل و نقل دریایی ایران اگرچه پتانسیل های وسیعی دارد و جغرافیای ایران در بین دیگر کشورهای منطقه یکی از مستعدترین خطوط دریایی موجود را داراست با اینهمه تنگناها و محدودیت هایی که در اثر ناکارآمدی مدیریت کلان کشور دچارش شده حالا یکی از مصیبت بارترین موقعیت های تجاری منطقه را رقم زده است. اگر اجحاف و ظلمی که بر بنادری چون بندر شهید رجایی و  امام خمینی (ره) بگذریم، نمی توانیم از سردرگمی و مافیای حاکم بر دریای خزر چشم بپوشیم. خصوصا در سال های اخیر، این نابسامانی و بی سازمانی وضعیت استثنایی در این منطقه بوجود آورده است. سه سال پس…

ترافیک و ازدحام خودرویی امروزه به کلافی سردرگم در شهرهای ما بدل شده است و عموماً مدیران شهری بر این باورند که از روش‌های کوتاه‌مدت برای رفع این مساله استفاده کنند؛ اما متاسفانه این نوع اقدامات شهر را با مسائل حادتر ترافیکی در آینده رو به رو خواهد ساخت و این امر مثل یک دومینو در حال تخریب فرم و هویت شهرهای ماست. روش کوتاه‌مدت و به اصلاح زودبازده چیست؟ بزرگراه‌سازی، ایجاد زیرگذر، روگذر، پل و تونل و هر اقدامی که در راستای عرضه معابر خودرویی در شهر باشد شهر را با ترافیک بیشتری در آینده رو به رو خواهد ساخت زیرا تجارت متعدد…

این روزها، دست کم گیلان و رشت را نگاه نکنید که بازار روضه خوانان و آخوندها برای گرم کردن مجالس عزا بی رونق شده و در کمتر مجلسی می‌شود حضور آنان را مشاهده کرد. روزگاری بدون حضور یک آخوند، مجلس سوم و هفتم و چهلم یک عزیز از دست رفته اساسا شدنی نبود. دوست روحانی دارم که علیرغم لطف و محبت همیشگی او سالیان سال، بسیار کم می‌بینمش و فقط از راه دور خبرش را دارم. او زمانی مدیر یکی از بزرگترین مدارس شهر رشت بود و من معلم همان مدرسه.  دوستی ما با دعوا شروع شد. جوانی و تندی از سوی من و پختگی گذشت و محبت از سوی او. اما وقتی زمانه به تو…

در تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دوران سلطنت صفویه دروازه‌ای است برای ایران تا اندک اندک به جهانی که داشت تغییر می‌کرد، بپیوندد. ایرانی که در آن برهه از تاریخ به انزوا رفته بود، دوباره قصد تعامل داشت. در همین هنگام اروپاییان در حال جهانگردی و جهان‌گستری بودند و ایران نیز یکی از مقاصد جذاب برای آن‌ها بود. برخی پژوهشگران معتقدند این تعامل مراوده‌ای یک سویه بوده است و اروپایی که این مسافران از آن آمده بودند در سپهر ایرانیان تعریفی نداشت. هرچند که درک مردم شناسانه‌ی اروپایی قابل قیاس با آنچه ایرانیان آن زمان…