با حضور جمعی از پژوهشگران گیلانی نشستی در خانه‌ی فرهنگ گیلان تحت عنوان «ابریشم با طعم رشت» برپا شد. در این برنامه که اساتیدی چون دکتر باقری، دکتر حسینی مقدم و دکتر رستمی و جمعی از دوستداران فرهنگی رشت حضور داشتند، فیلم کوتاه «جاده‌ی ابریشم با طعم رشت» اثر حامد اریب، مستندساز شناخته‌شده‌ی گیلانی به نمایش درآمد. ابتدای برنامه، « نادیا ره»، پژوهشگر و ایران‌شناس به سخنرانی پرداخت.
این محقق در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه ابریشم نخستین کالای استراتژیک گیلان بوده می‌افزاید: «اقتصاد معیشتی گیلانیان در ادوار گذشته وابسته به ابریشم بوده است و به همین سبب جغرافیای ابریشم‌خیز گیلان به دلیل آب و هوای مناسبی که داشت، توانست این مسوولیت را برای سرتاسر ایران به دوش بکشد و اقتصادی مبتنی بر ابریشم را به وجود آورد.»
ابریشم زردرنگ بومی گیلان بوده ولی آنچه به‌عنوان ابریشم سفید می‌شناسیم از چین به اینجا آمده.
تمام مبادلات در گستره‌ی ایران انجام می‌شد و سرزمین ابریشم‌خیز ایران، یعنی گیلان مرکز این کنشگری‌ها بود.
نادیا ره در ادامه به جاده‌ی ابریشم اشاره کرد و افزود: این جاده شرق را به غرب و غرب را به شرق متصل می‌کرد و سبب می‌شد افسانه‌های سحرانگیزی در اینباره گفته شود و وسوسه‌ی سودای این تجارت موجب شد تجارت بین دو قطب زمین صورت بگیرد. «این مبادلات فقط مختص ابریشم نبود و شامل تریاک و ادویه و هزاران کالای دیگر بود و کاروان‌ها آنها را از شرق به غرب می‌بردند.»
مبادلات تجاری و مبادلات فرهنگی
او در ادامه گفت: حتی مبادلات فرهنگی هم در این میان صورت گرفت و فقط محدود به مبادلات تجاری نماند و مبلغان مذهبی در ابتدا این بار را به دوش می‌کشیدند. در ضمن این مبادلات فرهنگی، ایران سرزمین کنشگری‌های فرهنگی بود و تمام مبادلات در گستره‌ی ایران انجام می‌شد و سرزمین ابریشم‌خیز ایران، یعنی گیلان مرکز این کنشگری‌ها بود.
ابریشم زردرنگ
خانم ره در ادامه به پیدایش ابریشم اشاره کرد و افزود که ابریشم زردرنگ بومی گیلان بوده ولی آنچه به‌عنوان ابریشم سفید می‌شناسیم از چین به اینجا آمده. بسیاری از پژوهشگران گذشته معتقدند که ابریشم از حاشیه‌ی کاسپین به اینجا آمده است.
او در ادامه‌ی سخنانش بیان کرد که مسأله به اینجا ختم نمی‌شود و می‌بینیم که بسیاری از کنشگری‌ها هم در ابتدای بدو اسلام وابسته به این تجارت بوده است:«بنی‌عباس زمانی که می‌خواست به کمک ابو مسلم خراسانی بنی‌امیه را شکست بدهد، در بغدا هیچ موفقیتی حاصل نمی‌شود و تاجران ابریشم در خراسان ساکن می‌شوند و نایبین را فعال می‌کنند و شورش ابو مسلم خراسانی به کمک همین تاجران شکل می‌گیرد و حکومت بنی‌امیه را منقرض می‌کند.»
تجارت پرسود ابریشم
این پژوهشگر در ادامه توضیح داد: تجارت پرسود ابریشم باعث می‌شود که اردوی قبچاق، بخشی از نوادگان چنگیز که ایلخانان را در سلطانیه ایجاد می‌کند، گروه دیگر برای گرفتن دریای سیاه می‌روند و آنها باعث مبادلات با گیلان می‌شوند. «اردوی زرین بر حاشیه‌ی دریای سیاه تسلط پیدا می‌کند و وارد مبادله با گیلان می‌شود.»
سینما و مستند حاصل ارتباط بینارشته‌ای است و از ارتباط بین تاریخ، پژوهش و صنعت سینما به وجود می‌آید.
این پژوهشگر در ادامه با اشاره به تیمورخان گفت: او از آنجا که زاده‌ی سمرقند، سرزمینی ابریشم‌خیز بود، ارزش آن را می‌دانست و زمانی که بر مازندران تسلط پیدا می‌کند، اولین کاری که می‌کند، محاسبه‌ی مالیات برحسب ابریشم است و به کمک سادات کیایی این امر را محقق می‌کند و فتنه‌های بسیاری میان سادات کیایی و اسحاقیه‌های غرب و شرق گیلان اتفاق می‌افتد و این فتنه‌ها تا دوره‌ی صفویه ادامه می‌یابند و شاه طهماسب است که خاتمه‌دهنده‌ی فتنه‌های میان آنها می‌شود و با دستگیری احمدخان، طومار کیاییان بسته می‌شود و در سال ۹۷۵ جمشید شاه، از شاهزادگان مقتدر اسحاقی، بر رشت حاکم می‌شود و شهر رشت از آن زمان موجودیت پیدا می‌کند.
ارتباط بینا رشته‌ای
در ادامه‌ی برنامه از حامد اریب، کارگردان و مستندساز دعوت شد تا درباره‌ی شیوه‌ی ساخت مستندش با شنوندگان صحبت کند. این مستندساز در آغاز سخنانش با اشاره به عدم ارتباط رشته‌های مختلف در ایران گفت: «سینما و مستند حاصل ارتباط بینا رشته‌ای است و از ارتباط بین تاریخ، پژوهش و صنعت سینما به وجود می‌آید.»
او در ادامه به مستند جاده‌ی ابریشم با طعم رشت اشاره کرئه و توضیح داد که این مستند کوتاه مقدمه‌ای است برای یک پژوهش تصویری و این فیلم به سفارش شبکه‌ی شهرهای خلاق یونسکو تهیه شد و در دقیقه‌ی آخر متوجه‌ی این شدیم که باید این مستند ساخته شود.
احیای جاده‌ی نوین ابریشم
اریب افزود: شبکه‌ی شهرهای خلاق یونسکو در سال ۲۰۱۶ برای خودش موضوعی جهانی به نام احیای جاده‌ی ابریشم را مطرح می‌کند؛ احیای جاده‌ی نوین ابریشم که احتمالا شکل‌دهنده‌ی جهان بعد از ما خواهد بود و چینی‌ها به‌عنوان نقطه‌ی قوت فرهنگی و اقتصادی‌شان، بسیار بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند و خود شبکه‌ی خلاق یونسکو جاده‌ی ابریشم را یکی از دستاوردهای بزرگ بشری قلمداد کردند و قابل توجیه هم بود.
