آرشیو برچسب

تاریخ گیلان

تاثیر جغرافیای گیلان بر تاریخ و زیست جنبش جنگل

کتاب فوق العاده ارزشمند و لذتبخش "جنبشی که به انقلاب تبدیل شد" تالیف استاد ارجمند جناب دکترناصر عظیمی و انتشارات سپیدرود اگر چه بیش از آنکه راوی بخش مهمی از تاریخ این مرز و بوم باشد، بیشتر به یک پژوهش تطبیقی شباهت دارد. کتابی که سعی دارد تا نوری به تاریکی‌های بزنگاه‌های جنبش و انقلاب جنگل بتاباند و در عین حال خط روایی خود را نیز از دست ندهد. به راستی کلامی و سخنی برای تقدیر از این تلاش ارجمند جناب اقای دکتر عظیمی نمی‌یابم که بیست سال، که عمری هست بر روی تهیه مدارک و منابع و ماخذ این اثر نفیس گذاشت ه و در کنار آن سفرهای…

کنکاش در زیست آدمی از اعماق تاریخ تا به امروز

آنها که در دل قبرستان‌های باستانی خفته‌اند، نیاکان ما هستند و کاویدن آنچه از آنان بر جای مانده، پنجره‌ای به دنیای آکنده از رمز و راز گذشته است، روزگاری که جهان امروز ما امتداد آن است. شاید شمار آنها که می‌دانند نخستین آزمایشگاه انسان‌شناسی زیستی کشور از بهمن ماه سال 1397 در پژوهشکده‌ی گیلان‌شناسی دانشگاه گیلان آغاز به کار کرده، بسیار نباشد اما محققان زیر سقف این آزمایشگاه به مطالعه و بررسی نمونه‌هایی از جمله باقیمانده‌‌ی جسم انسان‌هایی که در سالیان دورِ این سرزمین می‌زیستند، یا ابزاری که بکار می‌بردند و همچنین انسان‌های…

آغاز چپ‌گرایی در ایران متاثر از جنبش جنگل بود

اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با همکاری مرکز اسناد و کتابخانه استان گیلان، ویژه برنامه‌ای را به مناسبت صدسالگی نهضت جنگل با عنوان «نکوداشت نهضت جنگل در پایان قرن» در روز 11 آذر برپا کرد. این برنامه به صورت وبینار برای بزرگداشت نام و خاطره میرزاکوچک‌خان و همچنین بررسی نهضت جنگل با حضور چند تن از پژوهشگران گیلانی انجام شد. نهضت جنگل با دوره فرهنگی مهمی در استان گیلان همراه شد. گشایش مدارس و آغاز فعالیت چاپ‌خانه‌ها فرصت را مهیا ساخت تا نهضت جنگل تاثیر ویژه‌ای بر روی فرهنگ استان گیلان بگذارد. ابتدا «ژاله…

مدرنیته رضاشاهی، مظهر تقابل قاجار و پهلوی بود

انتشار سومین جلد از مجموعه آثار تاریخ گیلان ناصر عظیمی در ماههای گذشته به واسطه‌ی جامع نگری و عمقی که وی به تاریخ این مرز و بوم دارد برای بسیاری از صاحبان اندیشه، مورخان و پژوهشگران پهلوی اول، اثر ارزشمند و قابل اتکایی است. پیش از این، دو کتاب دیگر او از همین مجموعه که مربوط به دوره هایی از آغاز تا پایان حکومت های محلی خان سالار و همچنین از ورود شاه عباس تا پایان انقلاب جنگل در سال های اخیر منتشر شد که فهم متفاوتی از پژوهشگری در تاریخ معاصر گیلان ارایه داد. یک هفته پس از نقد اخیر مرور بر جلد سوم کتاب تاریخ گیلان، «بهزاد…

پهلوی اول؛ چگونه رشت ـ انزلی طلایه‌دار مدرانیزاسیون شدند

کتاب: تاریخ گیلان (از برآمدن سردارسپه تا برافتادن رضاشاه) نویسنده: ناصر عظیمی نشر: ایلیا (به سفارش حوزه هنری گیلان) قیمت: 800 هزار ریال/ 505 ص سال: 1399 شمارگان:1000 نسخه کتاب تاریخ گیلان عصر پهلوی اول، به واقع جلد سوم از پژوهش‌های گسترده در جغرافیا و تاریخ گیلان است که «ناصر عظیمی»، محقق و مورخ نامدار این سرزمین، سال هاست آن را در دست بررسی دارد. اثری سترگ، کم و بیش جامع و کوششی جانکاه از چگونگی تغییرات و تحولات جامعه گیلان قرون گذشته که تاکنون منبع و مرجع معتبری نداشته است. به روایت شفاف تری، پژوهشگران، محققان و…

جمعیت فرهنگ؛ پیش از میرزا، پیش از رضاخان

کتاب: جمعیت فرهنگ 1310ـ1296 نویسنده : محمدحسین خسروپناه انتشارات: شیرازه کتاب ما سال:1396 ص:272 کتاب «جمعیت فرهنگ» اثر محمدحسین خسروپناه از پژوهشگران نحله چپ ایران، مربوط به یکی از جریان های فکری شاخص در مقطع جنگ جهانی اول و پس از سال های مشروطه خواهی روشنفکران گیلان است که تاکنون پیرامون آن نوشته های بسیار محدود و روایت های نادقیقی برجای مانده است. جریانی که با نگاه معطوف به توسعه فرهنگ، ادبیات، هنر و بهسازی جامعه در سال های پیش  و پس از ظهور رضاشاه بیشتر به تعمیق و بهبود روابط اجتماعی می اندیشید و خود را از…

ما کاری برای نهضت جنگل نکرده ایم

نشست بررسی سویه ها و دستاوردهای فرهنگی نهضت جنگل عصر روز چهارشنبه 13 آذر در پژوهشکده گیلانشناسی دانشگاه گیلان برگزار شد. در این نشست که با عنوان «تفنگ و فرهنگ» برگزار شد جمعی از اعضای خانه فرهنگ گیلان نیز حضور داشتند. در دوران میرزا کوچک کارهای فرهنگی زیادی انجام شد استاد «محمد تقی پور احمد جکتاجی»، پژوهشگر فرهنگ گیلان و روزنامه نگاربا بیان اینکه شاید بیشتر اینطور به نظر برسد که نهضت جنگل یک نهضت سراپا جنگی و مدام با جنگ و گریز و مسایل سیاسی و نظامی و پر تنش درگیر بوده است گفت: اما فراموش نکنیم که این نهضت هفت سال طول کشید…

چرا امتیاز اولین ها یک کژراهه تاریخی است؟

اغلب وقتی از تاریخ سخن می گوییم و می نویسیم، نگاه و توجه شنوندگان و مخاطبین ما به دوره های حکومتی،  نقش و اثرگذاری رجال و قوانین و رویه های اداره حکومت ها معطوف می شود و آنچه که در اذهان و یادها باقی می ماند معمولا روایت ها، سخنان و خطابه های نغز و رفتارهای سرنوشت ساز در حافظه ها بجا می ماند. بی آنکه عمیقا به ریشه و زمینه های این دوره ها و تحولات آن به دقت توجه شود. کژتابی این نوع نگاه و چشم انداز به تاریخ یکی هم آن است که اغلب استنتاج ها و نتایج نادرست از برخی تحولات استخراج می شود و چون معمولا در مباحث روزمره کمتر به…

همزمانی افتتاحیه نمایشگاه تاریخ محلی گیلان با سالروز فتح تهران توسط گیلانیان مشروطه خواه

نمایشگاه تاریخ محلی استان گیلان درتالار قلم سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی کشور شنبه ۲۲ تیرماه افتتاح شد. تعداد  80 برگ سند خطی، تمبر‌های چاپ شده از گیلان، عقدنامه‌های گیلانیان، 4 تابلو عکس از گیلان قدیم و جدید، 25 کارت پستال از گیلان جدید و قدیم، 13 نسخه از نشریات استان گیلان، 3 برگ از قرآن منسوب به امام رضا(ع)، اقلامی از نهضت جنگل به همراه بخشی از آثار شاعر برجسته شاعر گیلانی، شیون فومنی و نمونه‌هایی از کتاب‌های منتشر شده از گیلان به نمایش گذاشته شده است. در همین ارتباط "محمدتقی پوراحمدجکتاجی" پژوهشگر و محقق…

از تحویل اسناد تا نیمه تمام بودن کتابخانه ۱۸ ساله مرکزی رشت

نمایشگاه محلی استان گیلان با عنوان گیلان قلمروی سبز آبی ایران، در موزه کتاب و میراث مستند تهران با حضور رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و تعداد زیادی از شخصیت‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و کارآفرین گیلانی افتتاح شد. این نمایشگاه تا تاریخ 31 تیرماه در کتابخانه ملی برپا است در روز ابتدایی خویش شاهد حضور شخصیت های بسیاری از گیلان در تهران بود. در همایشی که به این مناسبت برپا شد، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با تاکید بر ضرورت وجود سعه صدر در تاریخ نگاران، به وجود اسنادی 700 تا 800 ساله در این سازمان اشاره کرد و گفت:…