تابلو ندارند، اما تشکیلات دارند. به جایی مالیات نمی دهند و آمار رسمی ای از آنها وجود ندارد، اما میلیونها نفر هر روز پیگیر مطابقت دادن نتایج بازی ها با پیش بینی های خود هستند. برگه های شرط بندی یا توتو که چند سالی است آنلاین هم شده اند حکایت از پدیده اجتماعی جدیدی دارند که کمتر کسی از اقتصاد مافیایی حاکم بر آن اطلاع دارد. راستی چه کسی فکرش را می تواند بکند که لابلای این ارقام ذهنی، میلیاردها دلار پول جابجا شود!
تب شرط بندی ورزشی که از دو دهه پیش آغاز شده اکنون دیگر دنیای مجازی و واقعی نمی شناسد، از قهوه خانه گرفته تا کافی شاپ، از کشتی گیله مردی گرفته تا فاوتبال میدان تاخت و تاز آن است. به خصوص گیلان که گفته می شود نقطه آغاز توتو بوده است.
درباره ابعاد مختلف این موضوع با یکی از اساتید جامعه شناسی دانشگاه مازندران گفت و گو کردیم. محمود شارع پور در سه رشته جامعه شناسی ورزش، جامعه شناسی جوانان و جامعه شناسی آموزش پرورش تخصص دارد. او دکترایش را از دانشگاه ملی استرالیا اخذ کرده است و اکنون عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران است.
س: جناب شارع پور شما در سال ۱۳۹۴ گزارشی از مطالعات گسترده خود درباب پدیده ی شرط بندی ورزشی در شمال ایران ارائه داده اید. می خواهم بدانم اساسا این برگه ها از کی و کجا وارد ایران شد و علت رشد انفجاری این پدیده در دهه ی اخیر چیست؟
ج: از حدود تقریبا ده پانزده سال پیش در استان های شمالی کشور برگه هایی در میان برخی از افراد توزیع شد که ظاهرا شروعش از استان گیلان بود. این برگه ها اسمش توتو بود و ریشه این کلمه به پدیده ای مشابه در ایتالیا باز می گردد. جالب است که این با پدیده شرکت های هرمی رابطه دارد و از زمانی که شبکه های هرمی بسته شد، این پدیده انتشار بیشتری پیدا کرد. بعضی ها می گویند جایگزین آن بوده و بعضی می گویند همان افراد حالا مشغول این کار شده اند.
این پدیده فقط در گیلان نماند و از آستارا تا بندر ترکمن ما نشانه هایی از آن را داریم. جالب این است که مربوط به قشر خاصی هم نیست. جوان، پیر، میانسال، باسواد و بی سواد، کارمند و کاسب و غیره مشغول این برگه ها شده اند. در یکی از شهرهای کوچک شمالی ما حدود هزار مغازه را شناسایی کردیم که این برگه ها را می فروشند. در شهر دیگری که فقط سه هزار جمعیت داشت، چاپخانه می گفت ما بیش از دو هزار چاپ می کنیم و فروش می رود. منظوره این است که این پدیده شکل اپیدمی پیدا کرده است.
س: قاعدتا این شرکت ها باید سودهای کلانی ببرند و گردش مالی زیادی داشته باشند؟
ج: بله دقیقا این شرکت ها سودهای وحشتناکی می برند. این ها حاضر نیستند اطلاعات مالی خود را بدهند. ولی آن طور که ما مطلع شدیم در یکی از شهرها فقط یکی از شرکت ها ماهی یک میلیارد تومان گردش مالی دارد. اگر ضرب و جمع ساده کنید در ۵۰ شهر مازندران اگر در هر شهری یک شرکت فعال باشد، در سال می شود ۱۲۰۰ میلیارد تومان. ببینید این در شرایطی است که فقط یک شرکت فعال باشد. گردش مالی این شرکت ها بسیار بالاست اما هیچ نظارتی روی آن وجود ندارد. مالیاتی از آن ها گرفته نمی شود. مقایسه کنید کارمند بنده خدایی که ماهی یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان حقوق می گیرد، باید حتما مالیاتش را به موقع پرداخت کند، ولی چطور می شود که از این شرکت ها هیچ مالیاتی اخذ نمی شود.
تا چندی پیش، شرط بندی ورزشی فقط توسط افرادی خاص و فقط در مکان های خاص و در زمان های خاص صورت می گرفت ولی ظهور وسایل الکترونیکی جدید در عرصه ارتباطات از دهه ۱۹۹۰ نظیر موبایل و اینترنت، شرایط را کاملاً عوض کرد. اکنون بخاطر این وسایل، افراد می توانند بدون حتی خروج از خانه، شرط بندی ورزشی را انجام دهند. اپراتورها در ۲۴ ساعت شبانه روز و در هفت روز هفته امکان شرط بندی را در هر کشوری و روی هر ورزشی فراهم کرده اند. انتقال پول شرط بندی شده در عرض یک ثانیه رخ می دهد. به همین جهت، تعداد افراد درگیر و پول گردش در این زمینه، افزایش زیادی یافته است. موانع قبلی در این زمینه از بین رفته است. اکنون اپراتورهای شرط بندی می توانند براحتی مشتریان خود را از داخل کشور و یا خارج کشور پیدا کنند.
آنلاین شدن شرط بندی پدیده مهمی است. دو ویژگی مهم شرط بندی آنلاین عبارتند از سهولت دسترسی و گمنامی. بیش از ۲۰۰۰ وب سایت شرط بندی فقط ورزشی در بیش از ۸۰ کشور دنیا وجود دارد. اکنون علاوه بر اینترنت می توان از طریق موبایل و تلویزیون تعاملی هم شرط بندی کرد. این سهولت دسترسی شامل کودکان و نوجوانان هم می شود. بعلاوه از لحاظ روانی افراد در اینجا فراموش می کنند که دارند پول می بازند.
س: به همین خاطر شاید انواع دیگر شرط بندی از آن عقب مانده اند. چون شکلی پنهانی دارد و کسی متوجه آن نمی شود. شاید چون به آنهایی که در این شرط بندی ها مبالغ زیاد می بازند قمارباز هم خطاب نشود!
ج: ما به پلیس فتا مراجعه کردیم آنجا گفتند که حدود سیصد سایت شرط بندی در ایران وجود دارد. ولی ما نزدیک به دو هزار سایت با این مشخصات را شناسایی کردیم. این سایت ها فیلتر می شوند، اما با فیلترشکن باز می شوند و بسیاری از نوجوانان وارد این عرصه شده اند. چون فضای اینترنت فضای نوجوانان است.
به طور کلی شرط بندی اینترنتی از بقیه انواع شرط بندی ها مثل لاتاری و کازینو بیشتر رشد داشته و بخش عمده آن هم بدون کنترل و فاقد مجوز است. رقابت شدیدی بین سایت های شرط بندی آنلاین وجود دارد لذا دائماً بدنبال ارائه شیوه های جذاب و پیچیده شرط بندی هستند.
مطالعه آکادمیک شرط بندی آنلاینی، نسبتاً جدید است. چون خود شرط بندی آنلاین متعلق به سالهای پایانی قرن بیستم و آغاز قرن جدید است ولی امروزه هزاران سایت شرط بندی آنلاین وجود دارد. بعلاوه اغلب مطالعات این حوزه در سیطره پزشکی و روانشناسی است که تاکید آنها بر مطالعه افرادی است که وارد مرحله پاتولوژیک شده اند. لذا در مورد تاثیر شرط بندی بر کل جامعه غفلت صورت گرفته است.
به اعتقاد محققان شرط بندی اینترنتی مشکلات بیشتری برای فرد بدنبال دارد تا شرط بندی معمولی. چونکه در این نوع شرط بندی فرد در طول ۲۴ ساعت شبانه روز و در هفت روز هفته دسترسی به شرط بندی دارد. لذا گفته می شود شرط بندی ورزشی که در فضای اینترنت انجام می شود دارای ابعاد پاتولوژیک بیشتری است. تحقیقات نشان داده که افرادی که بصورت آنلاین شرط بندی می کنند سه یا چهار برابر بیشتر از شرط بندی کننده های معمولی دچار مشکل هستند. با توجه به اینکه این شرط بندی در فضای مجازی صورت می گیرد لذا اغلب شرط بندی های آنلاین توسط جوانانی صورت می گیرد که بیشتر در اینترنت هستند. یکی از نگرانی های مربوط به افزایش پهنای باند اینترنت، بحث رواج شرط بندی آنلاین است. به طور کلی اثرات منفی شرط بندی اینترنتی عبارتند از: اعتیاد، دپرسیون، ورشکستگی مالی، تاثیر منفی آن بر مدرسه، کار، خانواده و بر روابط اجتماعی.
س: آیا شرط بندی ورزشی می تواند به طور جدی نهاد ورزش را از خود متاثر کند؟
ج: بین ورزش و شرط بندی ورزشی همواره رابطه قوی وجود داشته است. شرط بندی ورزشی امری بسیار قدیمی است و در بسیاری از جوامع وجود داشته است به خصوص در روم باستان و یونان. قدیمی ترین نوع شرط بندی در زمینه مسابقات اسب سواری بوده است ولی امروزه شرط بندی ورزشی فقط محدود به اسب سواری نیست و تقریباً وارد تمام رویدادهای ورزشی شده است. در واقع، هزاران سال است که این دو حوزه با هم پیوند دارند ولی در عصر حاضر نفوذ و رخنه شرط بندی به درون ورزش خیلی بیشتر و پیچیده تر شده است.
س: به شکل دقیق آیا آماری هم از اقتصاد و میزان پول مبادله شده در این شرط بندی ها وجود دارد؟
ج: آمار دقیقی از حجم بازار شرط بندی ورزشی آنلاین وجود ندارد. زیرا بخش عمده ای از این فعالیت، غیرقانونی است و به طور کامل فعالیت آن ثبت و ضبط نمی شود، ولی برآوردهایی وجود دارد. مثلاً برآورد شده که میزان شرط بندی ورزشی اینترنتی در سال ۲۰۰۴ حدود ۲۲ میلیارد دلار بوده ولی در سال ۲۰۱۲ به حدود ۱۰۰ میلیارد دلار رسید یعنی در این مدت کوتاه بیش از چهار برابر شده است.
شرط بندی ورزشی در فضای مجازی در اواخر دهه ۱۹۹۰ با شرکت های تخصصی شروع شد و از آن زمان این بازار رشد فراوانی داشته است. به طوری که اکنون شرکتی به نام Bwin در اروپا پدید آمده که عایدی آن سالانه بیش از ۵۰۰ میلیون دلار است.
س: این شرط بندی ها به چه شکل انجام می شود؟ با توجه به حجم پول در گردش باید تنوع زیادی در آن باشد.
ج: شرط بندی روی جزئیات خاص بازی مثلا تعداد کارت ها، تعداد کرنرها، فرد گل زننده، برنده نیمه اول، و … اکثر اپراتورها در مورد یک مسابقه، حداقل ۳۰ و حداکثر ۷۰ نوع شرط بندی را طراحی می کنند. بعلاوه اینترنت سبب ظهور شرط بندی زنده هم شده است یعنی شرط بندی در هنگام جریان بازی. حتی وقتی که معلوم است که تیم الف قویتر از تیم ب است، آنوقت در مورد تعداد گل ها و فاصله، شرط بندی را ترتیب می دهند.
برخی معتقدند رویدادهای ورزشی هم از فعالیت های شرط بندی سود می برند. اخیراً قانون اتحادیه اروپا به صراحت اعلام کرده که رویدادهای ورزشی که در مورد آنها شرط بندی صورت می گیرد حق دارند که از سهم عادلانه ای از پول مربوط به شرط بندی برخوردار شوند. مقررات اتحادیه اروپا به گونه ای است که اپراتورهای مجاز شرط بندی ورزشی حتماً باید بخشی از عایدی خود را به عرصه ورزش برگردانند.
به هر صورت در شرایط سخت بحران های مالی جهانی، ورزش به درآمد حاصل از شرط بندی وابسته می شود. به همین جهت برخی معتقدند که ورزش به حمایت مالی شرکت های شرط بندی و منافع مالی ناشی از آن، بشدت وابسته شده است. مثلاً در سال ۲۰۱۰ هفت تیم لیگ برتر انگلیس از محل قرارداد مربوط به وجود نام شرکت شرط بندی روی پیراهن این تیم ها (bwin) حدود ۱۷ میلیون یورو درآمد داشته اند. در برخی از کشورهای جهان مثل نیوزیلند مهمترین اسپانسر ورزش، شرکت های شرط بندی هستند.
س: چرا شرکت های شرط بندی ورزشی به عنوان اسپانسر ورزش سرمایه گذاری می کنند؟
ج: دلیل عمده حضور شرکت های شرط بندی در زمینه اسپانسری ورزش این است که به فعالیت خود مشروعیت بخشند. این همان استراتژی است که در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ صنایع دخانیات به کار می گرفتند تا ادراک مردم نسبت به خود را مثبت کنند. مثلاً شرکت bwin اسپانسر اصلی لیگ فوتبال پرتغال است به طوری که در تمام استادیوم ها لوگوی این شرکت وجود دارد.
اغلب اوقات فقط به جنبه اقتصادی شرط بندی ورزشی توجه می شود زیرا گردش مالی اپراتورهای آن بسیار زیاد است. ولی این فعالیت اقتصادی دارای ریسک های اجتماعی مهمی هم هست. از جمله این مخاطرات، خطر اعتیاد است که هم بر وضعیت مالی فرد اثر می گذارد و هم بر سلامتی او. ریشه مشکل در این است که در شرط بندی فقط عده اندکی می توانند برنده باشند. فقط با این ویژگی است که این بیزنس می تواند سودآور باشد. لذا در اکثر مواقع، افراد بازنده هستند تا برنده. با این وجود، هیجان و امید به برنده شدن پول کلان سبب می شود تا افراد وارد این عرصه شوند.
س: شرط بندی یک پدیده چند بعدی است. شما به عنوان یک جامعه شناس چه تحلیل جامعه شناختی ای از آن دارید؟
ج: با تکیه بر نظریات مختلف می توان تبیین های مختلفی از پدیده شرط بندی ورزشی ارائه داد. اگر با استفاده از نظریه کارکردگرایی ساختاری ببینیم، باید گفت اینان شرط بندی را اصلا پاتولوژیک نمی دانند بلکه معتقدند که شرط بندی دارای کارکرد اجتماعی مثبت است و نقش سوپاپ اطمینان را برای تنش ها و ناکامی های مردم جامعه ایفا می کند. افراد با ورود به شرط بندی حداقل رویای برنده شدن را پیدا می کنند و نوعی حس رضایت و کنترل بدست می آورند. وجود چنین رویایی در جامعه سلسله مراتبی سرمایه داری، لازم است. اگر شرط بندی نباشد افراد دارای این ناکامی ها برای جامعه بسیار خطرناک خواهند بود. بر اساس این نظریه، انسانها با شرط بندی، امید به بهبود زندگی خود را حفظ می کنند.
منظر دیگر ناکامی اجتماعی و نظریه گریز (Escape) است. برخی محققان معتقدند که فرار از زندگی روزمره در دنیای مدرن، محرک انسانها برای شرط بندی است یعنی فرار انسان مدرن از آنومی و الیناسیون و فرار از تمام چیزهای حوصله بر. جهان شرط بندی دارای جاذبه هایی است که فرد را بسوی خود می کشاند یعنی پاداش و هیجان.
یا مثلا نظریه پاداش های اجتماعی شرط بندی می گوید برخی افراد از شرط بندی پاداش های اجتماعی دریافت می کنند. بیشتر این نوع مطالعات در سنت مکتب کنش متقابل نمادین انجام شده بخصوص آثار اروینگ گافمن. به اعتقاد گافمن افراد با این کار می خواهند مهارت خود را نشان دهند و پرستیژ فردی خود را ارتقا بخشند. لذا رقابت را دوست دارند.
اما ورای این ها برخی از مشکلات افراد گرفتار در شرط بندی ورزشی را این گونه می توان ردیف کرد: ورشکستگی مالی، انتقال فشارهای مالی به خانواده، خشونت خانوادگی، طلاق، الکلیسم، مشکل در محل کار، وسوسه ورود به سایر فعالیت های مجرمانه نظیر اختلاس، رشوه، تقلب، چک برگشتی، اضطراب و تشویش، تحریک پذیری شدید، و بالاخره در حالت افراطی آن گرایش به خودکشی.
شکل غالب شرط بندی ورزشی در خارج از ایران بصورت اینترنتی است. در ایران دو شکل غالب عبارتند از اینترنتی و برگه ای. مکان های اصلی برای این شرط بندی: ورزشگاه ها، فروشگاه های مختلف و مهمتر از همه قهوه خانه ها هستند که پاتوق اصلی شرط بندها هستند.
س: این تجاری شدن ورزش به نظرتان چه نقشی روی ماهیت آن می گذارد؟
ببینید همین الان هم تا حدی می توان گفت ورزش از یک سرگرمی و تفریح به یک بیزنس تبدیل شده است، یعنی فرایند تجاری شدن ورزش. یکی از ابعاد افزایش بعد تجاری در ورزش، رشد شرط بندی در آن است. برآورد شده که شرط بندی ورزشی در سطح جهانی یک بیزنس ۳۰۰ میلیارد دلاری است. پرسش من این است تا چند سال پیش میزان تبانی ورزشی کم بود ولی در چند سال اخیر افزایش زیادی یافته است. چرا؟
تجاری شدن بی رویه در ورزش و رشد شرط بندی ورزشی سبب افزایش وقوع تبانی در ورزش شده است. تحلیل موارد فساد ورزشی نشان داده که در اکثر مواقع، تبانی در ورزش بخاطر بازار شرط بندی ورزشی است.
دو مشکل اصلی ورزش مدرن عبارتند از: از یک طرف دوپینگ، و از طرف دیگر شرط بندی و تبانی. ولی این دو چند فرق مهم با هم دارند اول اینکه در دوپینگ ورزشکار می خواهد از طریق تقلب برنده شود ولی در فساد مربوط به شرط بندی ورزشی، ورزشکار اغلب می خواهد از طریق تقلب بازنده شود. دوم اینکه شناسایی ورزشکاران و بازیکنانی که دوپینگ کرده اند کار نسبتاً راحتی است ولی در مورد شرط بندی و تبانی اینگونه نیست. سوم اینکه دوپینگ فقط مشکل ورزشکاران است ولی شرط بندی و تبانی می تواند مشکل هر یک از کنش گران ورزش باشد از تدارکاتچی گرفته، تا ماساژور، کادر پزشکی، کادر فنی، بازیکنان، داوران، مربیان، مدیرعامل، هیات مدیره، اعضای فدراسیون ها و….چهارم اینکه بعد اقتصادی شرط بندی ورزشی بسیار بیشتر از دوپینگ است یعنی یک بیزینس ۳۰۰ میلیارد دلاری. اینها تفاوت های مهمی است که در نحوه فهم این دو پدیده و شیوه مبارزه با آن، بسیار موثر است. مثلاً مطالعه ایی که اخیراً انجام شده نشان داده که مشکل دوپینگ بیشتر در ورزش هایی مثل دوچرخه سواری و وزنه برداری است ولی مشکل شرط بندی و تبانی بیشتر در فوتبال و تنیس است. برخی معتقدند که شرط بندی ورزشی ریسک بزرگی برای اصالت و پاکی ورزش است چونکه شرط بندی خطر فساد، تقلب و تبانی را افزایش می دهد.
س:شما معتقدید شرط بندی ورزشی، ورزش را وارد عرصه جدیدی کرده است. هواداری که شرط بندی می کند و علاقه ای به ورزش ندارد را کنار تماشاچی هوادار می نشاند. این پدیده چه پیامدهایی دارد به نظرتان؟
ج: هواداران ورزشی با تیم و بازیکنان رابطه عاطفی برقرار می کنند و تا پایان عمر به تیم خود وفادار هستند ولی افراد شرط بندی کننده هیچ حس خاصی نسبت به تیم و بازیکنان ندارند. آنها فقط طرفدار تیمی هستند که روی آن شرط بندی کرده اند و علاقه آنها هم فقط تا پایان بازی است. هوادار دارای حس وفاداری، هویت و تعهد است و این وفاداری سبب علاقه، تعصب و همذات پنداری با تیم می شود. یک هوادار واقعی همواره به تیم وفادار است ولی فرد شرط بندی کننده اینگونه نیست. چون وفاداری به تیم در طی سالها شکل گرفته و تثبیت شده لذا هواداران ورزشی دارای نوعی حس ثبات و ریشه دار هستند. نوع تماشای بازی نیز بین این دو نفر متفاوت است. شرط بندی کننده فقط لحظه یا چیزی که روی آن شرط بندی کرده را می بیند. هوادار ورزشی بودن یک فعالیت اجتماعی است که سبب انسجام و مشارکت افراد در اجتماع می شود ولی شرط بندی کردن در ورزش یک فعالیت ضداجتماعی است. این افراد نه به ورزش علاقه و احساس دارند و نه به تیم. فراموش نکنیم که ارزش ورزش منوط به وفاداری هواداران آن است.
س: از این نگاه شرط بندی ورزشی یک تهدید بزرگ برای ورزش پاک است؟
ج: درست است. شرط بندی ورزشی تهدید بزرگی برای سلامت و پاکی ورزش (integrity) است. ژاک روک رئیس کمیته بین المللی المپیک معتقد است که شرط بندی برای ورزش مثل سرطان است که منجر به ظهور سازمان های مافیایی می شود. “اگر امروز چشمان خود را ببندیم در آینده شاهد تعداد بیشتری از مسابقات دستکاری شده و تقلبی خواهیم بود. میشل پلاتینی معتقد بود که شرط بندی ورزشی و تبانی بزرگترین خطری است که آینده ورزش را تهدید می کند. زیرا افراد و سازمان های تبهکار با تبانی در ورزش بدنبال آن هستند که از طریق شرط بندی ورزشی آنلاین ثروت خود را افزایش داده و به پولشویی بپردازند. اکنون فیفا برای مبارزه با این موضوع حدود ۲۰ میلیون یورو پول اختصاص داده و همکاری نزدیکی را با اینترپل شروع کرده است بخصوص در سنگاپور.
فیفا در این زمینه قوانین سفت و سختی وضع کرده از جمله اینکه بازیکنان به هیچ وجه حق ورود به عرصه شرط بندی را ندارند چون ورود ورزشکاران به شرط بندی بدترین نوع انحراف است. ورزشکارانی که وارد این کار شوند با مجازات تعلیق و حتی ممنوعیت از هرگونه فعالیت ورزشی می شوند نظیر مایکل جوردن. علاقه به شرط بندی فوتبال در میان اهالی فوتبال ما، از مدیر و سرمربی گرفته تا بازیکن، در سطح بالایی قرار دارد. شواهدی در این میان وجود دارد که حکایت از حضور فعال اهالی فوتبال کشورمان در مسابقات پیش‌بینی اینترنتی فوتبال دارد.
س: با این وصف برای تغییر وضع موجود و مبارزه با بروز فساد در نهاد ورزش چه باید کرد؟
ج: متاسفانه فساد ورزشی در حال افزایش است. شرط بندی های فراوان، احتمال تقلب و فساد ورزش را بالا برده است. مهمترین ویژگی ورزش، نامعلومی و عدم قطعیت است و این ویژگی اکنون در خطر است. اگر مردم و مسئولین ورزشی اقدامی برای مبارزه با فساد نکنند در آینده نزدیک شاهد مرگ ورزش خواهیم بود و این اتفاقی است که در برخی کشورهای آسیایی و اروپای شرقی رخ داده است. اگر فساد و تبانی سبب از بین رفتن خصلت نامعلومی و عدم قطعیت در ورزش شود، آنوقت مردم علاقه خود را به مسابقات جعلی از دست داده، اسپانسرها از ورزش خارج شده، رسانه ها از ورزش دور شده و به تدریج باشگاه ها از بین خواهند رفت. مسابقات فوتبال در کشورهای آسیای جنوب شرقی در دهه ۱۹۹۰ خیلی محبوب و رایج بود ولی شیوع فساد و تبانی در ورزش بتدریج سبب خالی شدن استادیوم ها شد. همین اتفاق در منطقه بالکان هم رخ داد.
با این وضع و حال خطر سقوط ورزش به ورطه فساد، خطر جدی است و نباید دست کم شمرده شود.جهانی شدن سبب شده که خطر فساد ورزشی بیشتر شود مثلاً تغییر در مقررات، باز شدن مرزها و رشد تجارت آزاد سبب شده تا سازمان های تبهکار به راحتی وارد عرصه ورزش شوند. زیرا شرط بندی ورزشی ثروت بادآورده ای برای این افراد فراهم کرده و فرصت پولشویی را برای آنها تامین کرده است.
س: جالب است با وجود اینکه ابعاد این مسئله بسیار وسیع است و از بین رفتن نهاد ورزش خیلی برای ما می تواند گران تمام شود و آسیب های اجتماعی بسیاری را در پی آورد، اما زیاد در این باره صحبت نمی شود. جناب شارع پور، چرا بزهکاران به ورزش و اینترنت روی آورده اند؟
ج: ببینید دستکاری و فساد در ورزش، هم شایع است، هم پنهانی است و هم دارای شکل ها و صور مختلف و متنوع. فقط در سال ۲۰۱۱ حدود ۳۱۰ مورد تبانی ورزشی کشف شد که اغلب آنها در فوتبال بوده است. به نظر می رسد که جرایم سازمان یافته زمین بازی جدیدی یافته اند یعنی ورزش.
-سه دلیل عمده برای روند افزایشی فساد ورزشی به نظر می رسد: یکی اینکه جرایم عاشق اینترنت شده اند (زیرا در اینترنت مرزی وجود ندارد، فقدان رگولیشن، سهولت پولشویی) دیگر ضعف تشکیلات و سازمان ورزشی (ضعف نظارت دولت ها، بی ثباتی مالی، ضعف مدیریت، وجود بازیکنان جوان و شکننده و آسیب پذیر) و سوم ظهور اشکال جدیدی از شرط بندی (نظیر شرط بندی آنلاین، شرط بندی زنده و ….). در دهه اول قرن بیست و یکم شاهد انفجار بازار شرط بندی ورزشی هستیم و عامل اصلی آن هم اینترنت بوده است.
اگر در اثر فساد و تبانی، مسابقه ورزشی خصلت نامعلوم بودن خود را از دست دهد قطعا جاذبه آن برای تماشاگران، رسانه ها و اسپانسرها از بین خواهد رفت و این یعنی مرگ ورزش.آنچه که امروز تهدید کننده اصالت و پاکی رقابت های ورزشی است، ناشی از ترکیب دو عنصر است: اول- نقاط ضعف درون خود ورزش. منظور از نقاط ضعف درون ورزش نظیر ابهام در وضعیت مالی بخش ورزش ( هر چقدر ورزش در بخش مالی دچار بی ثباتی و فقدان نظارت باشد مثل ورزش ایران، آنوقت بیشتر در معرض تهدید فساد است)و دوم شکل گیری یک بازار شرط بندی که این بازار فاقد رگولیشن است.
