رودخانه‌های زرجوب و گوهررود رشت سالهاست گرفتار فاضلاب شهری، بیمارستانی و صنعتی هستند وهمواره ازسوی دستگاه‌های اجرایی استان به دلیل موازی کاری و نبود برنامه مدون مدیریتی مورد تعدی و بی توجهی قرار می‌گیرند.
افزایش ورود آلاینده‌های زیست محیطی به این رود خانه ها، روزبه‌روز به درصد آلودگی آنها افزوده و هرروز که می‌گذرد، رودهای رشت را به نابودی نزدیک‌تر می‌کند. این در حالیست که همه ساله برای حل معضل آلودگی دو رودخانه‌ی رشت، طرح‌ها و برنامه‌های بسیاری مطرح میشود. پروژه‌هایی که تاکنون نه تنها اثر بخشی درتداوم حیات این دو رودخانه نداشته‌اند، بلکه آنچه که از اجرای آنها دیده و شنیده شده، تنها اختصاص میلیاردها تومان اعتبارمالی و صرف هزینه‌های بی نتیجه برای هیچ بوده است. چنانچه اختصاص ۵۰ میلیارد تومان اعتبارات مالی دولت در سال ۱۳۹۴ بدون اینکه منجر به بهبود وضعیت این رودخانه‌ها شود بین دستگاه‌های اجرایی تقسیم شد.
۳ هزار میلیارد تومانی برای احیاء رودخانه‌های شهر رشت
درهمین رابطه امروز«علی فتح اللهی» فرماندار رشت به نیاز ۳ هزار میلیارد تومانی برای احیاء رودخانه‌های شهر رشت اشاره کرد. فرماندار گفت: کل بودجه شهر رشت حدودا هزار و ۲۰۰ تا هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان است و تامین این مبالغ از طرف شهرداری مقدور نیست.
تداخل برنامه‌های دستگاه‌های اجرایی از جمله آب منطقه‌ای در بخش تملک زمین‌های حریم رودخانه، آبفا در بخش پساب‌های ورودی به رودخانه‌ها، محیط زیست و شهرداری رشت در بخش زیباسازی حاشیه رودخانه‌ها، موجب شده عملا بودجه ملی و اعتبارات استانی که تاکنون برای احیا و ساماندهی آنها و معضل پسماند سراوان اختصاص یافته هیچگاه به سامان نرسد.
فرماندار شهرستان رشت با بیان اینکه همه باید نسبت به دو رودخانه گوهررود و زرجوب احساس مسؤولیت کرده و برای نجات آن وارد میدان شوند تصریح کرد: «بسیاری از کارها برای احیاء این دو رودخانه باید همزمان با هم اجرایی شود از طرفی برای جلوگیری از سرریز پساب واحدهای تولیدی و خانگی باید فکری اساسی بشود.»
فرماندار رشت به نیاز۳ هزارمیلیارد تومانی درحل بحران رودخانه‌های رشت در حالی اشاره می‌کند که پیش از این تداخل برنامه‌های دستگاه‌های اجرایی از جمله آب منطقه‌ای در بخش تملک زمین‌های حریم رودخانه، آبفا در بخش پساب‌های ورودی به رودخانه‌ها، محیط زیست و شهرداری رشت در بخش زیباسازی حاشیه رودخانه‌ها، موجب شده عملا بودجه ملی و اعتبارات استانی که تاکنون برای احیا و ساماندهی آنها و معضل پسماند سراوان اختصاص یافته هیچگاه به سامان نرسد.
کارشناسان عدم نظارت، نبود متولی واحد و اجرای جزیره‌ای و موازی کاری در امور رودخانه‌های رشت را از اصلی‌ترین دلایل بازماندن این رودخانه‌ها از ساماندهی اصولی عنوان می‌کنند. حال سوال از فرماندار رشت و نمایندگان مجلس اینست که چه تضمینی وجود دارد که اعتبارات مالی جدید به سرنوشت اعتبارات پیشین گرفتار نشود؟ دستگاه متولی و ناظر برعملیات احیا در دست کدام نهاد خواهد بود؟
احیای رودخانه‌های رشت با اعتبارات استانی حل نمی‌شود.
«علی فتح اللهی» فرماندار رشت در پاسخ به پرسش مرور می‌گوید: احیا رودخانه‌های رشت، مبحثی چند بعدی و نیازمند ورود دستگاه‌های مختلف در اجرای پروژههای مورد نیاز و متناسب است.
وی با اشاره به اینکه ۲۷ کیلومتر ازطول دو رودخانه در محدوده شهر رشت جاری است می‌افزاید: اغلب حاشیه‌های رودخانه‌های رشت توسط مردم تصرف شده که نیازمند آزاد سازی است. برای مطالعات و اجرای فاز به فاز آزاد سازی و نیز احداث تصفیه خانه فاضلاب در شهرک صنعتی رشت، لوله گذاری فاضلاب و هدایت به تصفیه خانه در قالب پکیجی از پروژه‌ها قرار دارند که نیازمند ۳ هزار میلیارد تومان اعتبار از بودجه ملی است. احیای رودخانه‌های رشت با اعتبارات استانی حل نمی‌شود.
فرماندار در خصوص لزوم نظارت برعملکرد دستگاه‌ها درچگونگی هزینه کرد این اعتبارات بیان می‌کند: مهمترین قدم ما دراین بخش، انعقاد قرارداد با پیمانکار مجربی است که از دانش فنی لازم برای انجام پروژه‌ه احیاء دو رودخانه شهر رشت برخوردار باشد. این درحالیست که نباید منتظر پیمانکار بمانیم و لازم است دستگاه‌های مرتبط همزمان در چارچوب وظایف قانونی برای کاهش ورود آلاینده‌ها به رودخانه‌های رشت اهتمام داشته باشند. سال گذشته نیز ۶ هزار متر عملیات لوله‌گذاری در شهرک مسکونی مسکن مهر رشت برای هدایت فاضلاب به سمت تصفیه‌خانه انجام شد و همچنین در ورودی شهر سنگر نیز تصفیه‌خانه بخش سنگر با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در راستای احیاء دو رودخانه شهر رشت افتتاح شد.
هنوز زیر ساختهای ساماندهی احیای رودخانه‌های رشت فراهم نیست. هر اعتباری که از سوی دولت اختصاص بیابد بدون نبود زیر ساخت بی نتیجه خواهد بود.
فتح اللهی با بیان اینکه پراکنندگی تصمیمات و مسؤولیتها دراین بخش مهمترین مانع است تأکید کرد: شهرداری رشت، محیط زیست و آب منطقه‌ای مهمترین دستگاه‌های اثرگذار در احیای رودخانه‌های رشت هستند که باید با یکدیگر به تعامل و هم افزایی برسند.
زیر ساختهای ساماندهی احیای رودخانه‌های رشت فراهم نیست
تاکنون برای احیاء دو رودخانه گوهررود و زرجوب اقدامی اثرگذار انجام نشده است. دستگاه قضایی کم‌کاری‌ها و ضعف‌هایی که در جریان اجرای پروژههای پسماند سراوان و احیاء رودخانه‌های شهر رشت وجود داشته را پیگیری کند. «علی آقازاده» نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با بیان این نکته به مرور می‌افزاید: مدیریت احیای رودخانه‌های رشت برعهده مدیریت شهری است. هماهنگی و انعقاد قراردادها و پیمان سایر دستگاه‌های ذیربط باید با هماهنگی شهرداری انجام شود.
این نماینده مجلس با تأکید به بخش نظارتی استانداری و نمایندگان مجلس در روند احیا رودخانه‌های رشت ادامه می‌دهد: هنوز زیر ساختهای ساماندهی احیای رودخانه‌های رشت فراهم نیست. هر اعتباری که از سوی دولت اختصاص بیابد بدون نبود زیر ساخت بی نتیجه خواهد بود.
وی آزاد سازای حریم رودخانه ها، ساماندهی پسماند، جلوگیری از ورود فاضلاب شهری و برون شهری و هدایت آن به تصفیه خانه را از جمله این زیر ساختها بیان کرد.
نماینده رشت به رایزنی با آب منطقه‌ای استان برای احداث آب بندانها و سدهای کوچکتر در بالادست حوزه آبریز رودخانه‌های رشت خبر داده و می‌گوید: احداث این سدها در کنترل آب رودخانه‌های رشت تاثیر گذار است.
وی خواستار پایبندی و تعهد صنایع و شهرکهای صنعتی در راه‌اندازی تصفیه خانه شد و تأکید کرد: برعملکرد همه دستگاه‌ها که در احیای رودخانه‌ها مسؤولیت دارند نظارت دقیق انجام میشود و سیستم‌های نظارتی قضایی دراین بخش باید قوی عمل کنند.
ارسال مستقیم فاضلابهای شهری ، بیمارستانی، صنعتی و شیرابه حاصل از دفن زباله ها
به رودخانه ها در رشت و سایر شهرهای گیلان
به امری بدیهی و عادی تبدیل شده
و البته خاص گیلان نیست
در سایر استانهای کشور نیز چنین است
رفع آن یک اراده و ردیف بودجه دولتی را میطلبد
عدم اجرا و بی توجهبی به آن توسط سیستم حاکم در کشور در بیش از چهاردهه ، نوعی اقدام جنایت دولتی و رسمی در مورد مردم محسوب میشود