دربارهی آسفالت جاده ماسوله به ماژلان در یک سال گذشته اخبار زیادی منتشر شده است. علیرغم وجود چندین جاده در غرب از استان اردبیل به گیلان نظیر حیران، اسالم خلخال، پونل خلخال ،گیلوان به ماسال و جاده فرعی به لوندویل، اصرار بر آسفالت دوازده کیلومتر جاده باقیمانده از گیلوان ماژلان به ماسوله برای تامین منافع اهالی اندک منطقه عجیب به نظر میرسد.
بهانههایی نظیر بازدید احتمالی گردشگران ورودی به ماسوله از آن مناطق نیز منطقی به نظر نمیرسد چرا که همین الان بدلیل ضعف شهرداری ماسوله در ساماندهی دلالان اقامتگاههای حاضر در منطقه، ترافیک ورودی به ماسوله و عبور از آن برای ماشینهای اندکی که از منطقه برای صعود قلل اطراف عبور میکنند نیز بسیار عذابآور است، چه رسد به اینکه مسافران بدانند بالادست آسفالتی وجود دارد و این ترافیک چند برابر خواهد شد.
همین حالا نیز در ایام تابستان و علیرغم خاکی بودن جاده بدلیل اینکه متاسفانه مسافران چادرزن بیشتر به گیلان سفر میکنند، تا دو کیلومتر بعد از ماسوله پر از چادر و بالتبع زباله بوده است که امسال شهرداری یک بار اقدام به پاکسازی از منطقه خارند تا پایین شهرک کرده است.
ضمن اینکه مشخصا منافع حاصل از آسفالت دوازده کیلومتر باقیمانده مسیر به اهالی بالادست میرسد که علاوه بر راحتی عبور و مرور به گیلان باعث ایجاد ارزش افزوده برای زمینهای آنان به دلیل نزدیکی فوقالعاده به گیلان میشود.
هماکنون نیز زمزمههایی از فروش زمینهای بالادست به اهالی استانهای دیگر و فشار آنها برای آسفالت مسیر برای استفاده از مزیت نزدیکی به گیلان به گوش میرسد که باید در جای خود بررسی شود. اما در کنار اینها ۴ موضوع دیگر نیز قابل بررسی است:
۱ – طبیعت و حیات وحش منطقه: در سالهای گذشته با تعریض و بوجود آمدن جادههایی نظیر دایله سر در ارتفاعات شفت، زیستگاه پلنگ به مناطق اطراف گسترش یافت. در تمام دوازده کیلومتر باقیمانده که خاکی است بطور معمول گلههای گرگ، گراز و شغال در کنار پلنگ بخصوص در پاییز و زمستان دیده میشود که همین سه سال پیش حمله پلنگ به چوپانی که در فصل خارج از چرای دام در مراتع بالادست حضور داشت را داشتیم.
آسفالت دوازده کیلومتر باقیمانده که به گوش میرسد حتی با بودجه استان همجوار در حال انجام است، و این خاصه خرجی جای بررسی توسط سازمانهای متولی دارد که چه منافعی در پشت این هزینهکرد پنهان است، باعث آسیب به حیات وحش شکننده منطقه خواهد شد که همینک نیز از هجوم سگهای ولگرد در امان نیست. ضمن اینکه سایت گلهای خاصی نظیر سوسن چلچراغ نیز در منطقه وجود دارد که با تردد بیشتر جای حفاظت دچار تخریب خواهد شد.
۲- راههای تاریخی منطقه: در منطقه چندین راه تاریخی نظیر بیلگاه و خارند وجود دارد که حلقه اتصال ارتفاعات ماسوله ماسال خلخال و نیز مسیر معیشتی چند صد ساله دامداران منطقه است که فرهنگ ایلیاتی و کوچ روی منطقه با هجوم نیسانهای آبی به جای کوچ سنتی دچار آسیب خواهد شد.
۳- کهنه ماسوله: کهنه ماسوله بعنوان یک سایت باستانشناسی، که زندهیاد همرنگ نیز در سال ۹۷ در حین کاوش در منطقه به رحمت خدا رفت، نیاز به بررسی و کاوشهای بسیار برای مشخص شدن پیشینه این شهر تاریخی دارد و همین حالا نیز جاده خاکی موجود ،محوطه کهنه ماسوله را به دو نیم کرده است و افراد ذینفع با بازی با احساسات محلیهای منطقه سعی در تسریع در آسفالت جاده دارند که باید جلوی آن تا کاوشهای کامل منطقه گرفته شود و از جاده گیلوان به ماسال در کمتر از ده کیلومتری جاده ماژلان به ماسوله برای تردد استفاده شود تا حیات وحش، محیطزیست و تاریخ منطقه از هجوم ماشینها در امان بماند .
۴-ثبت جهانی ماسوله برعکس چیزی که به نظر میرسد ثبت یک شهر نیست بلکه ثبت منظر فرهنگی آن و مشترک بین سه استان گیلان اردبیل و زنجان است که آسفالت مسیر میتواند آسیب جدی به این منظر و بالتبع به ثبت جهانی ماسوله وارد کند و ماسوله را از ثبت جهانی دور کند.
در کنار همه اینها ذکر این نکته ضروری است که از ابتدای پاییز تا پایان فروردین بطور معمول جاده یخبندان شدید دارد و حتی سرمای تابستان جاده نیز بدلیل قرار گرفتن در مرز هوایی قابل تحمل نیست و این موضوع نیز عجله و هزینه بیمورد در آسفالت جاده را عجیب مینمایاند!!!
«راهنمای گردشگری و پژوهشگر گیلان شناسی»